PROTOKÓŁ

z kontroli  problemowej Domu Pomocy Społecznej im. Wiktorii Kowalewskiej w Łomży, ul. Sikorskiego 222 -  przeprowadzonej w dniu 23 sierpnia 2005 roku.

Dom Pomocy Społecznej im. Wiktorii Kowalewskiej w Łomży prowadzony jest na zlecenie powiatu łomżyńskiego przez Polski Komitet Pomocy Społecznej Zarząd Okręgowy w Łomży. Adres Domu: 18-400 Łomża, ul. Sikorskiego 222. Dom przeznaczony jest dla osób starych. Dyrektorem Domu jest Pan Marian Knopkiewicz.

Kontrolę przeprowadziły - Ewa Feszler - kierownik zespołu - starszy inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, Mieczysława Nartowicz - inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, na podstawie upoważnienia Nr 401 z dnia 22 sierpnia br., (PS.VI/MN/0939/401/05) wydanego w upoważnienia Wojewody Podlaskiego przez Krystynę Golubiewską - z-cę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Przedmiot kontroli:

1/ przestrzegania praw mieszkańców oraz dostępność mieszkańców do informacji o swoich prawach,

2/ stopień i efekty realizacji indywidualnych planów wspierania mieszkańców w okresie od 01.01.2004 r. do 31.07.2005 r.

Ustalenia kontroli

I.                   Przestrzeganie praw mieszkańców oraz dostępność mieszkańców do informacji o swoich prawach.

Prawa i obowiązki mieszkańców Domu zawarte są w Dziale II - "Zakres zadań Domu - prawa i obowiązki mieszkańców Domu, prawa i obowiązki pracowników" Regulaminu Organizacyjnego Domu Pomocy Społecznej im. Wiktorii Kowalewskiej zatwierdzonego przez Dyrektora. Nowoprzybyłego mieszkańca z Domem, współmieszkańcami oraz Regulaminem, w tym z prawami i obowiązkami, zapoznaje kierownik działu terapeutyczno-opiekuńczego. Ponadto na tablicy ogłoszeń wywieszona jest informacja, że Regulamin Organizacyjny znajduje się w pokoju dziennego pobytu, gdzie w każdej chwili mieszkaniec może ponownie się z nim zapoznać.

Zgodnie z pkt 4 cytowanego Regulaminu, każdy mieszkaniec Domu ma prawo między innymi do:

1. uzyskania pełnej informacji o usługach świadczonych przez Dom i korzystania z nich,

2. pomocy w załatwianiu swoich spraw osobistych oraz wsparcia w życiu codziennym,

3. uczestniczenia w podejmowaniu decyzji w sprawach dotyczących jego osoby,

4. zgłaszania skarg i  wniosków do samorządu i dyrektora Domu,

5. uczestniczenia w pracach samorządu,

6. swobodnego wyboru spędzania wolnego czasu, w tym także przebywania poza Domem,

7. przyjmowania odwiedzin krewnych i znajomych, w tym także uzyskiwania z ich strony pielęgnacji i opieki w formach i zakresie dostosowanych do regulaminu Domu,

8. poszanowania wolności osobistej, poszanowania praw obywatelskich, w tym także prawa wyboru sposobu i stylu życia, wyznania, światopoglądu itp.

Każdy mieszkaniec Domu (pkt 5) ma m. in. obowiązek:

1. przestrzegać normy i zasady współżycia społecznego oraz zarządzenia porządkowe dotyczące zasad działania Domu,

2. korzystania ze swoich praw i wolności w sposób nie kolidujący z prawami i wolnościami innych mieszkańców Domu,

3. współdziałania z personelem w zaspokajaniu swoich istotnych potrzeb,

4. w miarę swojej sprawności fizycznej dbać o higienę osobistą oraz pomieszczeniach ogólnodostępnych Domu,

5. dbać o mienie Domu jak własne,

6. ponosić opłaty za pobyt w Domu zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Ad. 1

W dniu kontroli w Domu przebywało 27 mieszkańców w wieku od 62 do 95 lat. Jedna osoba jest ubezwłasnowolniona całkowicie dla której opiekunem prawnym jest dyrektor.  W związku z wiekiem u mieszkańców występują różne schorzenia, głównie schorzenia układu krążenia, cukrzyca, miażdżyca. Wśród mieszkańców 19 osób wymaga stałej pomocy i opieki przy wykonywaniu czynności codziennych. Przy pomocy sprzętu ortopedycznego porusza się 3 osoby.

Dom zapewnia mieszkańcom odzież, obuwie, dostosowane do pory roku oraz środki higieny osobistej, środki czystości, które dostępne są w łazienkach w specjalnych dozownikach. Odzież mieszkańców prana jest w pralni w Domu. Odzież jest znakowana i zawsze po praniu wraca do właściciela.

W Domu od stycznia 2005 roku został wprowadzony wybór zestawu posiłków. Mieszkańcy posiłki spożywają na stołówce lub w pokojach mieszkalnych. Posiłki spożywane są w następujących przedziałach czasowych:

- śniadanie w godzinach 7³⁰ -9³⁰

- obiad w godzinach 13⁰⁰-15⁰⁰

- kolacja w godzinach 18⁰⁰-20⁰⁰

Mieszkańcy mają zapewniony całodobowy dostęp do drobnych posiłków i napoi. W pokoju dziennego pobytu znajduje się kuchenka gazowa, lodówka, naczynia, czajnik elektryczny. W lodówce są produkty spożywcze. Tu mieszkańcy mogą samodzielnie przygotować sobie posiłki oraz ciepłe napoje.

W dniu kontroli osiem osób miało zaleconą dietę, w tym 2 lekkostrawną, 3 - cukrzycową, 3 - wątrobową. Jak wynika z wyjaśnień kierownika zespołu mieszkańcy w razie potrzeby są karmieni.

Wszyscy mieszkańcy objęci są opieką lekarza rodzinnego z Przychodni Rejonowej Nr 3 w Łomży. Lekarz ten przychodzi do dps na wezwanie pracownika Domu. Kieruje on mieszkańców na badania specjalistyczne oraz do poradni specjalistycznych. W dniu kontroli jedna osoba przebywała w szpitalu w Łomży. Na podstawie umowy zlecenia w Domu zatrudnionych jest dwóch lekarzy rehabilitantów, którzy pracują codziennie i kierują mieszkańców na zabiegi. Usługi psychiatryczne świadczy lekarz psychiatra, który za swoje porady i opiekę nad mieszkańcami wystawia rachunek.

Dom pokrywa opłaty ryczałtowe i częściową odpłatność za leki do wysokości limitu ceny, przewidziane w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu.

Dom zapewnia całodobową opiekę. Usługi opiekuńcze na rzecz mieszkańców świadczą: kierownik działu terapeutyczno-opiekuńczego, który pracuje w godzinach 8⁰⁰-16⁰⁰; opiekunki i pokojowe, które pracują w systemie trzyzmianowym, tj. w godzinach 8⁰⁰-20⁰⁰, 20⁰⁰-8⁰⁰, 7⁰⁰-15⁰⁰ oraz rehabilitant. Ponadto w Domu na stażu zatrudnione są dwie osoby: instruktor terapii zajęciowej (pracuje codziennie w godzinach 9⁰⁰ -16⁰⁰) i rehabilitant pracuje co drugi dzień w godzinach od 8⁰⁰-20⁰⁰. Usługi rehabilitacyjne świadczy także rehabilitant zatrudniony w Ośrodku w Balikach. Z przeprowadzonych zabiegów rehabilitacyjnych prowadzone są karty rehabilitacji. Na dyżurze nocnym jest zawsze jeden pracownik, natomiast w ciągu dnia pracuje 3-5 osób.

Znaną formą rehabilitacji w Domu jest udział w turnusach rehabilitacyjnych. W 2004 roku z turnusów skorzystało 26 mieszkańców, w 2005 roku - 20 osób. Wszyscy wyjeżdżali na turnusy rehabilitacyjne do Ośrodka "PTAKI" w Balikach.

Ad. 2, 3

Korespondencję prywatną adresowaną do mieszkańców listonosz przynosi bezpośrednio do adresata. Codziennie listonosz zabiera listy od mieszkańców do wysłania (na terenie Domu nie ma zamontowanej skrzynki pocztowej). Na listy urzędowe, skierowane do mieszkańców odpowiadają opiekunowie.

Przepisy prawne dotyczące funkcjonowania dps znajdują się w sali dziennego pobytu. W trakcie kontroli ustalono, że mieszkańcy mają ograniczony dostęp do codziennej prasy. Zgodnie z wyjaśnieniami Głównej Księgowej wynika to z braku środków finansowych na ten cel. Mieszkańcy korzystają z czasopism i prasy przynoszonej przez pracowników.

Wszyscy mieszkańcy mają własne środki finansowe. Dom zapewnia bezpieczne ich przechowywanie. Wszystkie świadczenia listonosz przynosi bezpośrednio dla mieszkańca. Osoba która nie chce ich przechowywać w pokoju wpłaca na konto depozytowe. Każdego dnia może wypłacić żądaną przez siebie sumę pieniędzy. Sprawni mieszkańcy sami robią sobie zakupy, osobom mniej sprawnym zakupy robi pracownik pierwszego kontaktu i rozlicza się na podstawie przedstawionych paragonów. 

Ad. 4

Dyrektor Domu w sprawie skarg i wniosków przyjmuje mieszkańców w każdy poniedziałek i czwartek w godzinach 9⁰⁰ - 11⁰⁰. Informacja taka wywieszona jest na tablicy informacyjnej. W kontrolowanym okresie nie zgłoszono żadnych skarg i wniosków. Ponadto w sprawach ważnych i nagłych mieszkaniec codziennie może zgłaszać swoje uwagi do Dyrektora w godzinach jego urzędowania.

Ad. 5

Zgodnie  z wyjaśnieniami kierownika działu terapeutyczno-opiekuńczego samorząd mieszkańców funkcjonuje w Domu od 2000 roku. Ostatnie wybory do Rady Mieszkańców odbyły się w dniu 9.11.2004 roku. W dniu 21.02.05 r. w związku ze śmiercią jednego z członków odbyły się wybory uzupełniające. Obecnie w skład samorządu wchodzą trzy osoby: przewodniczący i 2 członków. Z posiedzeń Rady Mieszkańców sporządzane są sprawozdania zawierające informacje, kiedy się spotkanie odbyło, kto w nim uczestniczył, jakie były poruszane sprawy, np. na ostatnim spotkaniu przedstawiono propozycję zorganizowania wycieczki do Rzymu. Osobą wspierającą pracę samorządu jest kierownik działu terapeutyczno-opiekuńczego.

Ad. 6, 7

W Domu uroczyście obchodzone są święta okolicznościowe. W ramach organizacji czasu wolnego mieszkańcy mają możliwość uczestniczenia w terapii plastycznej, manualnej, kulinarnej, w zorganizowanych zajęciach robótek ręcznych. Z prowadzonej terapii nie jest prowadzona dokumentacja zawierająca informacje jakie cele założono w stosunku do mieszkańca uczestniczącego w danej terapii oraz jakie przynosi ona efekty. Mieszkańcy bardzo często wychodzą na spacery do lasu, organizują na placu za domem grille.

W trakcie kontroli ustalono, że przestrzegane są prawa mieszkańców Domu do wolności i intymności. Teren wokół Domu jest ogrodzony. Przy drzwiach wejściowych zamontowany jest domofon. Dla bezpieczeństwa mieszkańców włączany on jest po kolacji i wyłączany o godzinie 6.00 rano następnego dnia. Wszyscy mieszkańcy mogą swobodnie poruszać się po posesji. Jeżeli wychodzą na zewnątrz zgłaszają opiekunce swoje wyjście i przybliżoną godzinę powrotu. Osoby mniej sprawne wychodzą pod opieką opiekuna lub rehabilitanta. Personel Domu w stosunku do mieszkańców używa zwrotów grzecznościowych Pan/Pani.

Jeżeli mieszkaniec chce wyjechać na dłużej do rodziny, krewnych lub znajomych pisze do Dyrektora pismo, w którym określa czas swojej nieobecności oraz adres gdzie będzie przebywał. 25 mieszkańców utrzymuje stały kontakt z rodziną, w tym cztery osoby regularnie wyjeżdża do rodzin. W stosunku do 2 mieszkańców rodzina nie życzy sobie z nimi kontaktu. Mieszkańcy z osobami odwiedzającymi spotykają się w pokojach mieszkalnych lub na sali dziennego pobytu.

Mieszkańcy Domu utrzymują z bliskimi osobami również kontakt telefoniczny. W korytarzu na parterze budynku zamontowany jest aparat telefoniczny na monety. Mogą także korzystać z telefonu służbowego, nie ponosząc z tego tytułu opłat. W przypadku rozmów do mieszkańców, aparat bezprzewodowy znajduje się w pokoju dziennego pobytu i sami mieszkańcy odbierają telefony i proszą osobę zainteresowaną.

Ad. 8

Wszyscy mieszkańcy mają dowody osobiste. Osobom z czynnym prawem wyborczym (jedna osoba jest ubezwłasnowolniona) Dom zapewnia udział w wyborach powszechnych. Okręg wyborczy mieści się w budynku Szkoły Ekonomicznej. Mieszkańcy, którzy chcą wziąć udział w głosowaniu są do niego dowożeni.

Mieszkańcy meldowani są w Domu na okres stały lub czasowo. Zgodnie z wyjaśnieniami kierownika działu terapeutyczno-opiekuńczego zależy to od tego, czy dana osoba została wymeldowana ze swego ostatniego miejsca pobytu. Na dzień kontroli na stałe było zameldowanych 24 mieszkańców a 3 na pobyt czasowy.

W trakcie kontroli ustalono, że zapewnia się mieszkańcom udział w praktykach religijnych. W Domu nie ma kaplicy, lecz kilkanaście metrów za jego posesją jest kościół p.w. Miłosierdzia Bożego, do którego uczęszczają mieszkańcy. Raz w miesiącu w I piątek miesiąca ksiądz przychodzi z posługą duszpasterską i odprawia Mszę Św. Ponadto do Domu przychodzą alumni z łomżyńskiego seminarium. Zapewnia się mieszkańcom pochówek zgodnie z jego wolą i wyznaniem. W 2004 roku były 4 pogrzeby (pochówkiem wszystkich osób zajmowała się rodzina), w 2005 roku 6 pogrzebów z czego pochówkiem dwóch osób zajmował się Dom. Mieszkańcy chowani są na cmentarzu komunalnym w Łomży. Opiekują się grobami zmarłych współmieszkańców, a także grobem właścicielki budynku w którym zlokalizowany jest Dom i której imieniem jest nazwany , Pani Wiktorii Kowalewskiej.

II. Stopień i efekty realizacji indywidualnych planów wspierania mieszkańców.

Dyrektor Domu w dniu 15.10.2001 r. powołał zespół terapeutyczno-opiekuńczy w składzie: kierownik zespołu terapeutyczno-opiekuńczego, pracownik socjalny - terapeuta zajęciowy, lekarz, psycholog, rehabilitant, opiekunki, pokojowe. Ostatnia zmiana zespołu nastąpiła w dniu 1.02.2005 r. Obecnie w skład zespołu wchodzą: kierownik zespołu terapeutyczno-opiekuńczego, technik fizjoterapeuta, opiekunki, pokojowe. Podstawowym zadaniem zespołu jest opracowanie indywidualnych planów wsparcia mieszkańców, określających indywidualne potrzeby oraz zakres świadczonych usług, a także wspólna z mieszkańcem Domu ich realizacja. Zespół zbiera się średnio co trzy miesiące lub w zależności od potrzeb częściej. Z posiedzeń zespołu nie jest prowadzona żadna dokumentacja.

Po przybyciu do Domu sporządzana jest ogólna charakterystyka nowego domownika, na podstawie wywiadu środowiskowego, konsultacji z lekarzem. Po upływie około miesiąca opracowywany jest indywidualny plan wspierania mieszkańca. Indywidualne plany opracowane są dla wszystkich mieszkańców. W planach brak adnotacji, że mieszkaniec zapoznał się z opracowanym dla niego planem i przyjął go do realizacji.

Każdy plan zawiera ogólne informacje o mieszkańcu oraz określa świadczone przez Dom usługi opiekuńcze i wspomagające a także usługi w zakresie potrzeb bytowych. Wszystkie zapisy w planach opatrzone są datą i podpisem osoby, która go sporządziła. W "ogólnych informacjach" o mieszkańcu opisano: stan zdrowia, jego samodzielność, umiejętność funkcjonowania w grupie oraz kontakty mieszkańca z poszczególnymi członkami rodziny i osobami go odwiedzającymi. Opisy realizacji planu zawierają informacje: jak mieszkaniec zaaklimatyzował się w Domu, jakiej pomocy wymaga przy wykonywaniu podstawowych czynności  życiowych, w jakim zakresie jest objęty opieką medyczną, jakie zmiany zachodzą w zachowaniu mieszkańca, jak wyglądają jego relacje z rodziną i osobami go odwiedzającymi. W ramach świadczonych usług opiekuńczych i wspomagających wskazano na samodzielność mieszkańców, załatwianie spraw osobistych i rodzinnych. Informacje zawarte w planach są wyczerpujące i szczegółowo charakteryzują każdego mieszkańca. Plany są modyfikowane średnio co 3 miesiące. Sporządzana ocena odnosi się do wszystkich sfer życia mieszkańca. Po dokonywanych ocenach nie są natomiast wyznaczane dalsze cele pracy z mieszkańcem.

Dokonano wpisu do książki kontroli DPS pod pozycją 5.

Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje Dyrektor Domu Pomocy Społecznej im. W. Kowalewskiej w Łomży.

W przypadku gdy Dyrektor DPS nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w protokole kontroli, może odmówić jego podpisania, składając w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, pisemne wyjaśnienia przyczyn tej odmowy.

Ponadto Dyrektorowi Domu Pomocy Społecznej im. W. Kowalewskiej w Łomży przysługuje prawo zgłoszenia do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.

Podpisy kontrolujących

1.      Ewa Feszler

2.      Mieczysława Nartowicz

Marian Snopkiewicz

Dyrektor DPS

( podpis dyrektora Domu)