WOJEWODA PODLASKI
15-213 Białystok, ul. Mickiewicza 3 Białystok, dnia 31 marca 2005 r.
PN.II.0911
- 61 /05
ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE
Na
podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(Dz. U. z 2001 roku Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr
23,poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214,
poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, oraz z 2004 r. Nr
102, poz. 1055 i Nr 116, poz. 1203)
stwierdzam nieważność
§ 2 ust. 3 pkt
7 w zw. z ust. 4 uchwały Nr XXXVI/428/05
Rady Miejskiej Białegostoku z dnia 28 lutego 2005 roku zmieniającej uchwałę w sprawie ustalenia
liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu /z
wyjątkiem piwa/ przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży oraz w
miejscu sprzedaży, zasad usytuowania miejsc sprzedaży, a także sprzedaży i
podawania napojów alkoholowych.
UZASADNIENIE
Dnia 28 lutego 2005 roku Rada Miejska
Białegostoku na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy
o samorządzie gminnym oraz art. 12 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 października
1982 e. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi /Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231 ze zm podjęła uchwałę Nr XXXVI/428/05
zmieniającą uchwałę w sprawie
ustalenia liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej
4,5% alkoholu /z wyjątkiem piwa/ przeznaczonych do spożycia poza miejscem
sprzedaży oraz w miejscu sprzedaży, zasad usytuowania miejsc sprzedaży, a także
sprzedaży i podawania napojów alkoholowych..
Przeprowadzona wstępna analiza
wykazała, iż może być ona podjęta z naruszeniem prawa, w związku
z czym w dniu 11 marca 2005 roku wszczęte zostało postępowanie nadzorcze
w sprawie stwierdzenia jej nieważności.
Odpowiedzi
na zawiadomienie o wszczęciu postępowania nadzorczego Gmina Białystok nie
udzieliła.
W
§ 2 ust. 3 pkt 7 uchwały Nr XXXVI/428/05 Rada Miejska
Białegostoku wprowadziła zakaz usytuowania punktów sprzedaży napojów
alkoholowych i podawania napojów alkoholowych w granicach stacji paliw, za
wyjątkiem stacji paliw, które w swoich granicach mają usytuowane lokale
gastronomiczne w samodzielnych /wolnostojących/ stałych obiektach budowlanych
przeznaczonych na działalność gastronomiczna bądź hotelowo-gastronomiczną /§ 2
ust. 4 uchwały/.
Organ
nadzoru zważył ,co następuje:
Podjęcie
przez Radę Miejską Białegostoku uchwały zmieniającej zasady usytuowania miejsc
sprzedaży oraz sprzedaży i podawania napojów alkoholowych zawierających powyżej
4,5% alkoholu /z wyjątkiem piwa/ jest konsekwencją stwierdzenia przez
Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 21 grudnia 2004 r. w sprawie sygn.akt: II SA/Bk 783/04 nieważności uchwały Rady
Miejskiej Nr V/33/03 z dnia 17 marca 2003 r. w części określonej treścią § 3
ust. 1 pkt 7 /sentencja wyroku opubl.w Dz.Urz.Woj.Podl. z 2005 r. Nr 51, poz. 691/, na podstawie którego wprowadzono
całkowity zakaz wydawania zezwoleń na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych
w granicach stacji paliw.
Stwierdzając
nieważność uregulowania wprowadzającego zakaz sprzedaży oraz podawania napojów
alkoholowych na wszystkich stacjach paliw Naczelny Sąd Administracyjny w
Warszawie oraz związany jego wykładnią Wojewódzki Sąd Administracyjny w
Białymstoku uznał, iż Rada Miejska przekroczyła granice upoważnienia ustawowego
określonego w art.14 ust.6 ustawy wprowadzając generalny zakaz nie różnicując i
indywidualizując stacji paliw.
Zgodnie
z art. 170 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi /Dz.U. nr
153, poz. 1270/ prawomocne orzeczenia sądów administracyjnych wiążą nie tylko
strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe ,
a w przypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.
Zatem
wskazania i wykładnia prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu administracyjnego
wiążą nie tylko Radę Miejską Białegostoku jako stronę postępowania, lecz
również Wojewodę Podlaskiego.
Postępowanie
nadzorcze miało między innymi na celu ustalenie, czy wprowadzona
zmiana zapisu uchwały dopuszczająca faktyczną możliwość sprzedaży w granicach
tylko tych stacji paliw, które mają lokale gastronomiczne w samodzielnych
/wolnostojących/ stałych obiektach budowlanych przeznaczonych na działalność
gastronomiczną bądź hotelowo-gastronomiczną stanowi istotnie zróżnicowanie i
zindywidualizowanie stacji paliw na terenie Białegostoku.
Z
informacji uzyskanych od Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w
Białymstoku /pismo Nr HŻ -4120-32/2005 z dnia 23 marca 2005r/ oraz Podlaskiego Wojewódzkiego
Inspektora Inspekcji Handlowej w Białymstoku /pismo Nr PO-033-33/05 z dnia 21
marca 2005 r wynika jednoznacznie, iż na
terenie Białegostoku nie funkcjonują w granicach stacji paliw lokale
gastronomiczne w samodzielnych /wolnostojących/ stałych obiektach budowlanych
przeznaczonych na działalność gastronomiczna bądź hotelowo-gastronomiczną.
Należy
więc uznać, iż faktycznie Rada Miejska Białegostoku w dalszym ciągu podtrzymała
generalny zakaz sprzedaży napojów alkoholowych na wszystkich stacjach paliw, gdyż żadna ze
stacji nie spełnia wymienionego w uchwale warunku.
W
ocenie organu nadzoru warunek indywidualizujący i różnicujący stacje paliw
powinien realnie istnieć w czasie uchwalania zasad usytuowania punktów sprzedaży
napojów alkoholowych.
Uchwalając
zasady usytuowania miejsc sprzedaży napojów alkoholowych Rada Miejska powinna
mieć na uwadze orzecznictwo sądowe dotyczące uprawnień gmin w zakresie
realizacji przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości wyrażone np. w wyroku Naczelnego Sądu
Administracyjnego z dnia 18 marca 1994 r. sygn.akt
SA/Gd 2818/93 /opubl. w OSS
z 1994 r. z.2, poz.73/, którego teza brzmi:
Przepis art. 12 ust.2
ustawy wychowaniu w trzeźwości..... uprawnia radę
gminy jedynie do określenia zasad usytuowania miejsc sprzedaży, przez co należy
rozumieć położenie punktów sprzedaży względem innych obiektów/jak np.szkoły, przedszkola, zakłady pracy/,jak też innych
obiektów, które rada gminy uzna za zasługujące na szczególną ochronę. Przepis
ten w żadnym razie nie uprawnia rady gminy do określenia warunków budowy tych
punktów, jakie wynikają z przepisów prawa budowlanego i warunków technicznych
budowy domów.
Przyjęte
przez Radę Miejską Białegostoku w ust. 3 uchwały uregulowanie wprowadzające
zakaz usytuowania punktów sprzedaży napojów alkoholowych w określonych miejscach stanowi
faktycznie poszerzenie, a niekiedy powtórzenie /np.obiekty komunikacji publicznej z ustawy określone w uchwale jako przystanki komunikacji publicznej/ zakazów określonych w art. 14 ustawy o
wychowaniu w trzeźwości?., w związku z czym podstawą prawną wprowadzenia tego
rodzaju zakazów jest art. 14 ust. 6 ustaw, na co zwrócił uwagę Gminie Białystok
- stronie postępowania, Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku w sprawie o sygn. akt:G.S.K. 761.04.
Zatem
uznać należy, iż Rada Miejska Białegostoku przekroczyła zakres upoważnienia
przewidzianego w art. 14 ust. 6 ustawy przeciwalkoholowej polegającego na
objęciu faktycznym zakazem sprzedaży napojów alkoholowych wszystkich stacji paliw na terenie
miasta, wobec wprowadzenia warunku wyróżniającego, którego nie spełnia żadna ze
stacji. Należy w tym miejscu przywołać tezę wyroku Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 3 marca 2004 r. w sprawie o sygn. akt:
IISA/Wr 2625/03 opubl. OSS
z 2004 r. z. nr 3, poz. 65, który orzekł, iż
wprowadzenie zakazów dotyczących wszystkich stacji paliw może stanowić domenę
zakazów wprowadzanych przez centralnego ustawodawcę, jako że nie wszystkie
stacje paliw powinny być traktowane jako obiekty o szczególnym charakterze.
Mając powyższe na uwadze organ nadzoru uznał,
iż został naruszony przepis art. 14 ust. 6 ustawy przeciwalkoholowej oraz art.170
Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Rada Miejska jako strona postępowania
przed NSA i WSA nie wykonała zaleceń wynikających z wykładni sądowej zawartej w
uzasadnieniu prawomocnego wyroku Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 21 grudnia 2004 r. sygn.akt: IISA/783/04.
Naruszenie
tych przepisów stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności § 2 ust. 3 pkt 7 w zw. z ust.4 uchwały Nr XXXVI/428/05 Rady Miejskiej
Białegostoku z dnia 28 lutego 2005 r. zmieniającej uchwałę w sprawie ustalenia
liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu /z
wyjątkiem piwa/ przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży oraz w
miejscu sprzedaży, zasad usytuowania miejsc sprzedaży, a także sprzedaży i
podawania napojów alkoholowych.
Na
niniejsze rozstrzygnięcie służy gminie prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego Białymstoku za pośrednictwem Wojewody Podlaskiego
terminie 30 dni od daty doręczenia rozstrzygnięcia.
Do
wiadomości
Rada
Miejska Białegostoku
Wojewoda Podlaski
/-/ Marek Strzaliński