Informacja z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi za 2003 rok przez samorządy lokalne
Okresowa ocena i analiza realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przez samorządy lokalne województwa podlaskiego została sporządzona w oparciu o dane ze 118 gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.
Na podstawie otrzymanych informacji wynika, że w bieżącym roku w stosunku do roku 2002 zmalała liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych o 10,2% (484 punkty), natomiast wzrosła o 24% (126) liczba wydanych jednorazowych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gmin. Gminy wydały 19 decyzji w sprawie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, głównie ze względu na zakłócanie porządku publicznego oraz nieprzestrzeganie warunków określonych w zezwoleniach. Podjęto również 109 interwencji oraz skierowano 3 wnioski do sądu w związku z naruszeniem przepisów ustawy w zakresie reklamy alkoholu oraz sprzedaży alkoholu nieletnim i nietrzeźwym.
We wszystkich gminach województwa podlaskiego, tak jak i w ubiegłym roku, działają gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych. Z nadesłanych informacji wynika, że w bieżącym roku GKRPA znacznie częściej podejmowały działania interwencyjne. I tak:
- w stosunku do 856 osób wystąpiły do sądu z wnioskiem o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego (w 2002r- było to 776 osób),
- 80 osób skierowano na terapię dla sprawców przemocy (w 2002r - 76 osób),
- w stosunku do 21 osób skierowano do prokuratury zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa - tutaj ten wzrost nastąpił tylko o jedną osobę.
W celu zwiększenia dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu gminne komisje swoje działania w 2003 roku ukierunkowywały na: tworzenie punktów konsultacyjnych dla osób uzależnionych od alkoholu i członków ich rodzin (24%), finansowanie zajęć ponadetatowych prowadzonych przez pracowników lecznictwa odwykowego (21%), doposażenie placówek lecznictwa odwykowego (13%), dofinansowanie szkoleń dla pracowników placówek lecznictwa odwykowego świadczących usługi dla mieszkańców gminy (10%). Ponadto, w celu zwiększenia dostępności pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie gminy w głównej mierzy skoncentrowały się na finansowaniu już istniejących placówek oraz tworzeniu punktów konsultacyjno-interwencyjnych.
Z zebranych danych wynika, że zmalała w porównaniu z rokiem 2002 zarówno liczba ofiar jak i sprawców przemocy, z którymi kontaktowali się członkowie GKRPA. W 2002r. było to 857 osób - sprawców przemocy, a w roku 2003 - 660 osób z którymi kontaktowali się pracownicy GKRPA; ofiary przemocy odpowiednio w 2002 roku - 1504 osób, a w roku 2003- 1151 osób.
Wśród działań zapobiegawczych skierowanych do dzieci i młodzieży gminy realizowały szkolne i pozaszkolne programy profilaktyczne skierowane do dzieci, młodzieży i nauczycieli. Należy zauważyć, że zdecydowanie wzrosła liczba dzieci i młodzieży. Łącznie w 2003 roku w ramach realizacji w/w programów uczestniczyło 59900 uczniów tj. o 7957 uczniów więcej (w 2002r - 51943 uczniów), 2752 nauczycieli oraz 6950 rodziców. Z nadesłanych informacji wynika, że marginalnie traktowany jest w gminach problem młodzieży mającej już problem z alkoholem czy upijającej się. Na 118 gmin w województwie tylko w 21 gminach realizowano programy interwencyjno-profilaktyczne dla młodzieży z problemem alkoholowym.
Z nadesłanych informacji wynika, że w gminach kładzie się mały nacisk na działania profilaktyczne skierowane do ogółu mieszkańców. W 2003r. tylko w 22 gminach GKRPA zorganizowały szkolenia w zakresie przestrzegania przepisów ustawy dla sprzedawców napojów alkoholowych. W 50 gminach, podobnie jak w roku ubiegłym, prowadzone były działania z zakresu edukacji publicznej, skierowane do wszystkich mieszkańców gminy, w formie wydawania materiałów informacyjnych- plakaty, ulotki. Nisko należy ocenić współpracę gmin z innymi samorządami. W ramach gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych tylko 47 gmin podjęło współpracę z innymi gminami, 27 z samorządami powiatowymi i 22 gminy z samorządem województwa. Jak wynika z przeanalizowanych danych za 2002 rok zmniejszyła się współpraca gmin w w/w zakresie z samorządem powiatowym i wojewódzkim.
Na realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2003 roku wykorzystano faktycznie 11.273456,12, w stosunku do roku 2002 jest to wzrost o 27%. Najwięcej środków - 18,22% przeznaczono na działalność świetlic socjoterapeutycznych, 17% na realizację szkolnych i środowiskowych programów profilaktycznych, 8% na zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i ich rodzin. Najmniej środków przeznaczono na działania z zakresu edukacji publicznej (5%) i funkcjonowanie punktów konsultacyjnych (6%).
Białystok, 01 kwietnia 2004 r.