Untitled
w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Gorbacz”.
Na podstawie art. 13 a ust. 6 ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2001 r. Nr 99, poz. 1079, Nr 100, poz. 1085, Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz. 1623, z 2002 r. Nr 130, poz. 1112 oraz z 2003 r. Nr 80, poz.717) zarządza się, co następuje:
§ 1. 1. Ustanawia się plan ochrony dla rezerwatu przyrody „Gorbacz” zwany dalej „Planem ochrony”.
2. Treść planu ochrony zawiera załącznik nr 1 do rozporządzenia.
3. Lokalizację rezerwatu przyrody przedstawia mapa stanowiąca załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 2. Plan ochrony obowiązuje do dnia 31 grudnia 2022 r.
§ 3. Nadzór nad wykonaniem rozporządzenia powierza się Wojewódzkiemu Konserwatorowi Przyrody.
§ 4. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego.
do rozporządzenia Nr 15/03
Plan ochrony dla rezerwatu przyrody „Gorbacz”
§ 1. Podstawę prawną ochrony rezerwatowej stanowi:
1) zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 29 grudnia 1966 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M. P. z 1967 r. Nr 5, poz. 27 oraz z 1968 r. M. P. Nr 27 poz.180);
2) obwieszczenie Wojewody Podlaskiego z dnia 16 stycznia 2002 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów utworzonych do dnia 31 grudnia 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 2, poz. 39).
§ 2. 1. Powierzchnia rezerwatu wynosi 113,73 ha, z tego:
2. Rezerwat jest położony:
1) wg podziału administracyjnego Polski w województwie podlaskim, powiecie białostockim, gminie Michałowo;
2) wg podziału przyrodniczo - geograficznego Polski rezerwat ten znajduje się w mezoregionie Wysoczyzny Białostockiej, makroregionie Niziny Północno - Podlaskiej, podprowincji Wysoczyzny Podlasko- Białoruskiej, prowincji Niżu Zachodnio - Rosyjskiego;
3) wg regionalizacji przyrodniczo - leśnej rezerwat ten znajduje się w II krainie Mazursko - Podlaskiej, dzielnicy Wysoczyzny Bielsko - Białostockiej.
3. W granicach rezerwatu znajduje się zwarty kompleks leśny, obejmujący oddziały: 93, 94a, 96, 97 oraz jezioro Gorbacz, stanowiące część oddziału 94.
§ 3. Grunty rezerwatu stanowią własność Skarbu Państwa, będące w zarządzie Nadleśnictwa Żednia.
Charakterystyka i diagnoza stanu przyrody
§ 4. 1. Gleby leśne rezerwatu:
1) torfowa torfowisk niskich - 30,31 ha
2) torfowa torfowisk przejściowych - 18,94 ha
3) torfowa torfowisk wysokich - 31,26 ha
4) torfowo - murszowa - 14,21 ha
2. Klasy gleb rolniczych:
3) pod wodami - 12,71 ha.
3. Wykorzystanie gleb rolniczych.
Łąki i pastwiska wyłączone są z użytkowania rolniczego i pozostawia się je do naturalnej sukcesji.
§ 5. Ekosystemy przyrodnicze:
§ 6. Siedliska przyrodnicze:
1) Typy siedliskowe: Bb - 47,17 ha, BMb - 14,02 ha, LMb - 24,72 ha, Ol - 8,81 ha;
2) Zespoły roślinne lasu:
a) Typhetum latifoliae - 3,20 ha;
b) Caricetum limosae - 4,22 ha;
c) Carici elongatae - Alnetum - 37,89 ha;
d) Vaccinio uliginosi - Pinetum - 50,10 ha.
3) Gatunki panujące drzewostanów: Brz - 75,67 ha, Ol - 9,16 ha, So - 5,04 ha.
4) Klasy wieków drzewostanów: I - 47,83 ha, II - 17,20 ha, III - 18,90 ha, IV - 0,96 ha, V - 1,18 ha.
§ 7. W rezerwacie występuje siedlisko przyrodnicze - sosnowy bór bagienny (Vaccinio uliginosi - Pinetum ) o powierzchni 50,10 ha wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie określenia rodzaju siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie (Dz. U. Nr 92, poz. 1029).
§ 8. Rośliny chronione i rzadkie występujące w rezerwacie:
|
|
|
|
* Chamaedaphne calyculata chamedafne północna
* Drosera rotundifolia rosiczka okrągłolistna
* Lycopodium annotinum widłak jałowcowaty
* Nymphaea candida grzybień północny
• Aulacomnium palustre mochwiał błotny
• Calliergonella cuspidata
• Climatium dendroides drabik drzewkowaty
• Frangula alnus kruszyna pospolita
• Hylocomium splendens gajnik lśniący
• Ledum palustre bagno zwyczajne
• Menyanthes trifoliata bobrek trójlistkowy
• Pleurozium schreberi rokietnik pospolity
• Politrchum commune płonnik pospolity
• Politrchum strictum płonnik sztywny
• Sphagnum cuspidatum torfowiec spiczastolistny
• Sphagnum nemoreum torfowiec ostrolistny
• Sphagnum palustre torfowiec błotny
• Thuidium tamariscinum tujowiec tamaryszkowaty
% Calla palustris czermień błotna
% Carex chordorrhiza turzyca strunowa
% Sparganium minimum jeżogłówka najmniejsza
% Utricularia intermedia pływacz średni
|
|
* - gatunki objęte ochroną ścisłą
• - gatunki objęte ochroną częściową
§ 9. Zwierzęta dziko występujące i ich siedliska:
Na jeziorze Gorbacz zanotowano gniazdowanie kaczki krzyżówki (Anas platyrhynchos), cyranki (Anas querquedula), cyraneczki (Anas crecca), podgorzałki (Aythya nyroca), łyski (Fulica atra), i perkoza (Podiceps Cristatus). Na obrzeżach jeziora gnieżdżą się czajki (Vanellus vanellus), kszyki (Gallinago gallinago), rycyki (Limosa limosa) oraz bojowniki (Philomachus puqnax). Fauna ryb w jeziorze jest uboga, występuje tu szczupak (Esox lucius), karaś (Carassius carassius), lin (Tinca tinca), płoć (Rutilus rutilus), wzdręga (Scarolinins erythrophthalmus), piskorz (Misqurnus fossilis) i okoń (Perca fluviatilis). Gatunkami przejściowymi w rezerwacie są: łoś (Alces alces), lis (Vulpes vulpes), dzik (Sus scrofa), zając szarak (Lepus europaeus) oraz bóbr (Castor fiber).
§ 10. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych torfowisk wysokiego i niskiego, porosłych sosną i brzozą o typie boru bagiennego, wśród których znajduje się zarastające jezioro z rzadką roślinnością.
Obszary ochrony częściowej
§ 11. Obszar ochrony częściowej obejmuje 113,73 ha.
Na terenie rezerwatu Gorbacz nie została wprowadzona ochrona ścisła czy też krajobrazowa.
Program działań ochronnych
§ 12. Obszar ochrony częściowej:
|
|
unaturalnienie drzewostanów
|
zwiększenie odporności ekosystemów leśnych poprzez zachowanie lub przywrócenie właściwego składu gatunkowego drzew zgodnie z siedliskiem, struktury wiekowej i pionowej
|
monitorowanie stanu lasu i zagrożeń drzewostanów
|
kontrola stanu sanitarnego w drzewostanach, ochrona przeciwpożarowa, ochrona przed szkodnictwem
|
Sposoby eliminacji i minimalizacji zagrożeń dla przyrody
§ 13. Sposoby eliminacji i minimalizacji zagrożeń dla przyrody przedstawia tabela:
|
|
Sposoby eliminacji i minimalizacji zagrożeń
|
|
|
postępujące obniżenie poziomu wód gruntowych na torfowiskach
|
działanie zmierzające do poprawy retencji na terenie rezerwatu i w jego sąsiedztwie
|
|
|
szkodliwy wpływ skutków nadmiernej penetracji
|
budowa infrastruktury zabezpieczającej teren rezerwatu
|
|
Obszary i sposoby udostępniania
dla celów naukowych, dydaktycznych, turystycznych i rekreacyjnych
§ 14. Obszary i sposoby udostępniania dla celów naukowych, dydaktycznych.
|
|
|
|
badania naukowe i zajęcia dydaktyczne
|
|
|
|
§ 15. Użytkowanie ekosystemów wodnych polegać będzie na:
1) wykonywaniu zastawek na rowach melioracyjnych;
2) zarybianiu jeziora Gorbacz gatunkami ryb drapieżnych.
§ 16. Ochrona ekosystemów leśnych polegać będzie na:
1) kontroli stanu sanitarnego drzewostanów szczególnie narażonych na czynniki chorobowe;
2) ochronnie drapieżnej entomofauny, mogącej w określonych warunkach sprzyjać w walce ze szkodnikami owadzimi.
§ 17. Ochrona gatunków zwierząt dziko występujących i ich siedlisk polegać będzie na:
1) stabilizacji stosunków wodnych;
2) wzbogacaniu nisz ekologicznych, w tym ochrona drzew murszastych, dziuplastych i martwych.
Ustaleniu do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
§ 18. Obszary przyległe do granic rezerwatu „Gorbacz” winne pozostać w dotychczasowym przeznaczeniu tj. jako tereny rolno - leśne.
Zadania ochronne oraz sposób ich wykonywania
§ 19. Zadania ochronne oraz sposób ich wykonywania przedstawia tabela:
|
|
|
|
|
|
wykonywanie zastawek na ciekach wodnych
|
|
|
|
|
bez zabiegów gospodarczo -ochronnych
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|