P r o t o k ó
ł
kontroli Rodzinnego Domu Dziecka Nr 1 w Białymstoku REGON - 052212859
przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej
Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku:
1. Krystynę Pasiuk
- starszego inspektora
2.
Małgorzatę
Osipowicz - starszego inspektora
Kontrolę
przeprowadzono w dniu 13 września 2004r. na podstawie upoważnienia Nr 248 z
dnia 09.09.2004r., które w imieniu Wojewody wydał Z-ca
Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Pani Krystyna Golubiewska.
Kontrolą
za okres od 01.01.2003r. do miesiąca poprzedzającego
dzień kontroli objęto przestrzeganie w placówce praw dziecka oraz realizację
zaleceń pokontrolnych wynikających z:
-
ustawy z dnia 12 maca 2004r. o pomocy
społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593),
-
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z
dnia 01.09.2000r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 80, poz. 900),
-
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z
dnia 29.08.2000r. w sprawie szczegółowych zasad
nadzoru nad przestrzeganiem standardu wychowania i opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz nadzoru nad jakością działań
ośrodków adopcyjno-opiekuńczych (Dz. U. Nr 74, poz.
862).
Wyjaśnień w
toku kontroli udzielali:
1. Elżbieta Czerkacz
- dyrektor
2.
Wychowankowie Domu
Ustalenia kontroli
Podczas
kontroli analizie i ocenie poddano przestrzeganie w placówce praw
dziecka, a w szczególności:
-
prawo do zabezpieczenia odpowiedniego poziomu życia
(warunki socjalno-bytowe, wyżywienie, ubranie, kieszonkowe),
-
prawo do nauki,
-
prawo do swobody wypowiedzi, swobody myśli, informacji na
swój temat,
-
prawo do ochrony przed poniżającym traktowaniem i
karaniem,
-
prawo do ochrony życia prywatnego i korespondencji,
-
prawo do opieki zdrowotnej,
-
prawo do wypoczynku, czasu wolnego oraz uczestniczenia w życiu kulturalnym i
rekreacji fizycznej,
-
prawo do zrzeszania się,
-
prawo do kontaktów z rodzicami,
-
prawo do zachowania ciągłości kulturowej i wyznaniowej,
-
zapewnienie dzieciom poczucia bezpieczeństwa.
Prawo do nauki
Dzieci przebywające w
Rodzinnym Domu Dziecka Nr 1 w Białymstoku realizują obowiązek szkolny.
Uczęszczają do gimnazjum (3 dzieci) i technikum (1 dziecko).
Na początku każdego roku
szkolnego dzieci wyposażane są w podręczniki oraz przybory szkolne.
Wychowankowie dojeżdżają do szkół korzystając z przejazdów lokalnych (dzieci
posiadają bilety miesięczne).
Pomocy dzieciom w nauce, a w
szczególności przy odrabianiu prac domowych, udzielają państwo Czerkacz, przyjaciele rodziny, nauczyciele ze szkoły
językowej. W przypadku występujących kłopotów z poszczególnych przedmiotów
dzieci korzystają z korepetycji. W celu uzupełnienia swoich wiadomości
szkolnych oraz rozszerzenia wiedzy ogólnej wychowankowie mają możliwość
korzystania z internetu. Dzieci mogą również
skorzystać z podręcznej biblioteczki znajdującej się w Domu.
Państwo Czerkaczowie utrzymują systematyczny kontakt z
nauczycielami szkół, do których uczęszczają dzieci. Za osiąganie dobrych
wyników w nauce dzieci są wynagradzane. Karą zaś za lekceważenie obowiązku
szkolnego jest, np. sprzątanie lub zakaz wyjścia na podwórko.
Prawo do zabezpieczenia odpowiedniego poziomu życia (warunki socjalno-bytowe, wyżywienie, ubranie, kieszonkowe)
Wychowankowie Domu mają zapewnioną opiekę całodobową. W
placówce stworzone są warunki do prawidłowego funkcjonowania dzieci (łazienka z
prysznicem, toaleta, kuchnia). Toaleta i łazienka są zamykane, co zapewnia
intymność z ich korzystania. Dzieci zajmują dwa pokoje, które są wyposażone w
niezbędne meble. W pokojach, dzieci posiadają szafki do przechowywania rzeczy
osobistych. Wychowankowie mają dowolność w dekorowaniu swoich pokoi. Wszystkie
pomieszczenia w domu są sprzątane przez wychowanków oraz pozostałych
domowników.
Placówka zapewnia
wychowankom 3 posiłki dziennie. Po śniadaniu dzieci przygotowują kanapki do
szkoły. Wychowankowie mają wpływ na układanie jadłospisu. Dzieci często
pomagają w przygotowywaniu posiłków. W każdej chwili, jeśli dziecko jest
głodne, może skorzystać z prowiantu znajdującego się w lodówce. Podopieczni
mają możliwość spożywania posiłków we własnych pokojach. Dziewczynki bardzo
chętnie pieką ciasta na różne okazje. Dzieci pomagają przy robieniu domowych
zakupów.
Wychowankowie
nie zgłaszali zastrzeżeń do wyżywienia.
Dzieci każdego miesiąca
otrzymują drobną kwotę do własnego dysponowania tzw. kieszonkowe. Na podstawie
dokumentacji oraz wywiadu stwierdzono, że kieszonkowe wypłacane jest regularnie
i wynosiło od 20 do 50 zł.
Każde
dziecko wyposażone jest w garderobę stosowną do pory roku i wieku.
Wychowankowie mają możliwość wyboru garderoby uczestnicząc przy jej zakupie. Dzieciom
założono karty odzieżowe. Na ich podstawie stwierdzono, że posiadają oni
stosowną ilość garderoby (kurtki, bluzy, spodnie, bielizną osobistą, stroje
sportowe, rajstopy, obuwie).
Podopieczni otrzymują
dostateczną ilość środków do higieny osobistej typu: pasta do zębów, papier
toaletowy, kosmetyki, szampony oraz proszki do prania. Garderoba osobista,
ręczniki oraz pościel prane są przez wychowanków samodzielnie w pralce
automatycznej.
Prawo do
opieki zdrowotnej
Dzieci przebywające w
placówce objęte są opieką medyczną lekarza rodzinnego w przychodni rejonowej.
Opiekę stomatologiczną sprawuje stomatolog ze szkoły. W razie potrzeby
wychowankowie korzystają ze specjalistycznych poradni zdrowia: okulistycznej,
gastrologicznej. Wszyscy wychowankowie są ubezpieczeni.
Prawo do
wypoczynku, czasu wolnego oraz uczestniczenia w życiu kulturalnym i rekreacji
fizycznej
Organizacja
czasu wolnego oraz życie kulturalne i rekreacja fizyczna są uzależnione od
potrzeb i możliwości dzieci.
W czasie tegorocznych wakacji wychowankowie mieli
możliwość spędzenia czasu wolnego poza placówką. Wakacyjny wypoczynek
przedstawiał się następująco:
-
kolonie w Jastarni,
-
wakacje z Bogiem w Mikołowie,
-
pobyt u rodziców Państwa Czerkacz
w Doktorcach.
Wychowankowie są zachęcani
do udziału w różnych zajęciach dodatkowych, takich jak: zajęcia komputerowe,
zajęcia taneczne, zajęcia sportowe. Wychodzą do muzeum, kina, na wystawy, na
basen, lodowisko. Uczestniczą w zajęciach w Młodzieżowym Domu Kultury.
Do dyspozycji
wychowanków jest sprzęt sportowy typu: piłka, rolki, rower, badbington.
Prawo do zachowania ciągłości kulturowej i
wyznaniowej
Wszystkie dzieci
przebywające w placówce są wyznania rzymsko-katolickiego
oraz narodowości polskiej. Mają możliwość uczestniczenia w nabożeństwach
niedzielnych oraz świątecznych. Uczestnictwo w liturgii odbywa się całkowicie
na zasadzie dowolności.
Dzieci przygotowywane są do
Sakramentu Bierzmowania.
Bardzo uroczyście
obchodzone są święta: Boże Narodzenie i Wielkanoc. Ksiądz jest przyjmowany
podczas kolędy noworocznej.
Prawo do ochrony życia
prywatnego i korespondencji
Indywidualne sprawy dziecka
rozstrzygane są wyłącznie w jego obecności. W placówce przestrzegana jest
ochrona indywidualnych akt oraz innej dokumentacji, dotyczącej wychowanków.
Wychowankowie mają prawo do
kontaktów z rodziną, przyjaciółmi, kolegami i koleżankami, zgodnie z ich
potrzebami. Dzieci spotykają się z kolegami w domu, jak również i poza nim.
Podopieczni wyjeżdżają do domów rodzinnych, odwiedzają przyjaciół i kolegów w
innych domach. Utrzymują kontakty telefoniczne i korespondencyjne. Nikt nie ma
prawa otwierać korespondencji adresowanej do dziecka, jak również czytać,
znalezionego, otwartego listu.
Każde dziecko posiada swoje miejsce, gdzie
przechowuje osobiste rzeczy. Nie stwierdzono, aby osobiste rzeczy wychowanków
były kontrolowane. Państwo Czerkacz wchodząc do pokoi uprzednio
pukają.
Dzieci maja prawo hodowania zwierzątek. W chwili
obecnej w domu jest kot. Wychowankowie myślą o hodowli innych zwierzątek.
Podczas rozmowy
dzieci stwierdziły, że zawsze mogą z osobą dorosłą porozmawiać o swoich
sprawach osobistych, intymnych. Zazwyczaj zwracają się z tym do pani Czerkacz, gdyż mają do niej zaufanie.
Prawo do kontaktów z rodzicami
Zgodnie z § 37 ust. 1
rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych
placówka umożliwia dzieciom regularne, osobiste i bezpośrednie kontakty z
rodzicami oraz innymi osobami bliskimi.
Ponadto
wychowankowie mają stały dostęp do telefonu, z którego mogą korzystać.
W przypadku
gdy rodzice nie wyrażają chęci do kontaktowania się z dziećmi,
podejmowane są kroki ze strony opiekunów do utrzymania i zacieśniania tych
kontaktów. Podobne działania czynione są w przypadku osób spokrewnionych.
Prawo do swobody wypowiedzi,
swobody myśli, informacji na swój temat
Wychowankowie
mają swobodę w wyrażaniu myśli, sądów i opinii na różne tematy, podczas rozmów
prowadzonych indywidualnie oraz spotkań wszystkich dzieci. Każdy problem jest
rozwiązywany, wspólnie lub indywidualnie, w zależności od sytuacji.W
przypadku, gdy wychowanek nie zgadza się z opinią opiekuna może wyrazić swoje
zadanie bez obaw o konsekwencje.
Z rozmowy z wychowankami wynika, że
sytuacje problematyczne miały miejsce i można było w tej sytuacji liczyć na
pomoc Państwa Czerkacz.
Z informacji uzyskanych od dzieci
stwierdza się, że wychowankowie orientują się w swojej sytuacji prawnej i znają
swojego opiekuna prawnego.
Prawo do ochrony przed
poniżającym traktowaniem i karaniem
Z
chwilą przybycia dzieci do domu, zostali oni zapoznani z panującymi tam
zasadami. Stosowane kary i nagrody są uzgodnione ze wszystkimi wychowankami. W
przypadku wymierzania kary, zostaje ona omówiona z dzieckiem. Stosowane kary są
zindywidualizowane. Nie są zbyt surowe, a kryteria ich stosowania są
zrozumiałe.
Dzieci wykonują pewne
prace na rzecz domu: sprzątają mieszkanie, pomagają w kuchni, piorą. Z
wypowiedzi dzieci wynika, że nie zdarzyła się sytuacja, aby wychowanek był
poniżony.
Zapewnienie dzieciom
poczucia bezpieczeństwa
Podczas prowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, że
każde dziecko posiada własne, osobiste miejsce do spania oraz do trzymania
rzeczy osobistych. Proces wychowawczy ma charakter zindywidualizowany. W
sytuacjach trudnych wychowanek może liczyć na pomoc opiekunów. Na spotkaniach z
elemenami terapii dzieci są uczone otwartości, asertywności, wyrażania własnych uczuć.
Na podstawie
przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, że w placówce przestrzegane
są prawa dziecka.
Podczas kontroli sprawdzono również realizację zaleceń
pokontrolnych.
W wystąpieniu pokontrolnym z
przeprowadzonej kontroli w dniu 19 lutego 2004r. zawarto zalecenia dotyczące:
1.
Nawiązać
współpracę z pedagogiem szkolnym, nauczycielami poszczególnych przedmiotów w
celu zintensyfikowania działań w kierunku niwelowania deficytów szkolnych
dzieci.
2.
Nawiązać
współpracę z lekarzem i pielęgniarką w celu pozyskania wiedzy na temat zdrowia
dzieci oraz uczestniczenia w wizytach lekarskich.
3.
Dokumentację
wychowanków uporządkować i objąć spisem. Prowadzić karty pobytu dzieci.
Uaktualnić diagnozy psychologiczno-pedagogiczne.
Wywiady środowiskowe rozszerzyć o charakterystykę sytuacji rodziny dziecka. Opracować indywidualne plany pracy z
dzieckiem w oparciu o aktualną dokumentację (przede wszystkim diagnozy
psychologiczno-pedagogiczne i zawarte w nich wskazania specjalistów oraz
wywiady środowiskowe). Zintensyfikować pracę z rodzinami dzieci oraz prowadzić
dokumentację potwierdzającą tę współpracę.
4.
Nawiązać
współpracę z Ośrodkiem Adopcyjno-Opiekuńczym w
Białymstoku w zakresie dokonywania okresowej oceny sytuacji dzieci.
W trakcie prowadzonych
czynności kontrolnych stwierdzono, że zalecenia pokontrolne są zrealizowane.
Ad. 1.
W celu zintensyfikowania działań w kierunku
niwelowania deficytów szkolnych dzieci została nawiązana współpraca z
pedagogiem szkolnym i nauczycielami poszczególnych przedmiotów. Spotkania i
rozmowy zostały potwierdzone odpowiednimi notatkami z wywiadówek, rozmów
telefonicznych, spotkań z nauczycielami. Zawarto w nich informacje dotyczące
postępów w nauce dzieci, ich zachowania, frekwencji. Notatki są szczegółowe i
sporządzane na bieżąco.
Ad. 2.
Jak wynika z wyjaśnień dyrektora, została nawiązana
współpraca z lekarzem rodzinnym oraz pielęgniarką szkolną. Obecnie
stan zdrowia wychowanków jest zadowalający. Dwie dziewczynki, na przełomie
marca i kwietnia wyjeżdżały do sanatorium w Rabce, skierowanie miało wymiar
profilaktyczny. Odbyły się również konsultacje u okulisty.
Ad. 3.
Dokumentacja dzieci
została uporządkowana i objęta spisem. Na bieżąco prowadzone są karty pobytu
dzieci, opatrzone obszernym komentarzem. Uaktualnione diagnozy
psychologiczno-pedagogiczne opatrzone są wskazówkami do pracy z dzieckiem.
Skierowano do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie prośbę o sporządzenie wywiadów
środowiskowych pod kątem sytuacji rodziny dziecka i ewentualnego powrotu
dziecka do rodziny.
Indywidualne
plany pracy z dzieckiem zostały opracowane w oparciu o diagnozy
psychologiczno-pedagogiczne. W planach uwzględniono wszystkie sfery rozwoju
psychofizycznego dziecka. Przy wyznaczonych zadaniach określono formy ich realizacji.
W planach obszernie odnotowywane są efekty podejmowanych działań. Na tej
podstawie można określić, jakie zmiany zachodzą w rozwoju dziecka podczas
pobytu w placówce. Indywidualne plany pracy z dzieckiem są sukcesywnie
modyfikowane.
Ad. 4.
Została nawiązana współpraca z Ośrodkiem
Adopcyjno-Opiekuńczym w Białymstoku i dokonano oceny okresowej sytuacji dzieci.
W wystąpieniu
pokontrolnym z przeprowadzonej kontroli w dniu 21 czerwca 2004r. zawarto
zalecenie dotyczące:
1. Podczas dokonywania okresowej oceny
sytuacji dzieci uwzględniać wszystkie zagadnienia określone w § 11
rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych.
Stwierdzono,
że zalecenie pokontrolne zostało zrealizowane.
Została dokonana okresowa
ocena sytuacji wszystkich dzieci, z uwzględnieniem wszystkich zagadnień
określonych w § 11 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych:
-
oceny aktualnej sytuacji rodziny dziecka,
-
okresowej oceny sytuacji dziecka,
-
analizy stosowanych metod pracy z dzieckiem i rodziną,
-
modyfikowania założeń planu indywidualnej pracy z
dzieckiem i rodziną,
-
oceny zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce.
Kontrola Rodzinnego Domu Dziecka Nr
1 w Białymstoku została dokonana w oparciu o analizę dokumentów dotyczących
placówki oraz wyjaśnień pracowników i wychowanków.
Protokół sporządzono w dwóch
jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje Dyrektor Placówki.
W przypadku gdy Dyrektor nie zgadza się z ustaleniami
zawartymi w protokole, może złożyć do Wojewody Podlaskiego w terminie 7 dni od
dnia jego podpisania pisemne wyjaśnienia.
Dyrektor
Rodzinnego Domu
Dziecka
Nr 1 w Białymstoku Podpisy
kontrolujących:
28.09.2004 Elżbieta Czerkacz 1. Krystyna Pasiuk
2.
Małgorzata Osipowicz