Protokół

z kontroli "Naszego Domu: Dobry Pasterz" w Białymstoku, REGON - 040022387

przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku:

1.   Małgorzatę Osipowicz - starszego inspektora

2.   Krystynę Pasiuk - starszego inspektora

Kontrolę przeprowadzono w dniu 31 sierpnia 2004 roku na podstawie upoważnienia Nr 238 z dnia 27 sierpnia 2004 roku, które w imieniu Wojewody wydał zastępca dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Pani Krystyna Golubiewska.

Kontrolą za okres od 01.01.2003r. do miesiąca poprzedzającego dzień kontroli objęto uczenie dzieci samodzielności w życiu i przygotowanie ich do funkcjonowania w społeczeństwie.

wynikających z:

-         ustawy z dnia 12.03.2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64 z 2004r., poz. 593),

-        rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.08.2000r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 80, poz. 900),

-         rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.08.2000r. w sprawie szczegółowych zasad nadzoru nad przestrzeganiem standardu wychowania i opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz nadzoru nad jakością działań ośrodków adopcyjno-opiekuńczych (Dz. U. Nr 74, poz. 862),

-          rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 października 2001r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie dla pełnoletnich osób z rodzin zastępczych oraz osób opuszczających niektóre typy placówek opiekuńczo-wychowawczych i domów pomocy społecznej, zakłady poprawcze, schroniska dla nieletnich i specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze (Dz. U. Nr 120, poz. 1293).

Wyjaśnień w toku kontroli udzielali:

1.      Krystyna Maślarz - dyrektor

2.      Marzena Sienkiewicz - wychowawca

3.      Joanna Martyka - wychowawca

4.      Urszula Nowak - wychowawca

5.      Anna Kozłowska - psycholog, pracownik socjalny

Ustalenia kontroli

Zakres kontroli obejmował przygotowanie wychowanków do samodzielności w życiu i funkcjonowania w społeczeństwie. Analizie poddano następującą problematykę:

-        przygotowanie do samodzielności w życiu m.in. poprzez: aktywny udział w organizacji życia w domu, wdrażanie do samoobsługi i prac porządkowych, wyposażenie w sprzęt i urządzenia do samodzielnego przygotowania posiłków, robienie zakupów, załatwianie spraw - stosownie do wieku,

-        stwarzanie okazji i zachęcanie wychowanków do samodzielnego podejmowania działań, decyzji, swobody wypowiedzi, dokonywania wyborów,

-        przygotowanie wychowanków do podejmowania odpowiedzialności za własne postępowanie,

-        przygotowanie wychowanków do pełnienia określonych ról społecznych i funkcjonowania w społeczeństwie,

-        przygotowanie wychowanków do powrotu do rodziny naturalnej lub samodzielnego funkcjonowania,

-        zapewnienie wsparcia i opieki w okresie adaptacji do samodzielnego życia (w przypadku osiągnięcia pełnoletności).

W dniu kontroli w ewidencji "Naszego Domu: Dobry Pasterz" w Białymstoku figurowało 23 wychowanki, obecnych zaś było 4 dzieci. Pozostałe wychowanki były w trakcie powrotu z przerwy wakacyjnej.

Dziewczęta w okresie wakacyjnym korzystały z wypoczynku. W lipcu zorganizowano wyjazd dwutygodniowy nad morze do Jastrzębiej Góry, natomiast w sierpniu dzieci wyjeżdżały na dwa tygodnie w góry.

Obecnie wychowanki są przygotowywane do rozpoczynającego się roku szkolnego. Każda została wyposażona w niezbędne przybory szkolne, strój sportowy oraz odzież.

            Placówka posiada opracowany Plan pracy opiekuńczo - wychowawczej. Założenia do realizacji podzielono na bloki tematyczne uwzględniając jednocześnie formy ich realizacji. Przewidziano w nim działania obejmujące min.:

-         uczenie dzieci odpowiedzialności za własną postawę: słowa, czyny (uczestniczenie w życiu społeczności, odpowiedzialne pełnienie funkcji),

-         pomoc w podejmowaniu odpowiednich wyborów życiowych, związanych ze zdrowiem swoim i innych (rozmowy na temat wpływu środków masowego przekazu na zachowanie ludzi, zapoznanie z problemami i potrzebami osób niepełnosprawnych, chorych i starszych),

-         propagowanie zasad racjonalnego żywienia jako ważnego czynnika zachowania zdrowia (zajęcia kulinarne, zwracanie uwagi na kulturę spożywania oraz estetykę podawania dań, higiena przygotowywania i przechowywania żywności),

-         wychowanie do życia w rodzinie (wychowanie do integralnego przeżywania swojej płciowości i odnoszenie jej do takich wartości jak: miłość, małżeństwo, rodzina, przygotowanie do małżeństwa i odpowiedzialnego rodzicielstwa),

-         organizację i racjonalne wykorzystanie czasu wolnego przez wychowanki (udział wychowanek w planowaniu i organizowaniu uroczystości i imprez kulturalnych),

-         kształtowanie i wzmacnianie więzi emocjonalnych wychowanek z rodziną (motywowanie wychowanek do podtrzymywania kontaktów z rodzinami, praca nad rodzinami w celu powrotu dzieci do domów).

Dokumentacja wychowanek jest uporządkowana i objęta spisem. Wywiady środowiskowe są aktualne. Uaktualniono również diagnozy psychologiczno - pedagogiczne. Diagnozy w sposób wyczerpujący charakteryzują rozwój psychofizyczny dziecka. Uwzględniono w nich także sytuację prawną i rodzinną dziecka. Diagnozy zostały opatrzone wskazówkami do pracy wychowawczej i terapeutycznej. Ponadto zostały założone Karty Pracy Socjalnej z Rodziną. W planach przewidziano działania w celu pedagogizacji środowiska rodzinnego w różnych sferach życia. Odnotowywane są wszystkie kontakty ze środowiskiem rodzinnym dziecka oraz ustalenia wynikające z tych kontaktów.

Z notatek wynika, że w proces pedagogizacji rodzin włączanych jest szereg instytucji.

            Indywidualne plany pracy z dzieckiem prowadzone są na bieżąco oraz sukcesywnie modyfikowane. W planach ujęto działania dotyczące uczenia wychowanków samodzielności w życiu. Obejmują one różne dziedziny życia, przykładowo:

-         wymaganie odpowiedzialności i dokładności w wypełnianiu obowiązków,

-         mobilizowanie do systematyczności,

-         zwracanie uwagi na poszanowanie sprzętu domowego,

-         przypominanie o odnoszeniu żelazka i suszarki,

-         kształtowanie odpowiedzialności i ponoszenia konsekwencji za wszelkie zaniedbania,

-         zwracanie uwagi na odpowiedni strój, aby był odpowiedni do panującej pogody,

-         eliminować pożyczanie rzeczy od koleżanek,

-         dziewczynka wymaga kontroli porządku w łóżku i w szafie,

-         wyrabianie samodzielności w załatwianiu drobnych spraw,

-         kształtowanie umiejętności mówienia "nie",

-         praca nad radzeniem sobie w sytuacjach trudnych.

Działania mające na celu uczenie dziecka samodzielności w życiu oraz przygotowanie do życia w społeczeństwie obejmują również sferę prozdrowotną i wychowanie prorodzinne.

W planach odnotowane są wszystkie ważniejsze wydarzenia z życia dziecka oraz zmiany zachodzące w zachowaniu podopiecznej. Przy zapisach umieszczono daty. Na tej podstawie można stwierdzić jakie zmiany zachodzą w rozwoju dziecka podczas pobytu w placówce.

Wychowanki placówki wdrażane są do prac samoobsługowych typu sprzątanie własnych pokoi oraz innych pomieszczeń np. łazienek, korytarzy. Pełnią dyżury na stołówce pomagając w nakrywaniu do stołu i przy wydawaniu posiłków, a następnie przy sprzątaniu.

Dziewczęta samodzielnie piorą bieliznę osobistą, garderobę. Potrafią obsługiwać pralkę i wirówkę. Obsługa tych urządzeń odbywa się zawsze pod nadzorem wychowawców. Wychowanki prasują samodzielnie garderobę.

Posiłki przygotowywane są przez personel placówki, jednak dzieci potrafią samodzielnie zrobić kanapki, sałatki, surówki, frytki. Na urodziny bądź imieniny wychowanki pieką ciasta i robią desery. W placówce brak jest zorganizowanego aneksu kuchennego, jednak dzieci wraz z wychowawcą bądź kucharką, w wydzielonej części jadalni, mają możliwość przeprowadzania zajęć kulinarnych.

Podopieczne placówki otrzymują drobną kwotę pieniężną do własnego dysponowania tzw. kieszonkowe. Na podstawie list wypłat kieszonkowego stwierdzono, że było one wypłacane regularnie w kwocie 15 zł. miesięcznie. W okresie wakacyjnym kieszonkowe zwiększano do 30 zł. oraz wypłacano dodatkowo po 30 zł. Ponadto na każdy zorganizowany wyjazd dziewczęta otrzymywały dodatkowe pieniądze.

Wychowanki uczone są gospodarowania własnymi oszczędnościami. Bardzo często wychowawcy z podopiecznymi udają się na wspólne zakupy. W przypadku podejrzeń o kupowanie papierosów - wydatkowanie kieszonkowego jest kontrolowane.

W placówce nie działa samorząd. Jednak odbywają się spotkania społeczności domu i grup. Wychowanki mają więc możliwości wypowiedzenia się na forum w sprawach swoich i pozostałych podopiecznych. Dziewczęta wyrażają swoje zdanie na temat min. spędzania czasu wolnego, dokonywanych zakupów, wyboru szkoły, planów życiowych.

Z przeprowadzonego wywiadu wynika, że są podejmowane działania w celu zapoznania dzieci (stosownie do wieku), gdzie należy załatwiać sprawy urzędowe np. składanie dokumentów do szkół średnich, umówienie wizyty u lekarza, złożenie wniosku o paszport, założenie konta.

Dzieci uczone są właściwych zachowań, przestrzegania ogólnie przyjętych norm etycznych. Przeprowadzane są zajęcia uczące rozpoznawania czynników mających wpływ na zdrowie, współżycia w grupie, czy odpowiedzialności za powierzone zadania.

Usamodzielnianie wychowanków

Dziewczęta przebywające w placówce, a będące przed osiągnięciem pełnoletności, już na trzy miesiące przed ukończeniem 18 lat przygotowywane są do procesu usamodzielniania. Dyrektor placówki informuje właściwe powiatowe centrum pomocy rodzinie o terminie opuszczenia placówki przez wychowankę. Sporządzany jest również program usamodzielnienia, który zakłada podjęcie działań, które będą realizowane do momentu opuszczenia przez wychowankę domu.

Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych oraz wyjaśnień ustalono, że 2003r. usamodzielniła się 1 wychowanka, zaś w 2004r. - 2. Opracowano im programy usamodzielnienia oraz odpowiednio wcześnie wnioskowano o wyznaczenie opiekuna usamodzielnienia.

Programy usamodzielnienia zawierają plan podejmowanych działań oraz zobowiązanie osoby usamodzielnianej do realizacji poszczególnych postanowień wynikających z programu.

Plany opracowano uwzględniając potrzeby wychowanków. Przewidziano w nich działania w zakresie współdziałania i wspierania wychowanki:

-         założenie samodzielnego konta osobistego,

-         uzyskanie wykształcenia zgodnego z możliwościami i aspiracjami, uzyskanie kwalifikacji zawodowych np.: "ukończenie I klasy ZSZ", "ukończenie II klasy ZSZ",

-         podjęcie zatrudnienia, np. "zarejestrowanie się w PUP", "poszukiwanie pracy we własnym zakresie i za pośrednictwem PUP", "podjęcie pracy"

-         pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, np. "złożenie wniosku do ZMK o lokal".

W planach wyraźnie określono rolę i zadania opiekuna usamodzielnienia oraz instytucji wspierających podopiecznego w realizacji poszczególnych zadań.

Plany sporządzone były przy współudziale wychowanki, opiekuna procesu usamodzielnienia i pracownika socjalnego.

Na podstawie przeprowadzanych czynności kontrolnych stwierdzono, ze podejmuje się właściwe działania w celu uczenia samodzielności w życiu oraz samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie.

Kontrola "Naszego Domu: Dobry Pasterz" w Białymstoku została dokonana w oparciu o analizę dokumentów dotyczących placówki oraz wyjaśnień pracowników.

Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje Dyrektor Placówki.

W przypadku gdy Dyrektor nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w protokole, może złożyć do Wojewody Podlaskiego w terminie 7 dni od dnia jego podpisania pisemne wyjaśnienia.

Dyrektor "Naszego Domu:                                          Podpisy kontrolujących:

Dobry Pasterz" w Białymstoku                                    1.M.Osipowicz

mgr Krystyna Malarz                                                  2..Krystyna Pasiuk

06.09.2004

(data i podpis)