| PROTOKÓŁ 
 
 Z kontroli kompleksowej Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie (PODR w Szepietowie), 18-210 Szepietowo, REGON 45695120, NIP 7220002217 
 
 Prowadzący kontrolę: 
 
 Stefan Sołomianko starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Środowiska i Rolnictwa Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego, działający na podstawie upoważnienia Wojewody Podlaskiego z dnia 2 września 2005 r. nr 20/05. 
 
 Data przeprowadzenia kontroli: 
 
 Kontrolę przeprowadzono w dniach od 7 do 19 września 2005 roku. 
 
 Kierownik jednostki kontrolowanej: 
 
 Pełniącym obowiązki dyrektora PODR w Szepietowie do dnia 30 kwietnia 2005 r. był Pan Eugeniusz Stefaniak, Dyrektorem PODR w Szepietowie jest od dnia 1 maja 2005 r. Pan Marek Skarżyński. 
 
 Jednostką nadrzędną jest: 
 
 PODR w Szepietowie od dnia 17 stycznia 2005 r. jest państwową jednostką organizacyjną posiadającą osobowość prawną i podlega Wojewodzie Podlaskiemu. 
 
 Temat kontroli: 
 
 Realizacja Planu Pracy za 2005 r. 
 
 Kontrola obejmuje okres: 
 
 Kontrola obejmuje realizację założeń zawartych w planie na 2005 r. PODR w Szepietowie od 1 stycznia do 7 września 2005 roku. 
 
 
 Wyniki kontroli: 
 
 Dział Ekologii i Ochrony Środowiska 
 
 Kierownikiem Działu jest Radosław Dworakowski. Dział Ekologii i Ochrony Środowiska powstał w dniu 17 stycznia 2005 roku na podstawie Zarządzenia Nr 6/05 Wojewody Podlaskiego. Został on wydzielony z Działu Technologii i Marketingu. 
 
 Przy udziale specjalistów zakładowych i specjalistów powiatowych Dział realizuje następujące zagadnienia; 
 - programy rolnośrodowiskowy 
 - ochrona środowiska 
 - odnawialne źródła energii 
 - rolnictwo ekologiczne i zrównoważone 
 - ochrona gleb, wód i krajobrazu 
 - zachowanie bioróżnorodności 
 
 W zakresie powyższych działań Dział realizuje Plan Działalności Ośrodka Doradztwa w województwie podlaskim w 2005 roku jak niżej: 
 
 Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich 
 
 Opracowanie planów rolnośrodowiskowych. 
 
 Na planowanych w 2005 roku opracowanie 390 planów rolnośrodowiskowych zgodnie z wykazanym monitoringiem na dzień 02.09.2005 roku opracowano 1011 planów rolnośrodowiskowych tj. 259 %, w tym odpłatnie 220 planów. Zgodnie z informacją przesłaną przez specjalistów powiatowych i z ich rozeznaniem, oczekujących na opracowanie planu jest około 460 rolników. 
 
 Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa w województwie podlaskim wydzielono (załącznik nr 1): 
 - jeden Obszar Przyrodniczo Wrażliwy Biebrzańsko-Narwiański, 
 - i pięć Stref Priorytetowych tj.: strefa pojezierna, strefa zachodnia, strefa wschodnia, 
 strefa hajnowska, strefa południowa. 
 
 W poszczególnych pakietach zrealizowano: 
 
 - rolnictwo zrównoważone - 60 gospodarstw realizuje racjonalne nawożenie i 
 racjonalną ochronę chemiczną. Nawożenie prowadzone jest zgodnie z opracowanym 
 planem nawozowym, a ochrona chemiczna ogranicza się do niezbędnego minimum, 
 
 - rolnictwo ekologiczne — realizuje 306 gospodarstw, bez stosowania nawozów 
 mineralnych, bez chemicznych środków ochrony roślin i bez chemii w produkcji 
 zwierzęcej (np. antybiotyków). Gospodarowanie oparte jest na nawożeniu 
 organicznym, w tym kompost, ochrona roślin, odpowiedni płodozmian i środki 
 pochodzenia naturalnego np. Nowodor na szkodniki. W produkcji zwierzęcej 
 choroby leczy się np. wywarami z ziół, 
 
 - utrzymanie łąk ekstensywnych — prowadzi 442 gospodarstw, tj. koszenie 
 mechanicznie bądź ręcznie po 1 lipca w zależności od typu roślinności i warunków 
 wilgotnościowych, 
 
 - utrzymanie pastwisk ekstensywnych — prowadzi 54 gospodarstw tj. odpowiednia 
 obsada przy wypasie kontrolowanym do 0,5 DJP/ha wg. karty wypasu, 
 
 - ochrona gleb i wód — prowadzi 352 gospodarstw, poprzez wsiewki poplonowe, 
 międzyplony ozime i ścierniskowe, 
 
 - strefy buforowe — w 1 gospodarstwie, tj. 2-5 metrowe zadarniania wzdłuż cieków 
 wodnych, 
 
 - ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarskich - prowadzi 32 gospodarstw, tj. rasy 
 bydła czerwonego i bydło białogrzbiete, owce wrzosówki i konie huculskie. 
 
 Są przypadki realizacji kilku pakietów w jednym gospodarstwie. 
 
 W powyższych działaniach rolnik gospodaruje zgodnie z planem rolnośrodowiskowym w okresie 5 lat. Corocznie składa on wniosek do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) o płatności rolnośrodowiskowe. Agencja po kontroli i pozytywnej ocenie dokonuje płatności. 
 
 Dokonano pełnej realizacji planu w zakresie pomocy w wypełnianiu wniosków o przyznanie płatności z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych, tj. zrealizowano 588 wniosków nieodpłatnie, natomiast działanie to jest dodatkowo dofinansowane z FAPA i w tej realizacji wypełniono 390 wniosków. 
 
 Zrealizowano plan w zakresie konsultacji z rolnikami, realizując 588 konsultacji w tym 390 dofinansowanych z FAPA. 
 
 W zakresie planowanego utworzenia 14 grup dyskusyjnych, utworzono je w 14 powiatach i zadanie to jest realizowane, tj. raz na kwartał spotkanie. Doradztwo indywidualne realizowane jest dla rolników w grupach dyskusyjnych. 
 
 W dziale znajdują się karty z comiesięcznymi danymi wyżej podanej realizacji planu w ramach monitoringu. 
 
 Według ekspertyzy i szacunku Kierownika Działu dopłaty z programów rolnośrodowiskowych mogłoby uzyskać 21 tys. gospodarstw rolnych (teoretycznie), dlatego też 17 specjalistów posiadających certyfikaty uprawniające do opracowania planów rolnośrodowiskowych nie jest w stanie zaspokoić potrzeb w tym zakresie i tak: 
 17 specjalistów x 50 planów rocznie = 850 planów rocznie 
 
 Zadania wspierające 
 
 Wprowadzanie do praktyki metod gospodarowania uwzględniających wymagania Dyrektywy Azotanowej, a zwłaszcza ochronę wód przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z działalności rolniczej. 
 
 Na plan 14 gospodarstw (jedno na powiat) realizuje się w 14 gospodarstwach zadania z zakresu: 
 - bilansowanie potrzeb nawozowych gospodarstwa w oparciu wyniki analizy gleby; 
 
 W takich gospodarstwach wykonuje się próby glebowe (w niektórych gospodarstwach próby były wykonane) i na podstawie analiz wykonano bilans nawozowy. Dokonano wyliczeń wg. programu Agronom 2.1, NAW — 3, lub Plano RS bez przekroczenia 170 kg N/ha. 
 
 - właściwe przechowywanie i stosowanie nawozów mineralnych i naturalnych; 
 
 Każde gospodarstwo opisywano pod względem wymogów Dyrektywy Azotanowej i następnie sporządzano instrukcję przechowywania i stosowania nawozów mineralnych i naturalnych (załącznik nr 2). 
 
 - stosowanie chemicznych zabiegów ochrony roślin zgodnie z ustawą o ochronie 
 roślin; 
 
 Sporządzono instruktaż na temat stosowania chemicznych zabiegów i omówiono z rolnikami zasadę stosowania środków chemicznych. 
 Powyższe działania przygotowują gospodarstwa do pozyskania funduszy z programów rolnośrodowiskowych, obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) oraz dostosowania do standardów Unii Europejskiej. 
 
 Doradztwo z zakresu stosowania w rolnictwie odnawialnych źródeł energii jako jednej z możliwości ochrony środowiska. 
 
 Działania te dokumentują informacje zapisywane w zeszycie porad oraz listy obecności ze szkoleń. Dotychczas przeprowadzono w I półroczu 107 szkoleń przy 1543 osobach i zadanie szkoleniowe jest kontynuowane. Zaplanowano 215 szkoleń dla 2580 uczestników, nie przewiduje się zagrożenia realizacji. 
 
 Wg. informacji z monitoringu na koniec sierpnia b.r. zrealizowano 1190 porad z zakresu Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej w planie zapisano wg. potrzeb. 
 
 Wykonano 3073 porad z zakresu przechowywania i zagospodarowania nawozów mineralnych. 
 
 W powyższych działaniach wykorzystywana była ulotka na temat „Wykorzystania w rolnictwie odnawialnych źródeł energii” jak biomasy, kolektorów słonecznych, energia wodna, energia wiatrów, piece na biomasę, pompy cieplne. 
 
 W zeszycie odnotowano, że stosuje odnawialne źródła energii: 
 - 6 rolników stosuje wierzbą energetyczną i 1 rolnik z topinambur, 
 - 4 osoby stosuje kolektory słoneczne, 
 - 5 osób stosuje pompy cieplne np. odzysk ciepła ze schładzalników mleka, 
 - pracuje 8 elektrowni wodnych, 
 - pracuje 4 elektrownie wiatrowe, 
 - pracuje 47 kotłowni na biomasę. 
 
 Działalność szkoleniowa. 
 
 Ogółem Dział przeprowadził 107 szkoleń na 215 planowanych i zrealizował 3 seminaria dla 83 uczestników na planowane 3 seminaria (dodatkowo poza planem zostanie zrealizowanych jeszcze 2 seminaria w czwartym kwartale b.r.). 
 
 Wydawnictwa. 
 
 Dział na zaplanowane 3 wydawnictwa i wydał 3 broszury; 
 „Programy rolnośrodowiskowe w województwie podlaskim” — nakład 5 tys. 
 „Zwykła Dobra Praktyka Rolnicza” — nakład 25 tys. 
 „Rolnictwo ekologiczne — warunki uzyskania certyfikatu” — nakład 1 tys. 
 Powyższe ulotki zostały sfinansowane z FAPA. 
 
 
 
 
 
 Działania na stronie internetowej 
 
 Dział opracowuje dwa linki tematyczne dotyczące ekologii http://odr.zetobi.com.pl/ekologia/ekologia.htmi ochrony środowiska http://odr.zetobi.com.pl/ochrona/ochrona.htm. 
 
 W temacie rolnictwa ekologicznego na stronie internetowej znajdują się przepisy prawne, wykaz jednostek certyfikujących w rolnictwie ekologicznym, informacje na temat dostępnych w ekologii nawozów i środków ochrony roślin nie chemicznych oraz artykuły tematyczne. 
 
 W temacie ochrona środowiska na stronie internatowej znajdują się dwa duże bloki tematyczne, tj. programy rolnośrodowiskowe i ochrona środowiska (w tym odnawialne źródła energii i przechowywanie nawozów naturalnych). 
 
 Publikacje. 
 
 Dział opublikował 21 artykułów w Wiadomościach Rolniczych (załącznik nr 3). Współpracuje również z Gazetą Współczesną, dodatek Agro - 3 artykuły, Rolnicze ABC — 3 artykuły, Technika Rolnicza, Ogrodnicza, Leśna — 4 artykuły. 
 
 Dział uczestniczył również we wszystkich wystawach i imprezach planowanych, na których zrealizowano tematy ekologiczne i rolnośrodowiskowe, były to : 
 „XI Wiosenne Targi Ogrodnicze”, 
 „I Ogólnopolska Wystawa Bydła, XII Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych, Dni z Doradztwem Rolniczym”, 
 „IV Podlaskie Dni Kukurydzy”. 
 
 W trakcie realizacji jest przygotowanie filmu instruktażowego na temat programów rolnośrodowiskowych. 
 
 Dział pośrednio i bezpośrednio brał udział w programie Leonardo da Vinci na temat „Gospodarowanie na obszarach przyrodniczo wrażliwych”. 
 
 
 
 Dział Metodyki Doradztwa Oświaty i Szkoleń 
 
 Kierownikiem Działu jest Katarzyna Piszczatowska (urlop macierzyński), zastępuje ją Łukasz Dietrich. Dział powstał w dniu 17 stycznia 2005 roku na podstawie Zarządzenia Nr. 6/05 Wojewody Podlaskiego i został on częściowo wydzielony z Działu Rozwoju Obszarów Wiejskich i Szkoleń. 
 
 W dziale przewidziano Regulaminem zatrudnienie 5 osób, aktualnie zadania realizuje 2 osoby na 4 zatrudnione; oraz w Powiatowych Zespołach Doradztwa Rolniczego 1 osoba w Powiecie i są to zadania; 
 - realizuje się sondaże ankietowe w zakresie rozpoznania potrzeb szkoleniowych, 
 - obsługa techniczno-organizacyjna wszelkich form oświatowych, 
 - pomoc w zdobywaniu zawodowych kwalifikacji rolniczych, 
 - koordynowanie działalności Centrum Innowacji Rolniczych w zakresie praktycznego szkolenia studentów , uczniów i rolników, 
 - organizowanie doskonalenia zawodowego kadry doradczej PODR, 
 - obsługa biurowa Rady Społecznej Doradztwa Rolniczego. 
 
 
 
 Działania na rzecz rozpoznania potrzeb szkoleniowych. 
 
 W okresie od 22 listopada 2004 roku do 25 stycznia 2005 roku skierowano do rolników z województwa podlaskiego 4044 ankiet tj. 5 % rolników wpisanych do ewidencji producentów w AR i MR. 
 
 W ankiecie uzyskano następujące odpowiedzi : 
 
 Dotyczące struktury produkcyjnej gospodarstw, wykształcenia, czasookresu samodzielnego prowadzenia gospodarstwa, kierunku produkcji w gospodarstwie, czy również rolnik prowadzi pozarolniczą działalność, zamierzenia inwestycyjne rolników, zamierzeń dotyczących korzystania z unijnych bądź krajowych środków finansowych , rodzaje wsparcia którymi rolnicy są zainteresowani, czy korzystali z doradztwa PODR, w jakich zagadnieniach oczekuje się na doradztwo, jakimi formami doradztwa rolnicy są zainteresowani, na ile rolnicy korzystali z usług prywatnych firm doradczych (Zał. nr.4) . 
 
 Dyrektor PODR na podstawie opracowanych wniosków zalecił wykorzystanie wyników ankietyzacji przy konstruowaniu programu działalności doradczej na 2006 rok pismem MD. 0300-04/05 z dnia 1września 2005 roku. 
 
 Obsługa organizacyjno-techniczna form oświatowych. 
 
 Dział zawiadamia zainteresowanych beneficjentów na szkolenia imiennie, telefonicznie, poprzez ogłoszenia na tablicach informacyjnych w gminach i w powiatowych zespołach, poprzez plakatowanie, ogłoszenia prasowe i multimedialne ,ogłoszenia parafialne. 
 Następne czynności Działu to organizacja sal wykładowych i miejsc szkoleń, uzgadnianie wykładowców. Prowadzi on również dokumentację szkoleniową jak; listy obecności, opracowuje i uzgadnia programy szkoleń jak też ich opiniowanie zgodnie z procedurą proponowaną przez Centrum w Brwinowie, wypisywanie świadectw po uprzedniej weryfikacji danych. 
 
 Dział prowadzi monitoring szkoleń i przebiegu ich realizacji oraz gromadzi dane odnośnie wykonanych zadań. 
 
 
 Pomoc w zdobywaniu zawodowych kwalifikacji rolniczych. 
 
 W Ośrodku Doradztwa powołano komisję egzaminacyjną przez Kuratora Oświaty pismem; NP.444-22/04 z dnia 2 września 2004 roku, w której skład wchodzą następujące osoby; Ryszard Żochowski-przewodniczący, Stanisław Dudziuk-zastępca przewodniczącego, Katarzyna Piszczatowska — sekretarz oraz członkowie; Eugeniusz Stanisław Stefaniak, Zuzanna Mystkowska (nie pracuje),Irena Kaus, Alina Maciąg, Robert Lucjan Wyszyński, Waldemar Krzysztof Dzierżkowski, Jan Kopiczko, Michał Gąsowski, Tadeusz Puścian, i Katarzyna Anna Diakowska. 
 
 W 2005 roku odbyły się dwa posiedzenia zespołów egzaminacyjnych i tak; 
 - 10 marca 2005 roku przeprowadzono egzamin dla 4 osób, zdało — 4 osby na wykwalifikowanego robotnika w zawodzie rolnik, 
 - 6 kwietnia 2005 roku egzamin dla 7 osób, zdało 7 osób na wykwalifikowanego robotnika w zawodzie rolnik, 
 - 14 września 2005 roku zarządzono egzamin na wykwalifikowanego robotnika w zawodzie rolnik do którego dokumenty złożyło 11 osób . 
 
 Powyższe zadania realizowane są w ramach działań odpłatnych. Odpłatność dla uczestników wyliczono na 464 zł. od osoby (tj. 20% przeciętnego wynagrodzenia w kwartale poprzedzającym datę egzaminu tj. zgodnie z przepisami). 
 
 Dotychczas potrzeby w tym zakresie są realizowane na bieżąco tj. z chwilą zgłoszenia się kilku chętnych mających udokumentowane kryteria, zwołuje się posiedzenie komisji egzaminacyjnej i powiadamia beneficjentów o terminie egzaminu. 
 
 Koordynowanie działalności Centrum Innowacji Rolniczych w zakresie praktycznego szkolenia studentów , uczniów i rolników. 
 
 Centrum Innowacji Rolniczych nie jest ujęte w planie działania na 2005 rok. Organizacyjnie Centrum jest podporządkowane do Działu Administracyjno-Gospodarczego i jest umieszczone w strukturze organizacyjnej oraz w Regulaminie PODR. 
 
 Centrum realizuje zadania poprzez działania specjalistów wszystkich działów branżowych. Ma ono stanowić bazę praktycznego szkolenia studentów ,uczniów, rolników. 
 
 W roku bieżącym zorganizowano 10 grup, w tym; 
 - 4 grupy studentów — 132 osób, 
 - 6 grup szkolnych - 200 osób. 
 
 Szkolenia były prowadzone na bazie pól doświadczalnych Ośrodka Doradztwa. 
 Czynione są starania o poszerzenie oferty edukacyjnej poprzez praktyczne szkolenie na prezentowanych najnowszych typach maszyn rolniczych wystawianych w Ośrodku Doradztwa poprzez firmy produkujące sprzęt rolniczy i firmy handlujące maszynami i narzędziami rolniczymi. 
 
 Spotkania z powyżej wymienionymi grupami zainteresować prowadzone są przez doświadczonych specjalistów z danej branży. Dodatkowo stałym punktem spotkań szkoleniowych jest prezentowanie organizacji Ośrodka Doradztwa i jego pracy. 
 
 Organizowanie doskonalenia zawodowego kadry doradczej PODR 
 
 Doskonalenie zawodowe kadry doradczej prowadzi się w celu pozyskania przez specjalistów najnowszych osiągnięć nauki oraz jej zastosowanie w praktyce rolniczej. Również doskonali się zawodowo nowo przyjętych pracowników. 
 
 Z planowanych 4 szkoleń obejmujących 90 specjalistów dotychczas nie przeprowadzono szkoleń tego typu zastępując je bardziej nowoczesną formą na bazie platformy cyfrowej, o których to szkoleniach mówi się poniżej. 
 
 W zakresie planowanych 93 spotkań samokształceniowych dla 180 uczestników przeprowadzono 67 spotkań z udziałem 781 uczestników. 
 
 Ponadto w roku 2005 poza planem podjęto nowatorską formę kształcenia kadry doradczej na odległość na bazie Centrum w Brwinowie . w tym zakresie wykonano następujące cykle szkoleniowe; Leader+ ; -2 edycje, standardy jakościowe produkcji rolnej -1 edycja, rolnictwo ekologiczne; -1 edycja. W tych cyklach szkoleniowych uczestniczyło łącznie 67 osób. Planuje się dalszą realizację na listopad; — 3 edycje szkoleń. 
 
 Specjaliści są również dokształcani poprzez Instytuty i inne placówki naukowo badawcze. W 2005 roku w szkoleniach tych uczestniczyło 18 specjalistów oraz 11 osób uzyskało certyfikaty rolnośrodowiskowe, 17 osób uczestniczyło w szkoleniu z zakresu kwotowania mleka, 42 osoby przeszkolono z zakresu dostosowań gospodarstw do standardów Unii Europejskiej. 
 
 Rada Społeczna Doradztwa Rolniczego 
 
 Dział prowadzi obsługę kancelaryjno- biurową Rady. 
 
 Dotychczas odbyło się 3 posiedzenia Rady tj.: 
 - pierwsze posiedzenie -18 marca br.- inauguracyjne z wyborem władz, zapoznanie z Regulaminem i strukturą organizacyjną Ośrodka Doradztwa. W części roboczej zaopiniowano Cennik Usług, 
 - drugie posiedzenie -14 czerwca br.- zaprezentowano nową strukturę organizacyjną Ośrodka Doradztwa, zaopiniowano program rocznej działalności doradczej i plan finansowy, również zaopiniowano zmiany w Cenniku Usług, 
 - trzecie posiedzenie 5 lipca br.-było to posiedzenie wyjazdowe w Siemiatyczach, na którym dokonano oceny realizacji zadań PZDR w Siemiatyczach za I półrocze 2005 r. 
 
 Rada podjęła na powyższych posiedzeniach 5 uchwał w sprawie; 
 - cennika usług świadczonych odpłatnie przez PODR w Szepietowie, 
 - programu rocznej działalności doradczej oraz planu finansowego PODR w Szepietowie na 2005 r, 
 - odstąpienia przez PODR w Szepietowie od pobierania opłat od rolników za pomoc przy opracowaniu wniosków o dopłaty bezpośrednie za rok 2005, 
 - wprowadzenia aneksu do cennika PODR w Szepietowie, 
 - realizacji programu rocznej działalności doradczej przez Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Siemiatyczach w I półroczu 2005 . 
 
 Aktualnie pismem z dnia 6 września br. MD.001-05/05 Dyrektor Ośrodka Doradztwa wystąpił o uzupełnienie składu osobowego Rady z uwagi na śmierć jednego z jej członków, - Mikołaja Dzikiewicza. 
 
 Dział prowadzi całość dokumentacji Rady jak: zaproszenia, listy obecności, projekty uchwał, protokoły z posiedzeń, rozliczenia finansowe i tp. 
 
 Inne działania szkoleniowe. 
 
 Szkolenia nie ujęte w planie wynikające z zaistniałych potrzeb szkoleniowych rolników; 
 - stosowania środków ochrony roślin sprzętem naziemnym, dotychczas przeprowadzono 180 szkoleń, w których uczestniczyło 5210 rolników. 
 Aktualnie trwa 8 tego typu szkoleń. Szkolenia te są odpłatne tj. 45zł. od uczestnika. 
 
 
 
 Dział Gospodarstwa Wiejskiego i Agroturystyki 
 
 Kierownikiem Działu jest Irena Kaus. 
 Jest to dział, który kontynuuje swoją działalności i nie uległ zmianie po reorganizacji w br. 
 
 Przy udziale specjalistów zakładowych i specjalistów powiatowych Dział realizuje następujące zadania; 
 - inicjuje działania stymulujące przemiany w rolnictwie poprzez tworzenie 
 dodatkowych bądź alternatywnych źródeł dochodu na wsi; 
 - prowadzi doradztwo organizacyjno prawne w zakresie tworzenia nowych 
 gospodarstw agroturystycznych, podnoszenia standardów kwater i jakości 
 świadczonych usług; 
 - upowszechnianie rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej oraz prowadzenie 
 promocji wsi, jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku; 
 - aktywizacja społeczności wiejskiej do podejmowania wspólnych przedsięwzięć na 
 rzecz poprawy warunków i jakości życia oraz uatrakcyjniania terenów wiejskich; 
 - udzielanie pomocy rolnikom i innym mieszkańcom obszarów wiejskich w celu 
 pozyskania środków finansowych z budżetu unijnego i krajowego; 
 - realizacja szkoleń dla rolników i innych mieszkańców wsi w zakresie: przetwórstwa 
 rolno-spożywczego, unowocześniania wiejskiego gospodarstwa domowego, 
 promocji produktów lokalnych i regionalnych; 
 - działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i funkcjonalnego urządzenia 
 gospodarstwa rolnego oraz inicjowanie działań w zakresie ich ochrony; 
 - poprawa estetyki i stanu sanitarno-higienicznego zagród wiejskich oraz 
 upowszechnianie racjonalnego i zdrowego stylu życia; 
 - działania w zakresie integrowanych i ekologicznych metod produkcji owoców i 
 warzyw z uzyskaniem certyfikatów; 
 - działania odpłatne to: wypełnianie wniosków o pomoc z UE oraz kursy, pokazy i 
 inne formy kształcenia oraz promocja działalności agroturystycznej. 
 
 Sektorowy Program Operacyjny 
 
 Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów, działanie 2.4 
 
 Działanie prowadzone jest w celu pozyskiwania przez rodziny wiejskie dodatkowego dochodu, uatrakcyjnianie terenów wiejskich, zwalczanie bezrobocia na wsi. 
 
 W tym zakresie realizuje się następujące przedsięwzięcia; 
 - prowadzi się doradztwo grupowe dotyczące uzyskania wsparcia z UE, planowano zrealizować 187 grup, zgodnie z monitoringiem na dzień 13 września b.r. przeprowadzono 117 spotkań grupowych 63% planu. Pozostała część spotkań będzie przeprowadzona w IV kwartale tj. w czasie jesienno — zimowego sezonu szkoleniowego, a więc zgodnie z założeniami realizacji planu. 
 - analiza możliwości uzyskania wsparcia w ramach działania 2.4; na plan 1075 ankiet, wykonano wg. monitoringu 796 ankiet, tj. 74% planu. W trakcie realizacji z kontynuacją do końca roku będą prawdopodobnie wykonane pozostałe ankiety (2 osoby przebywa na zwolnieniach lekarskich) 
 - przygotowanie wniosków o dofinansowanie: na plan 101 wniosków, zrobiono 79 wniosków, tj. 78% planu, w tym 20 wniosków odpłatnych. Zdaniem Kierownika Działu jest zagrożenie na powiecie Kolno. 
 - pomoc w wypełnianiu wniosków o refundację: planowano 3 wnioski, zrealizowano 6 wniosków, tj. 200%, niemniej przed korektą planu zakładano 68 wniosków. Działanie to jest odpłatne, tj. 2 nieodpłatnie, a w tej chwili 4 wnioski wykonano odpłatnie. 
 - doradztwo organizacyjno — prawne przy tworzeniu nowych gospodarstw agroturystycznych: 
 o kursów agroturystycznych planowano 1, a wykonano 2 kursy na powiecie suwalskim, 
 o konsultacji indywidualnych planowano 28, wykonano 22, tj. 79% planu wg. monitoringu. Zakłada się realizację w 6 gospodarstwach, tj. w pełnym wymiarze planu. 
 o podniesienie standardów świadczonych usług w istniejących gospodarstwach agroturystycznych poprzez żywienie turystów, estetyczne zagospodarowanie terenu, promocję działalności: na plan 55 działań zrealizowano zgodnie z monitoringiem 49, tj. 89%, nie przewiduje się zagrożenia wykonania; 
 o organizacja konkursu „Zielone Lato 2005” — planowano udział 22 gospodarstw i tyle też uczestniczyło w konkursie. Do eliminacji wojewódzkich zakwalifikowano 17 gospodarstw, z tego: 
 § 13 w kategorii typowych gospodarstw rolnych, w których prowadzona jest działalność agroturystyczna i 4 obiekty w kategorii pensjonat, zajazd, ośrodek 
 Finał wojewódzki 4 września br w Szepietowie, zwycięzcy w kat. I (typowe gospodarstwo) — Państwo Kochańscy z Jasionóweczki, Powiat Mońki; w kat. II „Pensjonat Jaczno” Państwo Miller m. Jaczne, Powiat Suwałki 
 o opracowanie „Przewodnika po gospodarstwach agroturystycznych województwa podlaskiego”. Opracowano przewodnik w nakładzie 3.000 egz., na planowanych 2.000 egz. (Zał. nr 5). przewodnik został wykupiony w ilości 500 egz. przez Podlaski Urząd Marszałkowski 
 o opracowanie broszury „Standardy sanitarno — higieniczne w agroturystyce”, planowano wydanie 1000 egz., zrealizowano pełny nakład. W publikacji zawarte są nowe wymogi UE; 
 o organizacja grup dyskusyjnych, w planie 6 grup i tyle też grup jest w realizacji. 
 
 Odnowa wsi i zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego. 
 
 Działanie 2.3 ma na celu uatrakcyjnianie terenów wiejskich, zachowanie tożsamości i ochrona dziedzictwa kulturowego wsi, zwalczanie bezrobocia. Ogólnie rzecz biorąc zmierza się do wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. 
 Działania te są głównie skierowane do samorządów, które są beneficjentami tego działania a PODR wspomaga realizację, i tak: 
 - spotkania informacyjne na plan 37 spotkań zrealizowano wg. monitoringu 33, tj. 89% planu. przewiduje się pełną realizację do końca br.; 
 - pomoc w zidentyfikowaniu zasobów kulturowych i materialnych wsi oraz pomoc w opracowaniu wniosku. Na planowanych 20 wsi, realizuje się aktualnie w 17 wsiach, z czego 9 wsi złożyło wnioski. Zakłada się, że nie będzie zrealizowanych 20 wniosków z uwagi na wycofanie się samorządów gminnych ze sfinansowania działań. Niemniej działania Ośrodka Doradztwa zostaną podjęte w 20 wsiach; 
 - produkty lokalne i regionalne — doradztwo, promocja. Planowano 36 działań i wszystkie zostały wykonane. Do konkursu zgłoszono 91 produktów, spośród których nominowano 3 produkty do nagrody „Perła 2005” (do Polagry), a nagrodzonych zostało 17 produktów; 
 - organizacja grup dyskusyjnych. Planowano 3 grupy, wykonano 3, w monitoringu wykazano 2 grupy (Powiat Białystok nie dał informacji). 
 - 
 Zadania wspierające 
 
 Integrowana produkcja owoców i warzyw. 
 
 Produkcja integrowana ma na celu produkcję owoców i warzyw z ograniczonym zastosowaniem preparatów chemicznych przy zachowaniu odpowiedniego płodozmianu, odpowiednich odmian odpornych na choroby, odpowiedniej agrotechniki. 
 Dostosowanie produkcji owoców i warzyw do standardów UE realizuje się poprzez: 
 - szkolenia producentów z zakresu integrowanej produkcji, 
 - formy grupowego działania, 
 - stosowanie technologii zapewniających wysoką jakość owoców i warzyw. 
 
 Zrealizowano następujące działania: 
 - konsultacje indywidualne w zakresie integrowanej produkcji, na plan 88 konsultacji zrealizowano zgodnie z monitoringiem 88; 
 - na planowane 24 działań dokumentujących zasady integrowanej produkcji, zapisy w dziennikach zrealizowano w 22 gospodarstwach, pozostałe 2 pkt są zlokalizowane; 
 - spotkania informacyjne, zaplanowano 10 spotkań, wykonano 11; 
 - na planowaną 1 grupę dyskusyjną zrealizowano 1 grupę. 
 
 
 Poprawa stanu estetycznego i sanitarno — higienicznego gospodarstw. 
 
 Prowadzi się indywidualne konsultacje w zakresie poprawy warunków sanitarno — higienicznych w zależności od stanu w gospodarstwie, i tak: 
 - w zakresie konsultacji indywidualnych na planowanych 196 konsultacji przeprowadzono 172, pozostała ilość będzie realizowana w okresie jesiennym; 
 - estetyczne zagospodarowanie posesji na planowanych 55 posesji, w trakcie realizacji 52 pkt, pozostałe 3 pkt jest lokalizacja, lecz realizacja zawieszona z uwagi na zwolnienie lekarskie pracownika; 
 - konkurs na najładniejszy ogród odbył się w sierpniu br. na jednym powiecie białostockim; 
 - opracowanie ulotki „Zagospodarowanie zagrody wiejskiej w zgodzie z Kodeksem Dobrej Praktyki Rolniczej” — wydano 10.000 egz. zgodnie z planem, dofinansowano z FAPA; 
 - organizacja grup dyskusyjnych, temat podjęty został z planowanymi 12 grupami. 
 
 Propagowanie zdrowego stylu życia i prawidłowych postaw dzieci i młodzieży 
 
 Organizuje się szereg spotkań z kobietami, na których przekazywane są działania jak też praktyczna realizacja działań. 
 I tak rozwija się pożądane cechy jak: odpowiedzialność, - wrażliwość na potrzeby innych ludzi, - umiejętność życia w lokalnej społeczności, - radzenie sobie z problemami dnia codziennego. 
 
 Prowadzono działania: 
 - spotkania z kobietami w zakresie upowszechniania zdrowego stylu życia, profilaktyki zdrowotnej, unowocześniania gospodarstwa wiejskiego, upowszechniania tradycji i kultury ludowej — na plan 32 wykonano 30, pozostałe będą zrealizowane; 
 - pokazy na bazie zdrowych produktów z własnego gospodarstwa i wykorzystanie ich we wszechstronnym żywieniu rodziny, na plan 55 zrealizowano 33, tj. 60%, pozostałe będą zrealizowane w sezonie jesienno — zimowym; 
 - spotkania z dziećmi i młodzieżą w 16 grupach zgodnie z planem; 
 - działalność klubów 4H na plan 5, realizowanych jest współpraca w 5 klubach 
 
 Szkoleniowe formy działania: 
 
 Seminarium wojewódzkie „obowiązki kwaterodawców wiejskich wynikające z przepisów sanitarnych” odbyło się 23 kwietnia br., uczestniczyło 125 osób. 
 Dodatkowo poza planem zorganizowano 2 szkolenia wspólnie z Akademią Rolniczą Poznań: 
 - 20 lipca br. w PODR w Szepietowie w zakresie „Różnicowania działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności produkcji lub alternatywnych źródeł dochodu” uczestniczyło 29 osób, 
 - 27 lipca w Domu Kultury w Kolnie powyższy temat dla 40 osób. 
 
 Na stronie internetowej podaje Dział bieżące informacje z przeprowadzonych konkursów, szkoleń, podaje się przepisy kulinarne, itp. 
 Dział włącza się w organizację wszystkich imprez wystawienniczo — informacyjno — szkoleniowych stosownie do planu, jak też inne rejonowe. 
 
 Zadania ponadplanowe w zakresie realizacji PROW: 
 
Renty strukturalne — 12 wnioskówWspieranie gospodarstw niskotowarowych — 451 opracowanych wnioskówWspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt — 5 wnioskówDostosowanie gospodarstw rolnych do standardów UE — 381 wniosków 
 Zadania ponadplanowe w zakresie realizacji SPO: 
 
Inwestycje w gospodarstwach rolnych — 40 wniosków + 9 wniosków o refundacjęUłatwianie startu młodym rolnikom — 56 wnioskówRozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem — 6 wniosków 
 Zadania ponadplanowe z tytułu płatności obszarowych - 1490 wniosków. 
 
 Kontrola pracy Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Augustowie w zakresie ekologii i ochrony środowiska oraz gospodarstwa wiejskiego i agroturystyki 
 
 
 Kierownikiem Zespołu Doradztwa jest Czesław Karpiński 
 
 
 Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów. 
 
 Doradztwo prowadzone jest w 12 grupach na Powiecie Augustowskim. Do porad służą ulotki: „SPO różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa”, opracowanie ARiMR, „Poradnik agroturystyczny” PODR w Szepietowie, foliogramy z zasadami i zakresem ubiegania się, kryteriami dostępu. W sumie w spotkaniach szkoleniowych uczestniczyło 144 osób (zał. nr 7). 
 Efektem szkoleń grupowych są indywidualne robocze spotkania — 62 osoby. Po spotkaniu sporządzana jest ankieta weryfikująca, która daje odpowiedź, które gospodarstwa kwalifikują się do pomocy. Osoba, która spełnia kryteria i jest zdecydowana o ubieganie się o środki z UE, uzyskuje informację i pouczenie jakie dokumenty i w jakim terminie należy pozyskiwać. Po skompletowaniu wymaganych do opracowania dokumentów, beneficjent zgłasza się do PZDR w Augustowie o pomoc w wypełnianiu wniosku i opracowanie planu oraz harmonogramu rzeczowo — finansowego. Sporządza się opis zadań. Następnie specjalista z PZDR pomaga przygotować wniosek o wydanie opinii odnośnie kategoryzacji obiektu. Z tak przygotowanymi dokumentami beneficjent udaje się do Suwalskiej Izby Rolniczo — Turystycznej (inspektor ds. kategoryzacji). Zainteresowany otrzymuje opinię (zał. nr 6) i udaje się do ARiMR O/Białystok. Po dokonaniu ewentualnych poprawek w dokumentacji, beneficjent podpisuje umowę z Agencją. Jest to moment, od którego rolnik może rozpocząć inwestycje, a termin zakończenia inwestycji określony jest we wniosku. Rolnik realizuje inwestycję z własnych środków, bądź może korzystać z kredytu pomostowego (ok. 9,5 oprocentowanie). Po zakończeniu inwestycji, zgodnie ze sztuką budowlaną, sporządza się kosztorys powykonawczy i zestawienie faktur (VAT — nie jest to koszt kwalifikowany). Po remoncie — adaptacji dokonuje się kategoryzacji (opłata — 300 — 700 zł). W chwili obecnej wnioski z „Różnicowania...” wykonywane są odpłatnie. 
 
 Po wykonaniu robót Agencja kontroluje gospodarstwo i pracownik PZDR wypełnia wniosek o płatność, tj. 50% kosztów kwalifikowalnych (w tym zawiera się 6% kosztów ogólnych). PZDR w Augustowie w dalszym ciągu pomaga rolnikowi — agroturyście w sprzedaży produktu agroturystycznego poprzez: 
 ? umieszczenie oferty w katalogu powiatowym, w katalogu wojewódzkim, na stronie internetowej PODR Szepietowo; 
 ? zaproszenia do udziału w targach turystycznych. 
 Osoby rozpoczynające działalność agroturystyczną, są szczególnie zapraszane i uczestniczą w szkoleniach. Dla nich również prowadzi się doradztwo indywidualne. W dalszym ciągu doradza się indywidualnie rolnikom, w jaki sposób uatrakcyjnić ofertę. 
 
 
 Doradztwo z zakresu stosowania w rolnictwie odnawialnych źródeł energii jako jednej z możliwości ochrony środowiska. 
 
 Prowadzi się porady wg potrzeb. W bieżącym roku nie było potrzeb w tym zakresie w powiecie augustowskim. 
 W zakresie utrzymywania ekstensywnych łąk i pastwisk. 
 W tym działaniu udzielono 105 porad. Sporządzono plany w ilości 20 sztuk z łąk dwukośnych, jednokośne - mechaniczny sprzęt - 17 szt., ręcznie — 2 szt. Plany pastwiskowe nizinne — 6 rolników. Rolnik będący beneficjentem składa wniosek. Musi posiadać zaświadczenie z jednostki certyfikującej (najbliższa w Warszawie). Dla części rolników pomocy w sporządzaniu wniosków udziela PZDR Augustów, część rolników sporządza je sama. Wniosek wraz z planem rolnośrodowiskowym (zaświadczenie z parku lub Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody) rolnik składa w ARiMR. W Agencji podpisuje umowę na 3 lata. corocznie rolnik składa wniosek, kontrola jest na poziomie 5% gospodarstw. Płatności po 12 miesiącach; łąki dwukośne — 880 zł/ha, łąki jednokośne wykaszane mechanicznie — 400 zł/ha, a ręcznie — 1030 zł/ha. 
 
 
 Gospodarstwo agroturystyczne Marii i Dariusza Kulbackich, zamieszkali Bryzgiel, gm. Nowinka (rolnik wyraził zgodę dla PODR w Szepietowie do przetwarzania danych osobowych) 
 
 Działalność agroturystyczna prowadzona jest od 1994, w tym czasie gospodarstwo rozwija się, korzysta z dofinansowania z Programu SAPARD (sprzęt wodny). 
 Gospodarstwo położone jest w atrakcyjnym miejscu, opodal Puszczy Augustowskiej, nad Jeziorem Wigry. 
 Oferta turystyczna: stadnina koni wierzchowych, sprzęt wodny, duże możliwości organizacji czasu wypoczynku. Posesja obszerna 250 m x 1000 m, z bezpośrednim dostępem do Jeziora Wigry. Obejście w gospodarstwie atrakcyjnie urządzone, dużo miejsc z kwiatami, zadarniona posesja. Stołówka urządzona profesjonalnie w budynku i na dużej werandzie. Kwatera z 14 miejscami noclegowymi i polem namiotowym. 
 
 
 Gospodarstwo agroturystyczne Marka Motybel, zamieszkały Danowskie, gm. Nowinka (rolnik wyraził zgodę dla PODR w Szepietowie do przetwarzania danych osobowych) 
 
 Do dyspozycji gości gospodarze udostępniają 17 pokoi na 38 miejsc noclegowych. W ramach prowadzonej działalności gospodarze oprócz pokoi w budynku mieszkalnym posiadają pokoje w nowo wyremontowanym budynku, na który środki pozyskali z SPO Działanie 2.4 „Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodnych działań lub alternatywnych źródeł dochodu”. Wniosek na pozyskanie funduszy opracowała specjalistka powiatowa ds. gospodarstwa wiejskiego i agroturystyki. Był to pierwszy wniosek opracowany w powiecie. 
 
 
 Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie zaplanowane na 2005 rok działania na rzecz rolnictwa i obszarów wiejskich w województwie podlaskim prowadzi z należytą starannością a skontrolowane zakresy zadań są realizowane zgodnie z założeniami planu. 
 Stwierdzono dobre wyposażenie w materiały szkoleniowe i przygotowanie specjalistów Powiatowym Zespole Doradztwa Rolniczego w Augustowie do wykonywania zadań w terenie z zakresu agroturystyki i działań ekologicznych i rolnośrodowiskowych. 
 
 Kontrola wykazała również, że w dokonanej w b.r. reorganizacji Ośrodka Doradztwa w obowiązującym Regulaminie należy dokonać korekty z uwagi na przypisanie tych samych zadań dla dwóch działów i tak; 
 - zadania z zakresu; -podejmowanie działań na rzecz zachowania dziedzictwa 
 kulturowego powinno być zdjęte z Działu Ekologii i Ochrony Środowiska. Zadania z 
 tego zakresu realizuje Dział Gospodarstwa Wiejskiego i Agroturystyki, 
 - zadania; -doradztwo w zakresie ekologicznych metod produkcji owoców i warzyw w 
 uzyskaniu certyfikatów w tym zakresie powinno być zdjęte z Działu Gospodarstwa 
 Wiejskiego i Agroturystyki z uwagi na zastosowanie ekologicznych technologii 
 produkcji, które zasadniczo różnią się od technologii tradycyjnie stosowanej. 
 
 Z uwagi na małe zainteresowanie beneficjentów uzyskaniem tytułów kwalifikowanych w zawodach przydatnych do prowadzenia działalności rolniczej, należy w większym stopniu upowszechnić tą metodę uzyskania kwalifikacji rolniczych. Również było by wskazanym by komisja przeprowadzała egzaminy w Powiatach, przy zgłoszeniu się odpowiednio dużej ilości chętnych z danego rejonu. 
 
 Dyrektor Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie został poinformowany o przysługującym mu prawie zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń odnośnie faktów zawartych w niniejszym protokóle oraz prawie zgłoszenia pisemnych wyjaśnień dotyczących stwierdzonych nieprawidłowościach w ciągu 7 dni od dnia podpisania protokołu. 
 
 Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach z przekazaniem; 
 - 1 egzemplarza Dyrektorowi PODR w Szepietowie, 
 - 1 egzemplarza a/a. 
 
 Kontrola została wpisana w dniu 7 września 2005 r. w Księdze Kontroli Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie pod poz. 3 . 
 
 Załączników szt. 7. 
 
 Podpis kontrolującego; 
 Stefan Sołomianko star. insp. woj. w WŚiR PUW 
 
 Podpis kierownika jednostki Kontrolowanej: 
 DYREKTOR 
 Marek Skarżyński 
 Dnia 20 września 2005 r.
                         |