P r o t o k ó ł

kontroli kompleksowej Rodzinnego Domu Dziecka Nr 2 w Białymstoku, Regon - 052253752

przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku:

1. Małgorzatę Osipowicz - starszego inspektora

2. Krystynę Pasiuk - starszego inspektora

Kontrolę przeprowadzono w dniu 23 maja 2006r. na podstawie upoważnienia Nr 92 z dnia 17.05.2005., które w imieniu Wojewody wydał Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Pani Krystyna Golubiewska.

Kontrolą objęto przestrzeganie standardu w zakresie opieki i wychowania, świadczonych usług, przestrzeganie praw dziecka oraz strukturę zatrudnienia i kwalifikacje osób zatrudnionych w placówce wynikających z :

- ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64 z 2004r., poz. 593 z późn. zm.),

- rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 01.09.2000r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 80, poz. 900),

- rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 14.02.2005r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 37, poz. 331),

- rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.08.2000r. w sprawie szczegółowych zasad nadzoru nad przestrzeganiem standardu wychowania i opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz nadzoru nad jakością działań ośrodków adopcyjno-opiekuńczych (Dz. U. Nr 74, poz. 862),

- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005r. w sprawie szczegółowych zasad nadzoru nad przestrzeganiem standardu wychowania i opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz nadzoru nad jakością działań ośrodków adopcyjno-opiekuńczych (Dz. U. Nr 214, poz. 1812),

- rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23.03.2005r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543),

- Konwencji o Prawach Dziecka przyjętej przez Organizację Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r. (Dz. U. z dnia 23 grudnia 1991r.).

Kontrolą objęto okres od stycznia 2005r. do miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym przeprowadzana była kontrola.

Wyjaśnień w toku kontroli udzielała

Ewa Anna Mojsak - dyrektor

Ustalenia kontroli

Rodzinny Dom Dziecka Nr 2 w Białymstoku utworzony został Uchwałą Nr XXXI/328/04 Rady Miejskiej Białegostoku z dnia 25 października 2004r. Zarządzeniem Nr 1252/04 Prezydenta Miasta Białegostoku z dnia 1 kwietnia 2004r. powołano panią Ewę Annę Mojsak na stanowisko dyrektora powyższej placówki. Placówka została wpisana do rejestru placówek opiekuńczo-wychowawczych prowadzonego przez Wojewodę Podlaskiego.

Rodzinny Dom Dziecka Nr 2 od dnia 1 grudnia 2004r. jest jednostką organizacyjną Miasta Białegostoku. Nadzór nad działalnością placówki sprawuje Prezydent Miasta Białegostoku przy pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Białymstoku.

Zadania oraz specyfikę placówki określa regulamin, który został opracowany w porozumieniu z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie w Białymstoku.

Dom jest placówką rodzinną, całodobową przeznaczoną dla dzieci pozbawionych trwale lub okresowo opieki rodzicielskiej, realizującą zadania opieki całkowitej w warunkach naturalnego środowiska rodzinnego. Dom jest placówką koedukacyjną przeznaczoną dla dzieci w różnym wieku. Placówka dysponuje czteroma miejscami. Do placówki dzieci przybyły 24 stycznia 2005r. Wychowankowie stanowią rodzeństwo w wieku 2-14 lat.

Domem kieruje dyrektor, który jest jednocześnie wychowawcą. Ponadto dyrektor łączy funkcje administracyjne i obsługi.

Dyrektor posiada ukończone wyższe studia magisterskie na kierunku teologia, odbył szkolenie dla kandydatów zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej i adopcyjnej przeprowadzone przez Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Białymstoku na podstawie programu "Rodzina" i posiada stosowne zaświadczenie kwalifikacyjne. Ponadto otrzymał pozytywną opinię psychologiczno-pedagogiczną OAO w Białymstoku o posiadaniu stosownych predyspozycji osobowościowych i umiejętności wychowawczych do prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Stwierdzono, że kwalifikacje dyrektora są zgodne z rozporządzeniem w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych.

Placówka mieści się w Białymstoku przy ul. H. Kołłątaja 67 m 29. Jest to mieszkanie dwupoziomowe o powierzchni 95m² i jest własnością spółdzielni mieszkaniowej.

Na pierwszym poziomie lokalu znajduje się kuchnia, łazienka, pomieszczenie do wypoczynku oraz sypialnia. Kuchnia jest obszerna, połączona z kącikiem jadalnym i jest wyposażona w niezbędny sprzęt gospodarstwa domowego. W pomieszczeniu do wypoczynku ustawiono komplet wypoczynkowy, sprzęt RTV oraz komputer. Przy wejściu zamontowano dużą szafę ubraniową.

Na piętrze mieszkania znajduje się jeden pokoje sypialne trzyosobowy i dwa dwuosobowe przeznaczone dla dzieci. Są one stosownie wyposażone (komody, biurka, lampki nocne, łóżka piętrowe i tapczaniki, zabawki, gry planszowe). W jednym z pokoi urządzono garderobę do przechowywania ubrań dzieci. Pokoje są przytulne, jasne i kolorystycznie skomponowane. Obok sypialni znajduje się łazienka (wyłożona glazurą i terakotą), wyposażona w wannę, umywalkę i toaletę oraz pralkę. Łazienka posiada miejsce do prania i suszenia.

Wyżywienie dostosowane jest do wieku dzieci; uwzględniane są życzenia wychowanków.

Dzieci przebywające w placówce są stosownie wyposażone. Po przyjęciu wychowanków została zakupiona im drobna garderoba. Ze względu na zmianę szkoły dzieciom zostały zakupione nowe podręczniki. Wychowankowie otrzymują kieszonkowe, które jest zróżnicowane stosownie do wieku i waha się w granicach 13 - 33 zł. Dzieci są uczone gospodarowania kieszonkowym.

Czas wolny jest urozmaicony i rozwijane są zainteresowania podopiecznych. Dzieci uczestniczą w różnych kołach zainteresowań, np. kole matematycznym, zajęciach flamenco, uczą się gry na gitarze, grają w siatkówkę, piłkę nożną dziewcząt. Na co dzień wychodzą na plac zabaw, grają w piłkę, jeżdżą rowerami. Ponadto wychowankowie chodzą na basen, do kina, fikolandu, na spektakle teatralne teatru "K3". Wychodzą również na spacery i wyjeżdżają na wycieczki po okolicy (np. Święta Woda, planty). W okresie zimowym i letnim wyjeżdżają na zorganizowany wypoczynek (Tobołów na Suwalszczyźnie, Jastarnia, Poznań, Kruszewo). Dzieci wielokrotnie same decydują jak chciałyby spędzać czas wolny.

Wychowankowie objęci są opieką lekarza rodzinnego oraz poradni specjalistycznych: stomatologicznej, kardiologicznej, gastrologicznej (alergia pokarmowa). Jedno dziecko jest na diecie bezmlecznej.

Troje dzieci uczęszcza do szkoły. Organizowana jest im pomoc w nauce. Dzieci nie posiadają większych braków szkolnych. Jeden z wychowanków uczęszcza na zajęcia kompensacyjne w szkole a drugi korzysta z bezpłatnych korepetycji z języka angielskiego. Opiekun pozostaje w bezpośrednim kontakcie z nauczycielami poszczególnych przedmiotów.

Wszystkie dzieci są wyznania katolickiego. Wychowankowie uczęszczają na niedzielne nabożeństwa. W domu organizowana była Kolacja Bożonarodzeniowa oraz Śniadanie Wielkanocne. Ponadto obchodzone są różne imprezy okolicznościowe typu: Andrzejki, Mikołajki, imieniny i urodziny.

Rodzice wychowanków mają prawo odwiedzania dzieci w placówce, zawsze kiedy wyrażą zainteresowanie. Ponadto dzieci mogą być odwiedzane przez swoich kolegów.

W Domu panuje miła i życzliwa atmosfera. Do każdego z domowników mogą zwrócić się, gdy mają problem. Zawsze zostaną wysłuchani. Nie zdarzyły się przypadki złego traktowania.

Przy przyjęciu dzieci do placówki zostały zapoznane z zasadami obowiązującymi w Domu. Dotychczas nie miało miejsca przekroczenie tych zasad. Wyznaczone kary nie są surowe, a kryteria ich stosowania są zrozumiałe. Zazwyczaj jest to zmniejszenie kieszonkowego, zakaz wyjścia na plac zabaw lub zakaz oglądania telewizji. Dzieci zawsze mogą podzielić się swoimi poglądami bez obaw, że zostaną skarceni.

Dzieci mają przydzielone drobne obowiązki typu sprzątanie lub czytanie. Ponadto dzieci starsze pomagają młodszym. W ten sposób dzieci stopniowo uczone są samodzielności w życiu. Określone są również przyjemności np. film, wyjście do kina, wycieczki. Wszystkie powyższe aspekty zostały określone w tzw. regulaminie ustalonym wraz z dziećmi. Nagrodą np. za dobrą ocenę zdobytą w szkole jest premia w postaci zwiększenia kieszonkowego. Dzieci uczone są estetyki oraz ogólnie przyjętych norm społecznych np. "...do szkoły nie maluje się paznokci, nie robi makijażu, nie chodzi z gołym brzuchem".

Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdza się, że w placówce są przestrzegane prawa dziecka.

Ustalono, że dla każdego dziecka prowadzona jest stosowna dokumentacja. Składa się na nią postanowienie sądu o umieszczeniu dziecka w placówce, decyzja Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Białymstoku o skierowaniu, akt urodzenia dziecka, dokumentacja zdrowotna, zgoda sądu na urlopowanie dziecka. Ponadto każdemu dziecku opracowano:

- wywiad środowiskowy sporządzony przez pracownika socjalnego z ośrodka pomocy społecznej,

- diagnozę psychologiczno-pedagogiczną opracowaną przez pedagoga i psychologa z Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego w Białymstoku,

- plan indywidualnej pracy z dzieckiem,

- kartę pobytu.

Karty pobytu dzieci prowadzone są na bieżąco i opatrzone komentarzem. Wyszczególniono ważniejsze wydarzenia z życia każdego dziecka.

W dokumentacji znajdują się karty kontaktów ze: szkołą, specjalistycznymi poradniami, pracy wychowawczej z rodziną biologiczną wychowanka.

Każde dziecko posiada opracowany indywidualny plan pracy z dzieckiem, który opracowano przy pomocy ośrodka adopcyjnego. Plany zostały opracowane w kilku sferach:

- funkcjonowanie emocjonalne,

- funkcjonowanie społeczne,

- nauka szkolna, samodzielność i umiejętność samoobsługi,

- czas wolny i zainteresowania,

- współpraca z rodziną biologiczną.

Ponadto wyznaczono cele szczegółowe:

1. Rozładowanie napięć emocjonalnych.

- ustalenie i ścisłe przestrzeganie norm i zasad społecznego funkcjonowania,

- podnoszenie poczucia własnej wartości,

- zwracanie uwagi na stosowanie form grzecznościowych w określonych sytuacjach,

- utrwalenie nawyków higienicznych.

Wskazano sposoby realizacji i uwagi dotyczące realizacji postawionych zamierzeń. Wszelkie spostrzeżenia są zapisywane na bieżąco np.:

"...Ewa stara się szukać porady opiekunów w rozwiązywaniu swoich problemów, jest coraz bardziej otwarta. Bardzo chętnie bierze udział we wszystkich uroczystościach".

Plany są opracowane stosownie do wieku dziecka. Uwzględniono w nich wszystkie sfery rozwoju psychofizycznego dziecka i są na bieżąco modyfikowane.

Każde dziecko posiada opracowaną diagnozę psychologiczno-pedagogiczną sporządzoną przy pomocy Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego w Białymstoku. Diagnozy są wyczerpujące. Uwzględniają wszystkie sfery z życia i rozwoju dziecka. Uwzględniono w nich relacje panujące w rodzinie biologicznej. Diagnozy zakończone są zaleceniami do pracy z dzieckiem.

Wywiady środowiskowe są aktualne i uwzględniają dysfunkcje występujące w rodzinie. Dyrektor Domu wraz z przedstawicielami Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego w Białymstoku dokonują okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w Rodzinnym Domu. Spotkania są protokółowane.

Na ocenę składa się:

- analiza kart pobytu,

- stan zdrowia,

- nauka szkolna,

- zachowanie dziecka w placówce,

- nauka szkolna,

- sytuacja rodzinna.

Po dokonanej analizie formułowane są wnioski do dalszej pracy z dzieckiem oraz oceniana jest zasadność pobytu w placówce.

Placówka dba, aby dzieci utrzymywały kontakt z rodziną naturalną. Rodzice mieszkają na terenie tej samej dzielnicy. Matka biologiczna dzieci często je odwiedza, odprowadza do szkoły, pomaga w wieczornej toalecie. Wychowankowie za zgodą sądu są urlopowani do domu rodzinnego na wszystkie wolne dni od nauki szkolnej. Ojciec biologiczny nie odwiedza dzieci. Jest uzależniony od alkoholu. Wszystkie kontakty z rodziną są odnotowywane. Rodzice na bieżąco są informowani o postępach dzieci w nauce bądź aspektach zdrowotnych. Opiekun dzieci często odwiedza rodzinę biologiczną. Pomaga w rozwiązywaniu ich problemów, np. pisaniu podań o lokal socjalny.

Rodzinny Dom Dziecka współpracuje z licznymi instytucjami wspomagając tym samym proces opiekuńczo-wychowawczy. Do głównych instytucji należą:

- Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Białymstoku,

- Lokalna parafia rzymsko - katolicka,

- Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Białymstoku,

- Rodzinny Dom Dziecka Nr 1 w Białymstoku,

- Towarzystwo "Nasz Dom",

- Szkoły, do których uczęszczają podopieczni.

Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, że placówka właściwie wywiązuje się ze swoich zadań.

Kontrola Rodzinnego Domu Dziecka Nr 2 w Białymstoku została dokonana w oparciu o analizę dokumentów dotyczących placówki, wizji lokalnej oraz wyjaśnień dyrektora.

Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje dyrektor Placówki.

W przypadku, gdy dyrektor Rodzinnego Domu Dziecka Nr 2 w Białymstoku nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w protokole kontroli, może odmówić jego podpisania składając w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemne wyjaśnienie podając przyczyny tej odmowy. Wyjaśnienia należy składać do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli.

Dyrektor Rodzinnego Domu

Dziecka Nr 2 w Białymstoku Podpisy kontrolujących:

Ewa Anna Mojsak 1. Małgorzata Osipowicz

19.06.2006r. 2. Krystyna Pasiuk