Zgodnie z art. 9 pkt 2 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 267, poz. 2259, z późn. zm.) - na podstawie sprawozdań z realizacji zadania za okres I-XII 2013 roku - dokonano analizy realizacji Programu w województwie podlaskim.

Na pomoc w zakresie dożywiania gminy wydatkowały kwotę 34 004 207 zł, w tym 24 729 958 zł z dotacji celowej z budżetu państwa i 9 274 249 zł ze środków własnych gmin. Udział środków własnych gmin w realizacji Programu wyniósł 27,27%. Spośród 74 080 osób objętych Programem (w tym na wsi 30 741 osób) ok. 57,27% stanowią dzieci i młodzież (42 422 osób).

Najwyższy koszt Programu stanowiła pomoc w formie posiłku. Na jego realizację w 2013 r. gminy wydatkowały kwotę 18 481 487 zł, stanowiącą 54,35% kosztu Programu. Koszt jednego posiłku w poszczególnych gminach wynosił od 1,06 zł do 7,09 zł i był uzależniony od jego rodzaju (mleko, bułka/kanapka, jedno danie gorące, pełen obiad, całodzienne wyżywienie), średni koszt posiłku w naszym województwie wynosił 3,80 zł. Spośród 34 091 osób korzystających z posiłku, pełen obiad otrzymało 24 121 osób tj. 70,75%.

Z posiłku w formie jednego dania gorącego skorzystało w tym okresie 7 200 osób tj. ok. 21,12% osób korzystających z posiłków.

Pomocą w formie mleka, bułki/kanapki objęto 986 osób, z tego 970 na terenach wiejskich, ponad 128 tys. posiłków w formie mleka, bułki/kanapki otrzymało: 254 dzieci do 7 roku życia i 763 uczniów do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej, w tym 748 na wsi. Porównując dane z 2012 r., obserwuje się znaczący spadek dożywiania w postaci suchego prowiantu (z tej formy dożywiania w 2012 r. skorzystały 1 523 osoby).

Dożywianie dzieci i młodzieży w formie mleka, bułki/kanapki na poziomie 2,89% korzystających z posiłku dowodzi, iż nadal część gmin nie prowadziła dożywiania w formie posiłku gorącego, zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 roku w sprawie realizacji programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 25 poz. 186 z późn. zm.),

Inną formą pomocy jest zasiłek celowy oraz świadczenia rzeczowe (31,20% ogólnej liczby osób objętych Programem). W 2012 roku tą formą objęto 29,33% ogólnej liczby osób. Gminy zbyt często przyznawały taką pomoc, zamiast finansowania posiłków. Było to niezgodne z zasadami Programu wynikającymi z jego celów ustawowych oraz zapisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie realizacji programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (organy pomocy społecznej zobowiązane są w pierwszej kolejności do zapewnienia świadczenia w formie posiłku, natomiast zastosowanie formy pieniężnej lub rzeczowej możliwe jest w przypadku braku możliwości zapewnienia posiłku lub gdy przyznanie pomocy w formie posiłku byłoby nieuzasadnione z uwagi na sytuację osobistą lub rodzinną).

W 2013 roku 21 115 osób z ok. 18 tys. rodzin otrzymało zasiłek celowy, tj. 28,50% liczby osób objętych Programem, na łączną kwotę 13 106 166 zł. Koszt jednego świadczenia wyniósł średnio 193,76 zł, a na wsi 145,80 zł. Ze świadczenia rzeczowego skorzystało 1 997 osób z 1 493 rodzin, w tym na wsi 426 osób, objętych Programem, na łączną kwotę 278 424 zł.

W analizowanym okresie na dowóz posiłku wydatkowano kwotę ok. 282 169 zł, z tego 212 649 zł na wsi, natomiast koszt utworzenia punktów wraz z doposażeniem wyniósł 754 827 zł, w tym na wsi 282 995 zł.

Do 91 (z 88 w analogicznym okresie roku ubiegłego) zwiększyła się liczba gmin, w których objęto pomocą uczniów i dzieci korzystające z zajęć w ramach rocznego przygotowania w szkole lub przedszkolu, wyrażające chęć zjedzenia posiłku, zgodnie z art. 6 a ustawy.

W porównaniu do 2012 roku, liczba gmin stosujących tą formę zwiększyła się, udzielając pomocy 3 072 dzieciom, w tym 1 342 na wsi. Koszt tej pomocy wyniósł ponad 1 016 tys. zł, z tego ok. 299 tys. zł ze środków własnych gminy i ok. 717 tys. zł z dotacji celowej. Wydano ok. 266 tys. posiłków, w tym ponad 128 tys. na wsi.

Od 1.01.2014 r. dożywianie realizowane jest na podstawie Uchwały Nr 221 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" na lata 2014-2020, (M.P z 2013 r. poz. 1024).