Dom Opieki Społecznej Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących w Białymstoku jest jednostką organizacyjną Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących z siedzibą władz generalnych w Warszawie przy ul. Wilczej 7. Dom mieści się w Białymstoku przy ul. Proletariackiej 8. Dyrektorem Domu jest s. Barbara Kutyła.

Kontrolę przeprowadziły - Ewa Feszler - starszy inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, Idalia Czyńska - referent w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku na podstawie upoważnienia Nr 285 z dnia 25 października br., wydanego w imieniu Wojewody Podlaskiego przez Andrzeja Kozłowskiego - dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Przedmiot kontroli: ocena przestrzegania praw osób przebywających w placówce oraz ocena poziomu usług opiekuńczych i bytowych w okresie od 01.05.2004 r. do 30.09.2004 r.

Zgodnie z § 2 Statutu Domu Opieki Społecznej Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących, podpisanym przez Przełożoną Generalną Zgromadzenia, Dom jest placówką stacjonarną, zapewniającą całodobową opiekę oraz zaspakajającą niezbędne potrzeby bytowe, zdrowotne, społeczne i religijne mieszkańców. Dom przeznaczony jest dla osób dorosłych obojga płci, zwłaszcza samotnych, niezależnie od ich wyznania, które ze względu na stan zdrowia i wiek nie są w stanie samodzielnie zaradzić swoim potrzebom życiowym.

W § 8 Statutu wskazano, że do Domu w pierwszej kolejności przyjmowani są mieszkańcy miasta Białegostoku, tych mieszkańców do Domu kieruje MOPS. W wyjątkowych przypadkach do Domu mogą być przyjmowane także osoby spoza Białegostoku na podstawie umów zawieranych z poszczególnymi gminami bądź osobami zainteresowanymi. Na dzień kontroli wszystkie osoby przebywające w Domu skierowane były przez MOPR, Dom nie ma podpisanych umów z gminami.

• pokoje mieszkalne: 1 pokój jednoosobowy, 7 pokoi dwuosobowych, 4 pokoje trzyosobowe (udekorowane pracami mieszkańców; wyposażone w łóżka, szafki przyłóżkowe, krzesła, kredensy, szafy ubraniowe zamykane na klucz, który jest w posiadaniu mieszkańców),
• sala rehabilitacji i terapii zajęciowej (wyposażona w UGUL, drabinki, rowerek stacjonarny, rotory ręczny i nożny, łóżko do rehabilitacji, woreczki, stół, krzesła),
• 2 łazienki wyposażone w uchwyty: w jednej znajduje się: 4 oczka sedesowe, prysznic, wanna; w drugiej: 4 oczka sedesowe, wanna, prysznic, umywalka, wyposażona w sprzęt ułatwiający mycie osób leżących,
• magazyn na środki czystości, pampersy,
• magazyn odzieżowy,
• obieralnia warzyw ( w niej zamontowana winda do transportu posiłków)
• brudownik,
• rozdzielnia posiłków (tu i w przyległej stołówce mieszkańcy mają dostęp do drobnych posiłków i napojów) ,
• stołówka (lodówka, w której mieszkańcy mogą przechowywać swoją żywność oraz mają dostęp do produktów zapewnianych przez Dom),
• świetlica (krzesła, ława, fotele, biblioteczka, akwarium),
• kaplica,
• dyżurka pielęgniarek.

• kuchnia ogólna (wyposażona w kuchenkę gazową, szafki, windę do posiłków),
• magazyn spożywczy (lodówka, zamrażarka, szafki),
• 2 pokoje gościnne,
• łazienka do ogólnego użytku (prysznic, sedes, umywalka),
• toaleta,
• pomieszczenie do prania i suszenia (pralki, wirówka, maglownica), wentylatornia,
• jadalnia sióstr.

• poszanowania jego praw osobistych i godności,
• uzyskania pełnej informacji o usługach świadczonych przez Dom i korzystania z nich,
• pomocy w zaspokajaniu swoich potrzeb,
• współdecydowania w sprawach dotyczących jego osoby,
• posiadania własnych drobnych przedmiotów i miejsca ich przechowywania,
• uzyskania wyjaśnień w sprawach przepisów regulujących zasady współżycia mieszkańców,
• zgłaszania skarg i wniosków do dyrektora,
• przyjmowania odwiedzin krewnych i znajomych oraz opieki pielęgnacyjnej z ich strony w formach i zakresie dostosowanych do regulaminu Domu, ( Dom zapewnia opiekę pielęgnacyjną mieszkańcom i nie może narzucać i określać zakresu tej opieki rodzinom osób przebywających w placówce)
• przebywania poza domem, po uprzednim zawiadomieniu Dyrektora Domu o takim zamiarze,
• opieki duszpasterskiej,
• pogrzebu zgodnego z jego wyznaniem.

Zgodnie z § 6, pkt 2 do obowiązków mieszkańca należy:

• troska o tworzenie atmosfery rodzinnej w Domu,
• przestrzeganie zasad i norm współżycia mieszkańców oraz regulaminu,
• dbałość o higienę osobistą, wygląd zewnętrzny oraz porządek,
• dbałość o mienie wspólne,
• ponoszenie opłat za pobyt w Domu, zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Ponadto w Domu opracowany został przez Dyrektora Domu Regulamin Mieszkańców Domu Opieki Społecznej. Określa on ogólne zasady postępowania przy przyjęciu nowego mieszkańca, zasady funkcjonowania samorządu mieszkańców. Nowo przyjętą osobę i jego rodzinę z Domem, współmieszkańcami, w tym z prawami i obowiązkami zapoznaje Dyrektor oraz pielęgniarka dyżurna. Dyrektor wskazuje osobie nowo przyjętej pokój mieszkalny, który, uwzględniając prośby mieszkańca, może być zmieniony. W dniu przyjęcia do Domu po południu osoba zapoznawana jest ze współmieszkańcami.

W trakcie kontroli ustalono, że mieszkańcy Domu mogą swobodnie poruszać się po posesji. Furtka otwarta jest w ciągu dnia. Pracownicy będący na dyżurze zamykają ją na noc o godzinie 22⁰⁰ i otwierają rano o godzinie 6⁰⁰. Stan zdrowia 6 mieszkańcom pozwala na samodzielne wychodzenie do miasta. Osoba taka zgłasza dyżurnej pielęgniarce swoje wyjście oraz przewidywany czas powrotu. Wyjeżdżając do rodziny mieszkaniec wypełnia kartę, w której wskazuje miejsce pobytu oraz kontakt telefoniczny, a pielęgniarka zapisuje sposób przyjmowania leków. Jeden egzemplarz karty zostaje w placówce, drugi mieszkaniec zabiera do rodziny.

Wszyscy mieszkańcy zameldowani są w Domu na stałe, wszyscy mają również dowody osobiste. Stan psychofizyczny niektórych mieszkańców uniemożliwia im świadomy udział w wyborach powszechnych, pozostałe osoby brały czynny udział w głosowaniach w okręgu wyborczym zorganizowanym w szkole podstawowej przy ul.Waryńskiego.

Stan psychofizyczny mieszkańców jest bardzo zróżnicowany i w dużej mierze związany z wiekiem. Do najczęściej występujących schorzeń należą: miażdżyca uogólniona, choroba niedokrwienna serca, choroba zwyrodnieniowa stawów, nadciśnienie tętnicze, otępieni starcze; w stosunku do jednej osoby orzeczono zespół Downa. Schorzenia towarzyszące to m.in.: cukrzyca, przewlekły nieżyt żołądka i dróg żółciowych, osteoporoza, jaskra. Dwie osoby cierpią na schizofrenię. Wśród mieszkańców 8 osób jest obłożnie chorych i wymaga całkowitej opieki. Pozostali mieszkańcy wykonują czynności higieniczne samodzielnie lub pod nadzorem pielęgniarek.

Wszystkie osoby przebywające w placówce podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu. Opiekę medyczną zapewnia lekarz rodzinny z Przychodni Rejonowej na ul. Białówny w Białymstoku, z którym Dom zawarł umowę - zlecenie; jest on w Domu nie rzadziej niż raz w tygodniu. W razie potrzeby lekarz ten kieruje mieszkańców do poradni specjalistycznych, m.in.: kardiologicznej, chirurgicznej. W sytuacji zagrożenia życia do Domu wzywane jest pogotowie ratunkowe. Do lekarza i poradni specjalistycznych mieszkańcy w ciężkich stanach dowożeni są samochodem osobowym (polonez) Domu lub zamawiany jest dla nich transport.

Usługi opiekuńcze świadczy 5 pielęgniarek i 3 pokojowe. Pracują one w systemie dwuzmianowym tj. w godzinach 7⁰⁰ - 19⁰⁰, 19⁰⁰ - 7⁰⁰. Jak wynika z grafiku w ciągu dnia opiekę zapewnia mieszkańcom średnio 2 pielęgniarki i 2 pokojowe, natomiast w nocy jedna pielęgniarka.

W dniu przyjęcia do Domu, rodziny przywożąc mieszkańca, dostarczają także odzież i niezbędne przedmioty osobistego użytku. Brakującą odzież oraz środki czystości zapewnia Dom. Odzież mieszkańców prana jest w pralni. Odzież znakowana jest w pierwszych dniach pobytu mieszkańca w placówce, dzięki czemu po powrocie z pralni wraca do właściciela. Codziennie pokojowe zbierają brudną odzież do pralni oraz roznoszą do szafek mieszkańców czyste ubrania.

Dom zapewnia mieszkańcom spożywanie posiłków w następujących godzinach: śniadanie - 8³⁰, obiad - 12³⁰, kolacja - ok. 17³⁰. Mieszkańcy spożywają posiłki w stołówce; 8 osób leżących jest karmionych w pokojach, dla tych osób sporządzane są posiłki lekkostrawne i są one miksowane. Osoby te są karmione. Dla jednej osoby, zgodnie z zaleceniami lekarza, przygotowywana jest dieta cukrzycowa. Mieszkańcy mają dostęp do podstawowych artykułów spożywczych przez całą dobę w stołówce oraz w rozdzielni posiłków.

W ramach organizacji czasu wolnego Dom zapewnia swoim mieszkańcom korzystanie z TV, video, biblioteczki (prowadzonej przez jedną z podopiecznych). W Domu prenumerowana jest następująca prasa: Kurier Poranny, Nasz Dziennik, Niedziela. Co dwa tygodnie organizowane są spotkania pracowników ze wszystkimi mieszkańcami Domu. W organizowanych imprezach okolicznościowych (zwłaszcza przy okazji świąt) uczestniczą dzieci ze Stowarzyszenia DROGA, wolontariusze z Policealnej Szkoły Pracowników Służb Społecznych. Ponadto Dom utrzymuje kontakt z innymi domami opieki społecznej, np. w Białymstoku, w Bąbli, organizowane są wyjazdy (np. obchody Dnia Seniora).

Dom podejmuje działania na rzecz podtrzymania kontaktów z rodzinami mieszkańców. Wszystkie osoby przebywające w placówce utrzymują kontakty z rodziną bliższą i dalszą. Rodziny odwiedzające mają możliwość przenocowania w Domu w pokoju gościnnym. Spotkania z rodzinami odbywają się na świetlicy lub w pokojach mieszkalnych. W okresach świątecznych 4 mieszkańców zabieranych jest na wigilię i śniadanie wielkanocne do domów rodzinnych. Dom organizuje spotkania z rodzinami, zwłaszcza przy okazji świąt.

Wszyscy mieszkańcy mają własne środki finansowe. Dom zapewnia bezpieczne ich przechowywanie. Mieszkańcy mają możliwość przechowywania swoich środków pieniężnych na koncie depozytów, założonym jako subkonto do konta zakładowego Domu; w ramach tego konta prowadzone są indywidualne kartoteki depozytów. Konto jest nieoprocentowane. Osobą odpowiedzialną za depozyty jest siostra księgowa.

W Domu prowadzony jest Zeszyt pensjonariuszy, wypełniany przez pielęgniarkę dyżurną w dniu przyjęcia nowego mieszkańca. Zawiera on dane osobowe mieszkańca, kontakt z rodziną i opiekunami, spis rzeczy, które mieszkaniec miał ze sobą w dniu przyjęcia do Domu, datę zgonu oraz oświadczenie, że za rzeczy nie pozostawione w depozycie Dom nie ponosi odpowiedzialności.

Ponadto siostra, która ukończyła w lutym br. podyplomową szkołę na kierunku pracownik socjalny opracowała wszystkim mieszkańcom Indywidualne karty. Karta zawiera: ogólne dane informacyjne - adres, wywiad rodzinny, stan chorobowy oraz przebyte choroby, dane szczegółowe, tj. rocznice, zainteresowania, upodobania i umiejętności mieszkańca, wywiad socjologiczno- psychologiczny dotyczący więzi rodzinnych, zalecenia rehabilitacyjne, psychologiczne i pedagogiczne. W dokumentacji indywidualnej mieszkańca znajduje się również Ankieta społeczna z ogólną oceną funkcjonowania podopiecznego i określeniem aktywności mieszkańca oraz Arkusz aktywizacji mieszkańca określający stopień samodzielności osoby. Jak wynika z wyjaśnień s.Dyrektor dla każdego mieszkańca Domu zostaną na bieżąco opracowane indywidualne plany pracy z mieszkańcem.

Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje dyrektor Domu Opieki Społecznej w Białymstoku. W przypadku gdy dyrektor Domu nie zgadza się z ustaleniami pokontrolnymi zawartymi w protokole, może złożyć do Wojewody Podlaskiego w terminie 7 dni od dnia jego podpisania pisemne wyjaśnienia co do zawartych w protokole ustaleń..