PROTOKÓŁ
z
kontroli kompleksowej Ośrodka Pomocy Społecznej w Sokółce - Środowiskowego
Domu Samopomocy - przeprowadzonej w dniach 22 i 23 marca 2006r.
Środowiskowy Dom Samopomocy w Sokółce - jest
komórką organizacyjną Ośrodka Pomocy Społecznej w Sokółce. Adres siedziby -
Ośrodek Pomocy Społecznej, ul. Wojska Polskiego 7, 16-100 Sokółka, adres
Środowiskowego Domu Samopomocy - 16-100 Sokółka, ul. Plac Kościuszki 9.
Dyrektorem Ośrodka Pomocy Społecznej jest Pani Mirosława
Zubrzycka, Głównym administratorem Środowiskowego Domu Samopomocy jest
P. Barbara Kundzicz.
Kontrolę przeprowadziły
- Ewa Feszler - starszy inspektor (kierownik zespołu) w Wydziale Polityki
Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, Mieczysława
Nartowicz - inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Białymstoku na podstawie upoważnienia Nr 48 z dnia 20 marca
br. (Nr PS.VI.EF/0939/48/06) wydanego w imieniu
Wojewody Podlaskiego przez Krystynę Golubiewską -
z-cę dyrektora Wydziału Polityki Społecznej
Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Przedmiot kontroli:
Organizacja i funkcjonowanie ŚDS oraz ocena efektów realizacji indywidualnych
planów postępowania wspierająco-rehabilitacyjnego.
Ustalenia
kontroli
I.
Organizacja Środowiskowego Domu Samopomocy.
Zgodnie z § 6 pkt 7 Statutu Ośrodka Pomocy
Społecznej w Sokółce stanowiącego załącznik do Uchwały Nr XXII/161/04 z dnia
27 maja 2004 r. w sprawie uchwalenia Statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w
Sokółce do zadań Ośrodka należy prowadzenie Środowiskowego Domu Samopomocy.
Szczegółowe zasady funkcjonowania Domu określa jego Regulamin stanowiący
załącznik nr 2 Zarządzenia nr 1/2004 Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w
Sokółce z dnia 22 września 2004 r. w sprawie nadania Regulaminu
Organizacyjnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Zgodnie z § 8
pkt 3 do podstawowych zadań Domu należy:
a) zapewnienie jego użytkownikom
10-godzinnego pobytu,
b) stwarzanie warunków do nabycia
umiejętności wykonywania podstawowych czynności życia codziennego i realizacji
zadań życiowych,
c) udzielanie wsparcia medycznego i
psychicznego,
d) poprawa funkcjonowania w zakresie relacji
rodzinnych i pełnienia ról społecznych,
e) zaspokojenie niezbędnych potrzeb
bytowych.
Środowiskowy Dom Samopomocy zlokalizowany jest w dwukondygnacyjnym budynku bez
zniesionych barier architektonicznych. Przy wejściu do budynku brak podjazdu
dla osób niepełnosprawnych, w środku progi i wąskie drzwi. Placówka usytuowana
jest na parterze i dysponuje następującymi pomieszczeniami:
- sala do terapii zajęciowej (plastycznej,
reedukacyjnej,) w której użytkownicy spożywają
również posiłki,
- sala do terapii zajęciowej wyposażona w
TV, krzesła, komputer; służy jako świetlica
- pomieszczenie do zajęć ceramicznych,
- pokój głównego administratora,
- kuchenka wyposażona w szafki, lodówkę,
kuchenkę gazową, mikrofalówkę, ekspres do kawy,
- łazienka wyposażona w dwie kabiny
sedesowe, prysznic, umywalkę, pralkę, suszarkę, żelazko i deskę do prasowania,
- szatnia.
Placówka jest czynna 5 dni w tygodniu od poniedziałku do piątku w godzinach od
700 do 1700.
II. Użytkownicy Domu.
ŚDS dysponuje 10 miejscami. Na dzień kontroli uczęszczało do Domu 10
użytkowników w przedziale wiekowym od 28 lat do 54. Placówka jest koedukacyjna
z czego po 50% stanowią kobiety i mężczyźni. Połowa użytkowników to osoby z
upośledzeniem umysłowym, druga połowa to osoby ze zdiagnozowaną chorobą
psychiczną.
Długość okresu pobytu użytkowników w ŚDS przedstawia się następująco: od
1996r. - uczęszczają - 4 osoby, od 1997r. - 1 osoba, od 1999r. - 1 osoba, od
2000r. - 1 osoba, od 2002r. - 2 osoby, od 2004r. - 1 osoba. Prowadzona
jest dzienna ewidencja obecności.
W Domu prowadzony jest zeszyt kontaktów z byłymi użytkownikami, który zawiera
informacje o odwiedzinach tych użytkowników. W dniu kontroli ze
współmieszkańcami kontakt utrzymywały trzy osoby.
Użytkownicy kierowani są do ŚDS decyzją administracyjną dyrektora OPS w
Sokółce w uzgodnieniu z osobą skierowaną, uwzględniają przyznany zakres usług
oraz koszt ponoszonej odpłatności lub z niej zwolnienie.
Organizację oraz szczegółowe zasady ponoszenia odpłatności za pobyt w ŚDS
określa Załącznik do Uchwały Nr XXVI/196/04 Rady Miejskiej w Sokółce z dnia 3
listopada 2004r. w sprawie ustalenia organizacji oraz szczegółowych zasad
ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodku wsparcia - Środowiskowym Domu
Samopomocy w Sokółce. Według stanu na dzień kontroli z opłaty zwolnione były 2
osoby, pozostali użytkownicy ponosili odpłatność w wysokości: 23,70 zł - 2
osoby; 47,40 zł -1 osoba; 59,25zł - 1 osoba; 69 zł - 1 osoba; 71,10 zł - 1
osoba; 92 zł- 1 osoba; 94,80 - 1 osoba.
III. Rodzaj i zakres świadczonych usług.
Środowiskowy Dom Samopomocy świadczy swoim użytkownikom następujące rodzaje
usług:
1) zajęcia reedukacyjne,
2) zajęcia plastyczne,
3) zajęcia kulturalno-integracyjne,
4) zajęcia kulinarne,
5) zajęcia relaksacyjne,
6) zajęcia audiowizualne,
7) zajęcia rekreacyjno-usprawniające,
8) trening higieniczny, samoobsługi
9) poradnictwo dla użytkowników i rodzin z
psychiatrą
Zorganizowane zajęcia prowadzone są przez dwóch opiekunów, lekarza psychiatrę,
głównego administratora, aspiranta pracy socjalnej i konsultanta.
Zajęcia prowadzone są w oparciu o plany pracy pracowni, które opracowywane są
na każdy kolejny miesiąc. Plany zawierają tematykę, cele zajęć oraz zakładane
efekty, które są dostosowane do potrzeb użytkowników. Brak informacji czy
osiągnięto zamierzone efekty w stosunku do każdego z użytkowników
uczestniczących w danej formie terapii.
W Domu prowadzony jest także
dziennik zajęć z każdej pracowni. Zawiera on tygodniowy harmonogram usług
terapeutycznych dla każdego mieszkańca, który określa jakie zajęcia - prace w
określonych godzinach będą realizowane z użytkownikiem.
W Domu prowadzone jest poradnictwo socjalne dla użytkowników i ich rodzin oraz
poradnictwo prowadzone przez lekarza psychiatrę, który jest w ŚDS w
poniedziałki i wtorki w godzinach 12.00-17.00. W ramach przeprowadzanych badań
prowadzi rozmowy z rodzinami i pracownikami odnośnie zachowań i stanu zdrowia
użytkowników.
W ramach treningu umiejętności spędzania czasu wolnego ŚDS utrzymuje liczne
kontakty z innymi środowiskowymi domami samopomocy oraz organizacjami i
instytucjami działającymi na teranie Sokółki. Jako wolontariusze do Domu
przychodzą uczniowie Zespołu Szkół Rolniczych i Zespołu Szkół
Ogólnokształcących. W celu pozyskiwania coraz to nowych środków pracownicy
piszą projekty. W 2005 roku w ŚDS realizowany był projekt "Ubogacajmy się
naszą wielokulturowością" oraz "Lepimy nasze
marzenia". Prace mieszkańców zdobią pomieszczenia Domu oraz wystawiane
są na licznych aukcjach i kiermaszach. Dwa razy w tygodniu chętni użytkownicy
wraz z opiekunem chodzą na basen.
Od powstanie Domu na bieżąco prowadzona jest Kronika Domu.
Ośrodek Pomocy Społecznej - ŚDS zapewnia użytkownikom dwa posiłki dziennie -
śniadanie przygotowywane w ramach treningu umiejętności samoobsługi oraz
obiad, zgodnie z umową zawartą przez OPS a Zespołem Szkół Integracyjnych na
zakup dwudaniowych obiadów dla użytkowników. Na obiady wszyscy użytkownicy
chodzą do stołówki do Zespołu Szkół Integracyjnych.
IV. Postępowanie
wspierająco-rehabilitacyjne.
a) funkcjonowanie zespołu wspierająco-rehabilitacyjnego
i indywidualne plany postępowania
wspierająco-rehabilitacyjnego
W trakcie kontroli ustalono, że w Domu
funkcjonuje zespół wspierająco - rehabilitacyjny,
który pracuje w oparciu o Wskazówki dotyczące organizacji i funkcjonowania ŚDS,
opracowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wspólnie z
Instytutem Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Jak wynika z wyjaśnień
głównego administratora w skład powyższego zespołu wchodzą wszyscy pracownicy
merytoryczni Domu. Posiedzenia zespołu dokumentowane są protokołami. Odbywają
się one raz w tygodniu. W protokołach wskazano min. na potrzebę modyfikacji
planów postępowania wspierająco -
rehabilitacyjnego, podsumowanie indywidualnych planów, opisano spotkania w ŚDS
z matkami użytkowników. W niektórych protokołach przy analizie modyfikacji
planów postępowania wspierająco -
rehabilitacyjnego nie określono kierunków dalszej pracy z użytkownikiem.
Indywidualne plany postępowania
wspierająco - rehabilitacyjnego opracowane są dla
wszystkich użytkowników. Podstawę ich opracowywania stanowią notatki
asystentów prowadzących. Notatki sporządzane są cotygodniowo i zawierają
informacje o funkcjonowaniu użytkownika na zajęciach, jego aktywności i
zachowaniu. W notatkach wielokrotnie zapisuje się informacje o rodzinie
użytkowników, ale nie wynika z nich jakie relacje panują w danej rodzinie oraz
jakie działania podjęli pracownicy by rozwijać te więzi.
Główne założenia do realizacji w planach
opracowywane są raz w roku. Wyznaczone cele pracy odnoszą się do wszystkich
sfer życia użytkownika, w obrębie których należy podjąć oddziaływania
terapeutyczne. Wskazują między innymi na potrzebę kształtowania umiejętności
społecznych i interpersonalnych, współpracę z rodziną, udział w zajęciach
plastycznych, dbanie o higienę osobistą, udział w imprezach kulturalnych.
Dwa razy w roku plan jest podsumowywany. W
oparciu o drugie podsumowanie dokonywana jest modyfikacja planu. Informacje
zawarte w podsumowaniu planów odnoszą się do wszystkich założonych celów pracy
z użytkownikiem. Jednak nie we wszystkich podsumowaniach wskazano na efekty
podejmowanych oddziaływań, w oparciu o które należałoby zmodyfikować dalsze
cele pracy z użytkownikiem. Ponadto pobieżnie opisano relacje użytkownika z
rodziną i próby ich podtrzymania.
V. Struktura zatrudnienia i kwalifikacje
zatrudnionych pracowników.
Strukturę zatrudnienia ŚDS zawiera załącznik
do Zarządzenia Nr 426/06 Burmistrza Sokółki z dnia 24 stycznia 2006 r. w
sprawie zatwierdzenia struktury organizacyjnej i wykazu etatów Ośrodka Pomocy
Społecznej w Sokółce. Pismem z dnia 22.03.2006 r. (nr OPS.071-134/2006)
Dyrektor OPS wystąpił do Burmistrza Sokółki z prośbą o zatwierdzenie nowej
struktury organizacyjnej w ŚDS. Zmiana dotyczy zamiany stanowiska aspiranta
pracy socjalnej na stanowisko instruktora terapii zajęciowej.
W skład struktury Domu wchodzą następujące
stanowiska pracy:
- główny administrator zatrudniony w pełnym
wymiarze czasu pracy,
- 2 starszych opiekunów zatrudnionych w pełnym
wymiarze czasu pracy,
- aspirant pracy socjalnej zatrudniony w
pełnym wymiarze czasu pracy,
- lekarz psychiatra zatrudniony na ¼ etatu,
- specjalista zatrudniony na ¼ etatu,
- księgowa zatrudniona na ½ etatu.
Na dzień kontroli w ŚDS zatrudnionych było 7
osób, w tym 3 osoby w niepełnym wymiarze czasu pracy. Z użytkownikami
bezpośrednio pracuje 6 osób, w tym 5 w przeliczeniu na pełne etaty.
W trakcie kontroli sprawdzono akta pracowników bezpośrednio pracujących z
użytkownikami (załącznik nr 2). Należy stwierdzić, że główny administrator i
konsultant nie posiadają wymaganych kwalifikacji na zajmowanych stanowiskach.
Zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 2 sierpnia 2005r. w sprawie zasad
wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych
zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego
(Dz. U. Nr 146, poz. 1222 z późn. zm.) główny
administrator powinien posiadać wykształcenie wyższe i 5 lat stażu pracy;
konsultant zaś wykształcenie wyższe i 3 lata stażu pracy. Osoby pracujące w
ŚDS na tych stanowiskach, tj. główny administrator ma wykształcenie średnie,
konsultant - nie ma wymaganego stażu pracy, pracuje 2 lata i 1 miesiąc. Pismem
z dnia 07.12.2005 r. dyrektor OPS zobowiązał głównego administratora do
podjęcia studiów wyższych w 2006 r. celem uzupełnienia wykształcenia.
W kontrolowanym okresie pracownicy ŚDS uczestniczyli w następujących
szkoleniach:
1) w dniach 4-7.X.2005 r
w Sulejowie w Warsztatach
Arteterapii zorganizowanym przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie
Pracowników i Sympatyków Środowiskowych Domów Samopomocy uczestniczył główny
administrator,
2) w dniach 11-13.XI.2005 r. w Łucznicy pn.
"Weekend z ceramiką" zorganizowanym przez Stowarzyszenie Akademia Łucznika
uczestniczyli: głównym administrator i starszy opiekun.
Dokonano wpisu do książki kontroli pod pozycją
nr 5.
Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden
otrzymuje Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w Sokółce.
W przypadku gdy Dyrektor OPS nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w
protokole kontroli, może odmówić jego podpisania, składając w terminie 7 dni
od dnia jego otrzymania, pisemne wyjaśnienia przyczyn tej odmowy.
Ponadto Dyrektorowi Ośrodka Pomocy Społecznej w Sokółce przysługuje prawo
zgłoszenia do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Białymstoku umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń
zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.
Podpisy kontrolujących
1.
Ewa Feszler
2.
Mieczysława Nartowicz
Mirosława Zubrzycka
podpis dyrektora OPS