PROTOKÓŁ
z kontroli
problemowej Domu Pomocy Społecznej w Białymstoku, ul. Świerkowa 9
- przeprowadzonej w dniach 13-14
stycznia 2004r., REGON 000304674
Kontrolę
przeprowadziły - Mieczysława Nartowicz -
inspektor w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w
Białymstoku, Ewa Feszler - starszy inspektor w Wydziale Polityki Społecznej
Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku na podstawie upoważnienia
Nr 1 z dnia 12
stycznia br., wydanego w imieniu Wojewody Podlaskiego przez Krystynę Golubiewską - z-cę dyrektora
Wydziału Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu
Wojewódzkiego.
W toku kontroli wyjaśnień
udzielali:
1.
P. Janusz Kozłowski -
dyrektor Domu Pomocy Społecznej
2.
P. Danuta Borowska- kierownik oddziału
3.
P. Halina Chrostowska - kierownik oddziału
4.
P. Hanna Pyczet - instruktor kulturalno-
oświatowy
5.
P. Elwira Ziarko - masażysta
6.
P. Irena Abraszek - starszy administrator ds.
pracowniczych
Przedmiot
kontroli:
1/ stopień realizacji
programu naprawczego,
2/ struktura zatrudnienia,
kwalifikacje zatrudnionych pracowników oraz sposób podnoszenia przez pracowników
kwalifikacji zawodowych
w okresie od 01.01.2002 r. do 31.12.2003 r.
Wykaz podstawowych aktów
prawnych:
1.
Ustawa z dnia 29 listopada
1990r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z
1998r. Nr 64, poz. 414 z późn. zm.)
2.
Rozporządzenie Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 września 2000r. w sprawie domów pomocy
społecznej (Dz. U. Nr 82 poz. 929)
3.
Rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 26 lipca 2000r. w sprawie zasad wynagradzania i wymagań
kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach
organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 61, poz. 708 z
póżń. zm.).
Ustalenia
kontroli
I.
Realizacja programu
naprawczego.
Dom
Pomocy Społecznej w Białymstoku nie spełniał wymaganych standardów w
zakresie:
1.
zapewnienia mieszkańcom pokoi
mieszkalnych, zgodnie z wymaganymi normami w zakresie powierzchni,
2.
wymaganej liczby łazienek i
toalet,
3.
wymaganych pomieszczeń na:
terapię zajęciową kuchenkę pomocniczą, pomieszczeń pomocniczych do prania i
suszenia, pokój gościnny, palarnię,
4.
likwidacji barier
architektonicznych,
5.
zatrudnienia pracowników działu
terapeutyczno-opiekuńczego, zgodnie z obowiązującym wskaźnikiem.
W celu
osiągnięcia wymaganego standardu świadczonych usług w "Programie naprawczym Domu
Pomocy Społecznej w Białymstoku ul. Świerkowa 9" w okresie objętym kontrolą
zaplanowano następujące prace:
1)
W zakresie potrzeb
bytowych:
-
budowa nowego obiektu na 92
miejsca do 2002 r. (w tym przeniesienie kuchni do nowobudowanej części oraz
poszerzenie jadalni o 40 miejsc; powstanie pracowni rehabilitacji i usprawniania
z wykorzystaniem bazy fizykoterapii, sal ćwiczeń grupowych i stanowisk do
usprawniania indywidualnego oraz modernizacji obecnej bazy; utworzenie w nowo
wybudowanym budynku kuchenek pomocniczych, pokoi dziennego pobytu, pralni,
suszarni, palarni, kaplicy oraz pomieszczenia "pro morte".
-
wyposażenie obiektu w windy w toku
budowy nowego budynku części łącznikowej do 2002 r.
2)
W zakresie organizacji
działalności wspomagającej: uruchomienie właściwych pracowni terapeutycznych,
takich jak plastyczna, gospodarstwa domowego - rok 2002.
Ad 1.
Budowa nowego trzykondygnacyjnego obiektu zrealizowana została zgodnie z
programem naprawczym. Przeprowadzka do nowego budynku, jak wynika z wyjaśnień
kierownik zespołu, nastąpiła w grudniu 2002 roku. W budynku zniesione są bariery
architektoniczne: przed wejściem wykonane zostały podjazdy, zainstalowano windę
przystosowaną do przewozu osób niepełnosprawnych, w łazienkach i na korytarzach
zamontowano poręcze.
Obecnie na III piętrze
znajduje się część rehabilitacyjna na którą składa
się:
1)
gabinet elektroterapii,
2)
gabinet
magnetoterapii,
3)
gabinet
hydroterapii,
4)
gabinet do terapii
cieplnej,
5)
gabinet laseroterapii,
6)
sala do ćwiczeń indywidualnych,
wyposażona w rotory nożne i ręczne, stoły do ćwiczeń manualnych, UGUL,
krzyżak,
7)
sala rehabilitacji wyposażona w
rotory, drabinki, materace, ergometry, miniatlasy, wioślarz, stepper,
jeździec, pasy wibracyjne, drabinki.
Wszystkie gabinety wyposażone są w specjalistyczny nowy
sprzęt.
Pokoje mieszkalne znajdują się na I i II
piętrze oraz na parterze. Rozkład pomieszczeń na I i
II piętrze jest analogiczny i przedstawia się następująco:
1)
dyżurka pielęgniarek na którą
składa się gabinet zabiegowy i punkt pielęgniarski,
2)
pokoje mieszkalne w ilości: 4
pokoje jednoosobowe, 10 pokoi dwuosobowych, oraz 2 pokoje 3-osobowe. Pokoje
mieszkalne wyposażone są w tapczany, szafki przyłóżkowe, stół, krzesła, system przyzywowo-alarmowym. Do każdego pokoju jednoosobowego i
dwuosobowego przylegają łazienki wyposażone w brodzik, umywalkę i sedes. Dwa
pokoje trzyosobowe połączone są jedną wspólną łazienką
co nie jest zgodne z obowiązującymi standardami, gdzie z jednej łazienki
powinno korzystać nie więcej niż 5 osób a w przypadku toalet nie więcej niż
cztery osoby.
3)
punkt biblioteczny na I piętrze,
pracownia plastyczna na I piętrze,
4)
pokój dziennego
pobytu,
5)
kuchenka
pomocnicze,
6)
dyżurka
pokojowych,
7)
ogólnodostępna łazienka
mieszkańców wyposażona w wannę dostępną z 3 stron, sedes,
zlew,
8)
podręczne pomieszczenie do prania i
suszenia wyposażona w deskę do prasowania i zlew, zgodnie z wyjaśnieniami
dyrektora pralki zostaną zakupione w miarę posiadanych środków finansowych,
9)
garderoba w której znajduje się
odzież ogólnego użytku dla mieszkańców.
Na parterze mieszczą się następujące pomieszczenia:
1)
sala dziennego pobytu wyposażona
w stolik, krzesła, TV,
2)
pokoje mieszkalne w ilości: 2
pokoje jednoosobowe, 2 pokoje trzyosobowe, 8 pokoi dwuosobowych. Pokoje
mieszkalne wyposażone są w tapczany, szafki przyłóżkowe, stół, krzesła, system przyzywowo-alarmowym. Do każdego pokoju jednoosobowego i
dwuosobowego przylegają łazienki wyposażone w brodzik, umywalkę i sedes. Dwa
pokoje trzyosobowe tak jak na I i II piętrze połączone
są wspólną łazienką, w związku z czym nie spełniają
obowiązujących standardów.
3)
dyżurka pielęgniarek i gabinet
zabiegowy,
4)
kuchenka
pomocnicza,
5)
dyżurka
pokojowych,
6)
łazienka
ogólnodostępna,
7)
pokój
krawcowej,
8)
garderoba,
9)
jadalnia.
W piwnicy budynku usytuowane
są następujące pomieszczenia: salonik fryzjerski, kaplica, pomieszczenie "pro
morte" oraz pomieszczenie do wystawienia
zwłok.
W trakcie kontroli ustalono,
że pomieszczenia przeznaczone na kuchenkę pomocniczą nie są wykorzystywane
zgodnie z ich przeznaczeniem. Na II piętrze kuchenka pomocnicza była całkowicie
nie użytkowana, lodówka nie podłączona do prądu, pusta,
szafki pozamykane, puste. Na I piętrze w kuchence lodówka była uruchomiona,
znajdowały się w niej tylko własne produkty mieszkańców. Zarówno na I jak i na
II piętrze kuchenki były pozamykane na klucz, który znajduje się w dyżurce
pokojowych.
Zgodnie z wyjaśnieniami
kierownika zespołu podstawowe produkty żywnościowe i napoje dostępne dla
mieszkańców przez całą dobę znajdują się w dyżurce pokojowych. Są one wydawane i
przygotowywane przez pokojowe na prośbę mieszkańca.
Na parterze kuchenka
pomocnicza jest otwarta, w lodówce były tylko produkty własne mieszkańców, a
podstawowe produkty żywnościowe i napoje, do których mieszkańcy powinny mieć
dostęp całą dobę także znajdują się w dyżurce pokojowych i są przez nie
przygotowane dla mieszkańców w zależności od ich potrzeb.
Funkcjonowanie tych kuchenek
oraz umiejscowienie w dyżurkach pokojowych podstawowych produktów żywnościowych
i napoi dla mieszkańców nie jest zgodne z wymaganymi
standardami.
W trakcie kontroli
stwierdzono także, że pozamykane są podręczne pomieszczenia do prania i
suszenia. Klucz do tych pomieszczeń znajduje się w dyżurce pielęgniarek.
Nieliczni mieszkańcy korzystają z powyższych pomieszczeń. Ustalono również, że
brak pomieszczenia na palarnię, które zgodnie z programem naprawczym
przewidziano na 2002 rok. Miejsce przeznaczone do palenia dla mieszkańców mieści
się na korytarzu na II piętrze. Miejsce to nie spełnia wymagań określonych
przepisami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września
1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst
jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 169 poz.
1650)
Ad 2.
W trakcie kontroli
stwierdzono, że w DPS zorganizowano i wyposażono w podstawowy sprzęt pracownię
plastyczną. Odbywające się w niej zajęcia prowadzi instruktor
kulturalno-oświatowy. Zaplanowana w programie naprawczym na 2002 rok pracownia
gospodarstwa domowego nie została uruchomiona. Zgodnie z wyjaśnieniami
instruktora kulturalno-oświatowego docelowo funkcję takiej pracowni pełnią
kuchenki pomocnicze, które jak stwierdzono nie funkcjonują.
II. Struktura zatrudnienia,
kwalifikacje zatrudnionych pracowników oraz sposób podnoszenia przez pracowników
kwalifikacji zawodowych.
Zgodnie z Regulaminem
Organizacyjnym DPS w skład Domu wchodzą następujące komórki organizacyjne i
samodzielne stanowiska.
1)
dział opiekuńczo-rehabilitacyjny
(pielęgniarki, opiekunki, pracownicy socjalni, pracownicy rehabilitacji,
dietetyczka, lekarze, pokojowe),
2)
dział terapeutyczny (instruktorzy
terapii zajęciowej, instruktor kulturalno-oświatowy, kapelani,
psycholodzy),
3)
dział
administracyjno-gospodarczy,
4)
sekcja
finansowa,
5)
samodzielne stanowiska pracy ds.
pracowniczych, bhp i pp., radca prawny.
6)
Na dzień kontroli w DPS
zatrudnione były 93 osoby w tym 87,75 osób w przeliczeniu na pełne etaty. W
dziale opiekunczo-rehabilitacyjnym i terapeutycznym
zatrudnionych było 58 osób (w przeliczeniu na pełne etaty 57)
co daje wskaźnik zatrudnienia 0,35. W okresie objętym kontrolą w w/w
działach zatrudnionych zostało 12 osób. W związku ze zwiększoną liczbą miejsc w
DPS od października 2003 r. o 20 miejsc, wskaźnik zatrudnienia nie uległ
zwiększeniu.
W trakcie kontroli
sprawdzono akta 13 losowo wybranych osób tj. 22,4 % wszystkich pracowników
działów: opiekuńczo- rehabilitacyjnego i terapeutycznego. Kontroli poddano akta
n/w osób (załącznik nr 1 do protokołu).
W trakcie
kontroli ustalono, że kwalifikacje pracowników zatrudnionych w Domu określone
zostały w regulaminie wynagradzania pracowników wydanym Zarządzeniem Nr 2/2001 z
dnia 15 stycznia 2001 roku (z późn. zm.) dyrektora Domu w sprawie zmian warunków wynagradzania za
pracę oraz innych świadczeń związanych z pracą pracowników Domu Pomocy
Społecznej w Białymstoku, ul. Świerkowa 9. Tabele stanowisk, zaszeregowań i wymagań kwalifikacyjnych pracowników określił
załącznik nr 4 do w/w regulaminu. Ustalono, że określone regulaminem
kwalifikacje pracowników poszczególnych stanowisk tj. starszy instruktor terapii
zajęciowej, instruktor terapii zajęciowej, opiekun, młodszy opiekun są zaniżone
w stosunku do wymagań kwalifikacyjnych pracowników
jakie zakłada Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000r. w
sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych
zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego
(Dz. U. Nr 61, poz. 708 z późń. zm.).
Ponadto
stwierdzono, że osoba zatrudniona na stanowisku "masażysty" nie posiada
wymaganej regulaminem wynagradzania ukończonej szkoły masażystów.
Zgodnie z wyjaśnieniami
starszego administratora ds. pracowniczych 7 osób podnosi we własnym zakresie
swoje kwalifikacje zawodowe i tak:
-
4 pokojowe, w tym 2 uczą się
w Liceum Ogólnokształcącym, jedna w Policealnym Studium Zawodowym na kierunku
"opiekun w dps" oraz jedna studiuje na Wydziale
Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku na kierunku pedagogika
opiekuńczo-wychowawcza,
-
masażysta studiuje w Nauczycielskim
Studium Rewalidacji i Resocjalizacji na kierunku pedagogika społeczna z pracą
socjalną,
-
opiekunka studiuje na Wydziale
Pielęgniarstwa Akademii Medycznej w Białymstoku,
-
pielęgniarka studiuje na Wydziale
Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku na kierunku pedagogika
opiekuńczo-wychowawcza.
W programie naprawczym Domu
zaplanowano szkolenia pracowników nie rzadziej niż co
dwa lata. W kontrolowanym okresie pracownicy Domu uczestniczyli w następujących
zewnętrznych szkoleniach, kursach i warsztatach, w roku
2002:
-
w okresie 25.03- 16.05 instruktor ds. kulturalno- oświatowych uczestniczył w kursie
I,II i III stopnia dla terapeutów zajęciowych w Centrum Kształcenia i
Rehabilitacji w Konstancinie,
-
w dniu 22.03 lekarz uczestniczyła w Wiosennych warsztatach
kardiologicznych
-
w dniach 15-17.05 konferencja nt.: Odleżyny- problem społeczny w Polsce.
Medyczne i ekonomiczne aspekty profilaktyki i leczenia odleżyn. Uczestniczyły
dwie pielęgniarki.
W 2003 roku:
-
w dniu 11.12 seminarium "Osoba niepełnosprawna w Unii Europejskiej",
uczestniczyło dwóch kierowników zespołów pielęgniarek oraz pracownik
socjalny,
-
w dniu
30.05 konferencja na temat
"Występowanie odleżyn u pacjentów hospitalizowanych i wprowadzenia standardów
ich zapobiegania w zakładach opieki zdrowotnej oraz domach pomocy społecznej",
uczestniczyło 4 pracowników.
Ponadto
pracownicy działów opiekunczo-rehabilitacyjnego i
terapeutycznego Domu raz w miesiącu uczestniczą w szkoleniach prowadzonych przez
kierowników zespołów według planu szkoleń opracowanego na początku każdego roku
kalendarzowego. Ze szkoleń sporządzane są protokoły oraz listy obecności.
W 2002 roku pracownicy
uczestniczyli w następujących szkoleniach:
1.
Wartości duchowe w etosie
pielęgniarki- 31.01.
2.
Prywatyzacja w służbie
zdrowia, szanse i zagrożenia - 28.02.
3.
Cukrzyca - istotny program
medyczny i społeczny w Polsce i krajach rozwiniętych -
29.03.
4.
Środki dezynfekcyjne -
30.04.
5.
Prowadzenie planu opieki
indywidualnej w DPS - 14.05.
6.
Wpływa aktywności fizycznej
na jakość życia osób w podeszłym wieku - 26.06.
7.
Choroba Alzheimera -
20.09
8.
Niebezpieczne i szkodliwe
czynniki występujące w środowisku pracy - 30.10.
9.
Schorzenia pęcherzyka
żółciowego i dróg żółciowych - 28.11.
10.
Opieka nad pacjentem wczoraj
i dziś - 27.12.
W 2003 roku pracownicy
uczestniczyli w szkoleniach o tematyce:
1.
Standard podstawowych usług
w DPS. Prawa i obowiązki mieszkańca. Terapia zajęciowa i metody pracy z
mieszkańcem. Odleżyny - leczenie - 17.01.
2.
Środki dezynfekcyjne -
26.02.
3.
Osteoporoza pomenopauzalna - 27.03
4.
Zasady żywienia przy
schorzeniach pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych -
17.04
5.
Alergie wziewne -
29.05.
6.
Nietrzymanie moczu u mężczyzn -
26.06.
7.
Wczesne powikłania miejscowe
stomii jelitowych - 25.09.
8.
Oparzenia -
30.10.
9.
Standard rozwoju zawodowego
pielęgniarek w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych -
27.11.
10.
Otyłość -
23.12.
W/w szkolenia miały głównie
charakter medyczny. Zgodnie z wymaganymi standardami
pracownicy zespołu terapeutyczno-opiekuńczego powinni uczestniczyć co najmniej
raz na dwa lata w szkoleniach na temat praw mieszkańców oraz kierunków
prowadzonej terapii, a także metod pracy z mieszkańcem.
Dokonano wpisu do książki
kontroli DPS pod pozycją 2/2004.
Zlecenia pokontrolne i
termin ich realizacji.
1. 1/ Udostępnić mieszkańcom
kuchenki pomocnicze zgodnie z ich przeznaczeniem -
niezwłocznie.
2. 2/ Zapewnić mieszkańcom
dostęp do podstawowych produktów żywnościowych i napoi przez całą dobę -
niezwłocznie.
3. 3/ Dostosować liczbę
łazienek i toalet w pokojach trzyosobowych do obowiązujących standardów -
niezwłocznie.
4. 4/ Zorganizować zgodnie z
obowiązującymi przepisami palarnię - niezwłocznie.
5. 5/ Zorganizować zgodnie z
programem naprawczym pracownię gospodarstwa domowego -
niezwłocznie.
6. 6/ Dostosować wymagania
kwalifikacyjne pracowników w regulaminie wynagradzania do obowiązujących
przepisów - niezwłocznie.
Protokół sporządzono w
trzech jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje dyrektor Domu
Pomocy Społecznej w Białymstoku, drugi Prezydent Miasta Białegostoku.
W przypadku, gdy dyrektor
Domu Pomocy Społecznej w Białymstoku lub Prezydent Miasta Białegostoku nie
zgadzają się z ustaleniami i zaleceniami pokontrolnymi zawartymi w protokole,
mogą złożyć do Wojewody Podlaskiego w terminie 14 dni od daty jego otrzymania
pisemne wyjaśnienia.
W przypadku nie skorzystania
z w/w prawa dyrektor Domu Pomocy Społecznej zobowiązany jest powiadomić Wojewodę
Podlaskiego w terminie 30 dni od daty podpisania protokołu o sposobie wykonania
zaleceń pokontrolnych bądź o działaniach podjętych na rzecz ich realizacji lub
przyczynach nie podjęcia takich działań.
Podpisy
kontrolujących
1/ Ewa Feszler
2/ Mieczysława
Nartowicz
9.02.2004 r. Janusz Kozłowski
(data i podpis dyrektora
Domu)