PROTOKÓŁ

z kontroli problemowej Domu Pomocy Społecznej w Mońkach, ul. PCK 15 - przeprowadzonej w dniu 21 czerwca 2005 roku.

Dom Pomocy Społecznej w Mońkach prowadzony jest przez powiat moniecki. Adres Domu: 19-100 Mońki, ul. PCK 15. Dom przeznaczony jest dla osób starych. Od 1 marca br. Pani Alicja Zawistowska jest osobą pełniącą obowiązki Dyrektora Domu.

Kontrolę przeprowadziły- Ewa Feszler — kierownik zespołu - starszy inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, Mieczysława Nartowicz — inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, na podstawie upoważnienia Nr 235 z dnia 20 czerwca br., (PS.VI/MN/0939/235/05) wydanego w imieniu Wojewody Podlaskiego przez Krystynę Golubiewską - z-cę dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Przedmiot kontroli:

1/ przestrzegania praw mieszkańców oraz dostępność mieszkańców do informacji o swoich prawach,

2/ stopień i efekty realizacji indywidualnych planów wspierania mieszkańców

w okresie od 01.01.2004 r. do 31.05.2005 r.

Ustalenia kontroli

I. Przestrzeganie praw mieszkańców oraz dostępność mieszkańców do informacji o swoich prawach.

Prawa i obowiązki mieszkańców Domu zawarte są w Regulaminie Domu Pomocy w Mońkach, zatwierdzonym przez p.o. dyrektora. Nowo przybyłego mieszkańca z Domem, współmieszkańcami oraz prawami i obowiązkami zapoznaje aspirant pracy socjalnej. Mieszkaniec podpisuje oświadczenie, które znajduje się w aktach osobowych, że zapoznał się z postanowieniami Regulaminu, w tym prawami i obowiązkami i zobowiązuje się do ich przestrzegania. Ponadto prawa i obowiązki mieszkańców wywieszone są na tablicy ogłoszeń.

Zgodnie z § 2 w/w Regulaminu mieszkaniec ma prawo do:

1) samorządnego organizowania się w celu reprezentowania swoich interesów i uczestniczenia w pracach samorządu,

2) korzystania z wszelkich usług świadczonych przez dom,

3) uzyskiwaniu pomocy w zaspokajaniu swoich potrzeb,

4) współdecydowania w sprawach ich dotyczących,

5) godnego traktowania

6) przyjmowania odwiedzin krewnych i znajomych,

7) przebywania poza domem, po uzgodnieniu z dyrekcją

8) zgłaszania skarg i wniosków do samorządu mieszkańców i dyrekcji,

9) zwrotu należności za pobyt w okresie urlopu (30 dni w roku) - dotyczy mieszkańców przyjętych przed styczniem 204 roku,

10) korzystania z prawa do złożenia w depozycie rzeczy wartościowych i pieniędzy.

Obowiązkiem mieszkańca jest (§ 3 cytowanego Regulaminu):

1) przestrzeganie regulaminu obowiązującego w Domu,

2) ponoszenie opłat za pobyt w Domu,

3) dbałość o mienie Domu,

4) przestrzeganie zasad BHP i ppoż.,

5) przestrzeganie ciszy nocnej i nie nadużywanie alkoholu.

Przestrzeganie praw mieszkańców

Ad.1 i 8)

Zgodnie z wyjaśnieniami aspiranta pracy socjalnej w Domu funkcjonuje samorząd mieszkańców w składzie: przewodniczący, z-ca przewodniczącego, sekretarz. Skład samorządu wywieszony jest na tablicy ogłoszeń. Jak wynika z wyjaśnień przewodniczącego samorządu, spotykają się oni w miarę potrzeb a swoje uwagi dotyczące funkcjonowania domu zgłaszają aspirantowi pracy socjalnej lub dyrektorowi. Z powołania samorządu oraz prowadzonych spotkań nie jest prowadzona dokumentacja.

Zgodnie z informacją wywieszoną na tablicy ogłoszeń Dyrektor przyjmuje mieszkańców w poniedziałki i czwartki w godz. 8.00 -10.00. W Domu nie jest założona książka skarg i wniosków. Z wyjaśnień aspiranta pracy socjalnej wynika, że w kontrolowanym okresie nie wpłynęły do Dyrektora żadne skargi i wnioski.

Ad 2 i 3)

W dniu kontroli w Domu przebywało 15 mieszkańców w wieku od 43 do 95 lat. Stan zdrowia mieszkańców jest bardzo zróżnicowany, najczęściej występującymi schorzeniami są: Alzheimer, cukrzyca, polineuropatia, astma, miażdżyca. Wśród mieszkańców 7 osób jest samodzielnych, 4 osoby wymagają całkowitej opieki przy wykonywaniu czynności codziennych, są to osoby leżące oraz 4 osoby wymagają częściowej pomocy i wsparcia w funkcjonowaniu codziennym. Ponadto, 5 osób porusza się przy pomocy sprzętu ortopedycznego.

a) opieka medyczna

Opiekę medyczną mieszkańcom Domu zapewnia lekarz rodzinny z Przychodni Rejonowej w Mońkach. Osoby sprawne same, mniej sprawne - z asystentem pracy socjalnej, chodzą do przychodni na wizyty, natomiast do osób leżących lekarz przyjeżdża do Domu. W przypadku zagrożenia życia mieszkańca wzywane jest pogotowie. W oparciu o konsultacje lekarza rodzinnego mieszkańcy mają zalecane wizyty w poradniach specjalistycznych, m. in.: laryngologicznej, okulistycznej, kardiologicznej. Do poradni specjalistycznych sprawni mieszkańcy jeżdżą sami. Dom nie posiada samochodu do przewozu mieszkańców dlatego też, do przewozu osób leżących i mniej sprawnych na konsultacje do poradni specjalistycznych Dom zamawia karetkę pogotowia. Dom ponosi częściową odpłatność za leki do wysokości limitu ceny, pozostałą kwotę pokrywają sami mieszkańcy.

b) usługi opiekuńcze

Dom zapewnia całodobową opiekę. Usługi opiekuńcze na rzecz mieszkańców świadczą: 2 pokojowe, 3 starsze pokojowe, aspirant pracy socjalnej. Pokojowe pracują w systemie trzyzmianowym, tj. w godzinach od 7⁰⁰-15⁰⁰, 15⁰⁰-19⁰⁰, 19⁰⁰-7⁰⁰. Jak wynika z grafiku za miesiąc maj 2005 r., opiekę mieszkańcom w ciągu dnia zapewniają średnio 2 osoby, na dyżurze nocnym pracuje 1 osoba.

Ponadto, codziennie w ciągu dnia, w godzinach 7⁰⁰-15⁰⁰ pracuje aspirant pracy socjalnej. A w okresie od 1 kwietnia do 30 września br. zatrudniony w Domu jest stażysta, pełniący funkcję opiekuna. Pracuje on w godzinach 8⁰⁰-15⁰⁰.

c) wyżywienie

Dom zapewnia mieszkańcom 3 posiłki dziennie, wydawane w dwugodzinnym przedziale czasowym tj. śniadanie 7³⁰ — 9³⁰, obiad 12³⁰ — 14³⁰, kolacja 18⁰⁰ — 20³⁰ oraz całodobowy dostęp do podstawowych produktów żywnościowych i napoi. Dom zapewnia mieszkańcom wybór zestawu posiłków. Na zlecenie lekarza przygotowywane są diety. W dniu kontroli stosowane były następujące diety: lekkostrawna -4, cukrzycowa — 1, wątrobowa — 1.

d) usługi kulturalne i religijne

W ramach organizacji czasu wolnego mieszkańcy uczestniczą w zajęciach plastycznych oraz wspólnie z pracownikami zajmują się porządkowaniem terenu wokół Domu. Dla osób leżących prowadzona jest terapia przyłóżkowa w formie rozmów indywidualnych. Raz w miesiącu, prowadzone są przezaspiranta pracy socjalnej pogadanki zdrowotne z mieszkańcami. Dotyczą one min.: zdrowego stylu życia, profilaktyki chorób wieku starszego, lekomanii, radzenia sobie ze stresem.

Dom zapewnia swoim mieszkańcom udział w różnych imprezach okolicznościowych i kulturalnych. Uroczyście obchodzone są w Domu Święta Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Dom współpracuje ze szkołą podstawową i gimnazjum z Moniek. Uczniowie z tych szkół przygotowują część artystyczną z okazji Dnia Kobiet, Dnia Matki oraz przychodzą na wspólne nabożeństwa i modlitwy.

Opiekę duszpasterską mieszkańcom zapewnia ksiądz z pobliskiej parafii, który raz w miesiącu w pierwszy piątek miesiąca w Domu odprawia mszę św. Ponadto, mieszkańcy sami lub z wolontariuszami organizują się na nabożeństwa miesięczne.

Dom zapewnia pochówek zmarłym mieszkankom zgodnie ich wyznaniem. W 2004 roku w Domu zmarło 2 mieszkańców, w 2005 - 2 osoby. Pochówkiem we wszystkich przypadkach zajmowała się rodzina. W przypadku, gdy pogrzebem zajmuje się Dom, osoby chowane są na cmentarzu parafialnym w Mońkach. Sprawni mieszkańcy opiekują się grobami byłych domowników oraz uczestniczą w nabożeństwach żałobnych.

Ad 4 i 5)

Pracownicy Domu nie naruszają życia prywatnego mieszkańców. Przed wejściem do pokoi pukają. W codziennym komunikowaniu się używają zwrotów grzecznościowych Pan/Pani. W pokojach mieszkalnych mieszkańcy mogą mieć własny sprzęt oraz dekorować pokój zgodnie z własnymi upodobaniami. Każdy z mieszkańców ma klucze do swoich szafek. Mieszkańcy posiadają własną odzież, bieliznę osobistą i obuwie. W przypadku braków odzieży Dom uzupełnia stosowną odzież dostosowaną do rozmiaru i pory roku. Czasami mieszkańcy sami kupują dodatkowo odzież z własnych środków.

Dom zapewnia mieszkańcom przybory do higieny osobistej, środki czystości. Mieszkańcy wg własnego uznania sami zakupują je z własnych środków finansowych.

Korespondencję prywatną do mieszkańców listonosz roznosi bezpośrednio do adresata, natomiast urzędową, dotyczącą spraw rentowych, ZUS zostawia w sekretariacie. W imieniu mieszkańca pracownik księgowości odpowiada na tą korespondencję. Na terenie Domu nie ma zamontowanej skrzynki pocztowej. By wysłać list, mieszkaniec przekazuje go do wysłania aspirantowi pracy socjalnej. Mieszkańcy, by skontaktować się z kimś telefonicznie korzystają z aparatu bezprzewodowego, który znajduje się w kancelarii placówki. Zgodnie z informacją pracownika księgowości nie ponoszą z tego tytułu żadnych kosztów.

Dom zapewnia mieszkańcom dostęp do codziennej prasy oraz przepisów prawnych. Na potrzeby mieszkańców prenumerowana jest Gazeta Współczesna oraz Przyjaciółka. Przepisy prawne dostępne są dla mieszkańców w sekretariacie.

Ad 6, 7, 9)

Mieszkańcy Domu mogą swobodnie poruszać się po całej posesji Domu. Brama wjazdowa i furtka otwierana jest o godzinie 6⁰⁰ rano i zamykana o godzinie 22⁰⁰. Mieszkańcy, wychodząc poza teren Domu, zgłaszają swoje wyjście oraz przybliżony czas powrotu dyżurnej pokojowej.

Dom umożliwia i podtrzymuje kontakty mieszkańców z rodzinami. Zgodnie z informacją aspiranta pracy socjalnej, 11 mieszkańców regularnie odwiedzanych jest przez poszczególnych członków rodziny. Spotkania z rodzinami odbywają się w pokojach mieszkalnych lub na podwórku. Pięć osób regularnie wyjeżdża do domów rodzinnych. Przed wyjazdem do domu, mieszkaniec na piśmie zgłasza dyrektorowi swój wyjazd tj. czas pobytu u rodziny oraz adres pod którym będzie przebywał.

Wszyscy mieszkańcy mają dowody osobiste. Mieszkańcy z czynnym prawem wyborczym mają zapewniony udział w wyborach powszechnych. Okręg wyborczy dla Domu znajduje się w pobliskiej szkole podstawowej. Mieszkańcy Domu meldowani są na okres czasowy tj. do 2008 roku.

Ad. 10)

Wszyscy mieszkańcy mają własne środki finansowe. Są to renty i emerytury oraz świadczenia z pomocy społecznej. Z konta depozytowego korzysta 9 mieszkańców. W dniu kontroli 4 mieszkańców miało na nim swoje środki finansowe. Każdy nowo przyjęty mieszkaniec informowany jest o możliwości przekazania do depozytu DPS przedmiotów wartościowych, jednocześnie przyjmując do wiadomości, że Dom nie ponosi odpowiedzialności za przedmioty wartościowe i pieniądze nie zdeponowane do depozytu, a będące w posiadaniu mieszkańca.

Mieszkaniec, jeśli chce wypłacić pieniądze, zgłasza kasjerce odpowiedzialnej za prowadzenie depozytów, kwotę wypłaty. Jak wynika z wyjaśnień kasjera, codziennie mieszkaniec może pobrać z depozytu wszystkie swoje pieniądze.

II. Stopień i efekty realizacji indywidualnych planów wspierania mieszkańców.

Zespół terapeutyczno-opiekuńczy w Domu został powołany Zarządzeniem Dyrektora Nr 2/2001 z dnia 16.01.2001 r. Obecny skład zespołu określa Zarządzenie Dyrektora Nr 7 z dnia 12 kwietnia 2005r. W skład zespołu wchodzą: aspirant pracy socjalnej — przewodnicząca zespołu, cztery pokojowe. Zgodnie z § 2 cyt. Zarządzenia do zadań zespołu należy opracowywanie indywidualnego planu wspierania mieszkańca oraz wspólna z nim realizacja. Załącznik Nr 1 do zarządzenia stanowi wykaz pracowników pierwszego kontaktu wskazanych przez mieszkańców. Każdy członek zespołu jest pracownikiem pierwszego kontaktu dla 3 osób.

W 2004 roku odbyły się dwa posiedzenia zespołu z których sporządzono krótkie notatki. Zawierały one wykaz tematów jakie były na nich poruszane. Jak wynika z wyjaśnień aspiranta pracy socjalnej — przewodniczącego zespołu terapeutyczno- opiekuńczego, obecnie posiedzenia zespołu odbywają się raz w miesiącu. Z posiedzeń sporządzane są protokoły, które zawierają omawiane tematy i problemy jakie były poruszane oraz kto w nim uczestniczył. W protokołach brak jest ustaleń, jakie poczyniono w stosunku do mieszkańca, którego plan był omawiany na posiedzeniu.

Indywidualne plany wspierania mieszkańca opracowane są dla wszystkich mieszkańców. Zgodnie z wyjaśnieniami przewodniczącego zespołu, zapoznaje on mieszkańców z opracowanymi dla nich planami. W planach brak jest potwierdzenia, że mieszkaniec zapoznał się z planem i przyjął go do realizacji. W trakcie kontroli nie ustalono, po jakim okresie obecności mieszkańca w Domu zaczęto opracowywać dla niego indywidualny plan wspierania. Obecnie, dla nowoprzyjętych mieszkańców, plany opracowywane są po pierwszym tygodniu pobytu w Domu.

Szczegółowej analizie poddano 6 planów mieszkańców. W oparciu o przeanalizowane plany należy stwierdzić, że plany opracowane dla osób przyjętych do Domu w ostatnich miesiącach zostały opracowane z uwzględnieniem zaobserwowanych zainteresowań i zachowań oraz na podstawie wyników podejmowanych rozmów. Dokonane spostrzeżenia na bieżąco są zapisywane i w oparciu o nie opracowywane cele pracy.

Indywidualne plany opracowane dla mieszkańców, którzy dłużej przebywają w Domu są pobieżne. Brak w nich informacji dotyczących zmian jakie zaszły pod wpływem podejmowanych w DPS-ie oddziaływań. Nie we wszystkich planach uwzględniono pracę z rodziną mieszkańca. Raz określone cele opieki indywidualnej nie uległy modyfikacji przez kolejne lata pracy z mieszkańcami. Ogólna ocena realizacji planu wypełniona została raz a pod nią wpisano kilka dat. Trudno ustalić, kiedy ocena została dokonana. Plany wypełniane ołówkiem, widać częste ślady korekt. Ponadto w niektórych planach brak oceny efektów w poszczególnych sferach. W planach zakłada się podtrzymywanie już rozwiniętych sfer, nie zwraca się natomiast uwagi na możliwość wprowadzenia innych form aktywizacji mieszkańca. Z planu nie wynika, czy podjęto działania w celu uregulowania sytuacji socjalno-bytowej mieszkańców i jakie są szanse na powrót mieszkańca do środowiska.

Dokonano wpisu do książki kontroli DPS pod pozycją 21.

Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje Dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Mońkach.

W przypadku gdy Dyrektor DPS nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w protokole kontroli, może odmówić jego podpisania, składając w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, pisemne wyjaśnienia przyczyn tej odmowy.

Ponadto Dyrektorowi Domu Pomocy Społecznej w Mońkach przysługuje prawo zgłoszenia do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.

Podpisy kontrolujących
1. Ewa Feszler
2. Mieczysława Nartowicz