PROTOKÓŁ

z kontroli kompleksowej Powiatowego Ośrodka Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi w Hajnówce - przeprowadzonej
w dniach 3 i 4 kwietnia 2006r.

Powiatowy Ośrodek Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi - jest samodzielną jednostką organizacyjną podległą Staroście Powiatu Hajnowskiego.

Adres siedziby - Powiatowy Ośrodek Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi, 17-200 Hajnówka, ul. Ptaszyńskiego 14, Dyrektorem Ośrodka jest P. Zenaida Kiendyś.

Kontrolę przeprowadziły - Ewa Feszler - starszy inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, Mieczysława Nartowicz - inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku na podstawie upoważnienia  Nr  61 z dnia 31.03.2006br., wydanego w imieniu Wojewody Podlaskiego przez Krystynę Golubiewską - z-cę dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Przedmiot kontroli: Organizacja i funkcjonowanie Powiatowego Ośrodka Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi oraz ocena efektów realizacji indywidualnych planów postępowania wspierająco-rehabilitacyjnego.

Ustalenia kontroli

I. Organizacja Powiatowego Ośrodka Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi.

            Zgodnie z Uchwalą Nr XXIX/191/05 Rady Powiatu Hajnowskiego z dnia 29 grudnia 2005r. Powiatowy Ośrodek Ośrodka Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi w Hajnówce funkcjonuje od 1 stycznia 2006 roku. Powstał on na bazie istniejącego do dnia 31 grudnia 2005 r. Środowiskowego Domu Samopomocy, zlikwidowanego uchwałą Nr XXXI/193/05 Rady Miasta Hajnówki z dnia 28 grudnia 2005 roku w sprawie likwidacji Środowiskowego Domu Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi w Hajnówce. Powiatowy Ośrodek Wsparcia swoim zasięgiem działania obejmuje teren powiatu hajnowskiego.

            Zasady organizacji i funkcjonowania Ośrodka określa Regulamin Organizacyjny, stanowiący załącznik do Uchwały Nr 83/249/05 Zarządu Powiatu Hajnowskiego z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Ośrodka Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi. Zgodnie z § 8 Regulaminu celem Ośrodka jest zapewnienie domownikom całodziennego pobytu, opieki, realizację indywidualnego planu wspierająco-rehabilitacyjnego oraz jak najpełniejszą integrację społeczną.

Ponadto Ośrodek zapewnia:

a.       miejsce dziennego pobytu wyposażone w niezbędne meble i sprzęt oraz środki utrzymania higieny osobistej,

b.      wyżywienie tj. - 1 gorący posiłek w ramach obowiązujących norm żywieniowych, również posiłki dietetyczne, zgodnie ze wskazaniem lekarza,

c.       niezbędną opiekę pielęgnacyjną,

d.      usługi z zakresu rehabilitacji ruchowej,

e.       rehabilitację społeczną w tym terapię zajęciową, treningi umiejętności społecznych,

f.        dostęp do kultury, rekreacji i organizację czasu wolnego,

g.       spokój i bezpieczeństwo na terenie Ośrodka oraz opiekę w czasie zorganizowanych zajęć poza Ośrodkiem.

Ośrodek zlokalizowany jest w dwukondygnacyjnym budynku bez zniesionych barier architektonicznych - w budynku nie ma windy. Przy wejściu do budynku są podjazdy dla osób niepełnosprawnych. Placówka dysponuje następującymi pomieszczeniami:

1.      Na parterze:

- pracownia zajęć plastycznych,

- pracownia kulturalno-oświatowa,

- łazienka dla kobiet, wyposażona w dwa sedesy, w tym jeden dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, 3 umywalki, prysznic,

- łazienka dla mężczyzn, wyposażona w dwa sedesy, w tym jeden dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, 3 umywalki, prysznic,

 - kuchnia z jadalnią w której prowadzony jest trening kulinarny.

2. Na I piętrze:

- gabinet psychologiczno-pedagogiczny,

- pracownia haftu,

- wydzielony na holu kącik na zajęcia rekreacyjne

3. W piwnicy

- sala rehabilitacyjna

- pomieszczenie do prania ,

- szatnia męska,

- pracownia techniczna.

            Wszystkie pomieszczenia ozdobione są pracami użytkowników. Placówka jest czynna 5 dni w tygodniu od poniedziałku do piątku w godzinach od 7⁰⁰ do 17⁰⁰.

II. Użytkownicy Domu.

            Do końca marca 2006 r. Ośrodek dysponował 35 miejscami, od dnia 1 kwietnia br. zwiększono liczbę miejsc do 40. Od dnia 1 stycznia br. użytkownicy kierowani są do Ośrodka decyzją kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce. Decyzja kierująca zawiera zakres przyznanych usług, odpłatność za pobyt lub z niej zwolnienie oraz okres przebywania. Na dzień kontroli decyzję kierującą miały 43 osoby. Zgodnie z wyjaśnieniami Pani Dyrektor do Ośrodka uczęszcza 41 osób. Dwie osoby pomimo posiadania decyzji kierującej nie uczestniczą w zajęciach.

Placówka jest koedukacyjna, z czego ponad połowę (63%) stanowią mężczyźni. Użytkownicy Domu podzieleni są na dwie grupy, zależnie od stopnia sprawności psychofizycznej:

- I grupę stanowią osoby niepełnosprawne intelektualnie - 15 osób; upośledzone w stopniu umiarkowanym lub znacznym.

- II grupę stanowią osoby z zaburzeniami psychicznymi - 28 osób. Główne schorzenia w tej grupie osób to schizofrenia, zaburzenia schizotypowe oraz depresja.

            W dniu kontroli trzy osoby przebywały w szpitalu psychiatrycznym w Hajnówce. Dwóch użytkowników porusza się na wózkach inwalidzkich, jedna osoba jest niewidoma.

            Długość okresu pobytu użytkowników w Ośrodku (wraz z okresem uczęszczania do ŚDS) przedstawia się następująco: od 1997r. - uczęszcza 10 osób, od 1998r. - 6 osób, od 2000r. - 3 osoby, od 2001r. - 3 osoby, od 2002r. - 3 osoby, od 2003r. - 1 osoba, od 2004r. - 4 osoby, od 2005r. - 11 osób, od 2006r. - 2 osoby.

            Ośrodek prowadzi dzienną ewidencję obecności. Ponadto prowadzony jest zeszyt kontaktów z byłymi użytkownikami. W dniu kontroli z Ośrodkiem i współmieszkańcami kontakt utrzymywało 19 byłych użytkowników.

            Zasady ponoszenia opłaty za pobyt w Ośrodku określa załącznik do Uchwały Nr XXIX/192/05 Rady Powiatu Hajnowskiego z dnia 29 grudnia 2005 r. Według stanu na dzień kontroli z opłaty zwolnionych było 10 osób, pozostali użytkownicy ponosili odpłatność w wysokości: 10 zł - 2 osoby, 15 zł - 3 osoby, 20 zł - 4 osoby, 25 zł - 9 osób, 30 zł. -12 osób, 50 zł - 2 osoby, 40 zł - 1 osoba.

III. Rodzaj i zakres świadczonych usług.

            Prowadzone w Powiatowym Ośrodku Wsparcia postępowanie wspierająco-rehabilitacyjne obejmuje treningi: umiejętności samoobsługi, zaradności życiowej i funkcjonowania w codziennym życiu, kulinarny, umiejętności społecznych i interpersonalnych, umiejętności spędzania czasu wolnego. Użytkownicy, zgodnie z własnymi potrzebami oraz zaleceniami terapeutów uczestniczą w poszczególnych rodzajach treningów. Informacje o treningach, prowadzonych w danym dniu wywieszone są w salach do terapii zajęciowej. Treningi i zajęcia w pracowniach prowadzone są oddzielnie dla użytkowników z I grupy i II grupy. Dostosowane są do ich możliwości psychofizycznych.

Ośrodek zapewnia użytkownikom udział w następujących formach terapii: plastycznej, muzycznej, arteterapii, technicznej, kulturalno-oświatowej, relaksacyjnej, audiowizualnej, komputerowej, rekreacyjnej. Dla każdej pracowni prowadzący zajęcia opracowują plan pracy na I i II półrocze. Plany zawierają cele pracy z użytkownikami, którzy uczestniczą w zajęciach w danej pracowni. Wskazują w jakim kierunku należy pracować oraz jakie metody pracy  terapeuta będzie stosował. Od stycznia 2006 r. dla każdego użytkownika opracowane zostały Indywidualne karty zajęć, w których szczegółowo określono i wytyczono cele pracy z użytkownikiem. Ocena ich realizacji, jak wynika z wyjaśnień Dyrektora dokonana zostanie w czerwcu br. Z analizy uprzednio prowadzonych kart wynika, że w ocenach odniesiono się do założonych w stosunku do użytkownika celów pracy terapeutycznej, wskazano na aktywność podczas zajęć oraz na co należy zwracać uwagę prowadząc zajęcia. Na tablicach ogłoszeń, celem przypomnienia, wywieszony jest tygodniowy rozkład zajęć i treningów, w których użytkownicy mogą uczestniczyć.

W celu utrzymania usprawnienia i dobrej kondycji użytkownicy uczestniczą w  zajęciach rehabilitacyjnych i sportowych. W Ośrodku prowadzone jest także poradnictwo psychologiczne dla użytkowników, poradnictwo socjalne oraz zajęcia psychoedukacyjne.

            Użytkownikom zapewnia się od poniedziałku do czwartku jeden posiłek dziennie. Obiady w cenie 4,40 zł + VAT kupowane są i dowożone ze stołówki Samodzielnego Publicznego ZOZ w Hajnówce zgodnie z umową zawartą w dniu 02.01.2006 r. Obiady spożywane są w jadalni. W piątek obiady przygotowywane są w ramach treningu kulinarnego.             Użytkownicy Powiatowego Ośrodka Wsparcia biorą czynny udział w życiu kulturalnym miasta. Ich prace prezentowane są na licznych wystawach i kiermaszach. Ośrodek w ramach współpracy utrzymuje kontakty z licznymi instytucjami jak: Dom Kultury, szkołami, bibliotekami miejskimi, muzeum, terenowym kołem Polskiego Związku Niewidomych, środowiskowymi domami samopomocy. Współpracuje z Oddziałem Psychiatrycznym i Oddziałem Pielęgnacyjno-Opiekuńczym SP ZOZ w Hajnówce. Cykliczną imprezą jest Spotkanie Integracyjne Środowiskowych Domów Samopomocy Województwa Podlaskiego "BLIŻEJ SIEBIE", które w roku bieżącym zorganizowane będzie po raz VI.

            W każdy piątek odbywa się tzw. spotkanie społeczności lokalnej w którym uczestniczą użytkownicy i pracownicy. Mieszkańców reprezentuje wybrany przez nich starosta. Na spotkaniach omawiane są sprawy dotyczące funkcjonowania Ośrodka, zachowań mieszkańców, organizowanych imprez i uroczystości okolicznościowych jak imieniny czy urodziny użytkowników.

      IV. Postępowanie wspierająco-rehabilitacyjne.

            a) funkcjonowanie zespołu wspierająco-rehabilitacyjnego i indywidualne plany postępowania wspierająco-rehabilitacyjnego

            W Ośrodku funkcjonuje zespół wspierająco-rehabilitacyjny. W skład zespołu wchodzą wszyscy pracownicy pracujący bezpośrednio z mieszkańcami. Posiedzenia zespołu odbywają się zależnie od potrzeb, nie rzadziej niż raz w tygodniu w celu omówienia realizacji programu wspierania użytkownika. Natomiast trzy razy w roku zespół zbiera się w celu omówienia i podsumowania planów postępowania wspierająco-rehabilitacyjnego. Z posiedzeń sporządzane są protokoły zawierające informacje - kto uczestniczył w posiedzeniu oraz kogo plany były omawiane. Zgodnie z wyjaśnieniami Dyrektora w dokumentacji z posiedzeń, od następnej oceny, uwzględniane będą główne cele i założenia do pracy z poszczególnym użytkownikiem, którego plan będzie omawiany na posiedzeniu.

Podstawę do opracowywania, podsumowania i modyfikacji planów stanowią opinie z poszczególnych pracowni terapeutycznych oraz notatki asystentów prowadzących. Opinie z pracowni i realizowanych treningów wskazują jakie umiejętności użytkownik nabył w trakcie prowadzonych oddziaływań i w jakim kierunku należy kontynuować postępowanie. Cotygodniowe notatki asystentów wskazują jaką aktywnością odznaczał się użytkownik na zajęciach i jakie było jego samopoczucie.

Indywidualne plany postępowania wspierająco-rehabilitacyjnego opracowane są dla wszystkich użytkowników. W zależności od stanu psychofizycznego użytkownika, plan opracowywany jest raz na rok lub raz na dwa lata. Wszystkie plany zostały uzgodnione z użytkownikami. Ocena planu dokonywana jest co pół roku.

W oparciu o przeanalizowane plany należy stwierdzić, że wyznaczone w planach cele pracy z użytkownikiem odnoszą się do wszystkich sfer życia użytkownika, w obrębie których należy podjąć oddziaływania terapeutyczne. Założone w planie, w ramach poszczególnych treningów oddziaływania wskazują na potrzebę kształtowania umiejętności społecznych i interpersonalnych, samoobsługowych i zaradności życiowej, organizacji czasu wolnego i udziału użytkownika w terapii zajęciowej. W planach uwzględniono postępowanie wobec rodzin użytkowników. W półrocznych podsumowaniach odniesiono się do wszystkich sfer pracy z użytkownikiem. Wskazano w jakim kierunku należy pracować z użytkownikiem oraz jakimi metodami zmotywować go do aktywności i zmiany określonych zachowań.

V. Struktura zatrudnienia i kwalifikacje zatrudnionych pracowników.

Zgodnie z § 5 Regulaminu Organizacyjnego, organizację wewnętrzną Ośrodka stanowią następujące stanowiska: Dyrektor, Główna księgowa, starszy referent, pielęgniarka, opiekunowie, pracownik socjalny, instruktorzy terapii zajęciowej, asystent, specjalista (pedagog, psycholog, logopeda, wg potrzeb Ośrodka), pomoc kuchenna, sprzątaczka, konserwator.

Na dzień kontroli w Ośrodku zatrudnionych było 20 osób w tym jedna osoba na ½ etatu. Z mieszkańcami pracuje 14 osób wszyscy w pełnym wymiarze czasu pracy w tym osoba zatrudniona na stanowisku pomoc kuchenna, która prowadzi  m. in. trening kulinarny.

            Kwalifikacje pracowników Ośrodka określa załącznik nr 2 do Regulaminu wynagradzania pracowników Powiatowego Ośrodka Wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi w Hajnówce. Zgodne są one z Rozporządzeniem z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie  zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 146, poz. 1222 z pózn. zm.).

W trakcie kontroli sprawdzono akta 7 losowo wybranych pracowników bezpośrednio pracujących z użytkownikami (załącznik nr 2). Osoby te posiadają wymagane kwalifikacje na zajmowanym stanowisku.

W kontrolowanym okresie pracownicy uczestniczyli w następujących szkoleniach/konferencjach zewnętrznych:

1) w dniu 12.04.2005 r. w konferencji pn. "Terapia i jej znaczenie dla integracji społecznej osób chorych psychicznie" zorganizowanej przez ŚDS w Łęcznej. Uczestniczyli: dyrektor, starszy opiekun i opiekun,

2) w dniu 21.04.2005 r. w konferencji szkoleniowo-naukowej pn. "Farmakoterapia, psychoterapia i rehabilitacja zaburzeń psychicznych. Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym" zorganizowanej przez Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Uczestniczyło dwóch starszych opiekunów.

            Ponadto, średnio raz lub dwa razy w miesiącu w ramach samokształcenia organizowane były szkolenia wewnętrzne. Protokoły z odbytych szkoleń zawierają scenariusz zajęć, ogólny opis czego szkolenie dotyczyło, prelegenta oraz listę uczestników.

Dokonano wpisu do książki kontroli pod pozycją nr 5.

            Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje Dyrektor Powiatowego Ośrodka Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi w Hajnówce.

W przypadku gdy Dyrektor Powiatowego Ośrodka Wsparcia nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w protokole kontroli, może odmówić jego podpisania, składając w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, pisemne wyjaśnienia przyczyn tej odmowy.

Ponadto Dyrektorowi Powiatowego Ośrodka Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi przysługuje prawo zgłoszenia do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.

Podpisy kontrolujących

1.   Ewa Feszler

2.   Mieczysława Nartowicz

Zenaida Kiedyś

podpis dyrektora