Sprawozdanie z realizacji
Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci
i Młodzieży
w województwie podlaskim
W 2005r. w
ramach realizacji Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród
Dzieci i Młodzieży w województwie podlaskim podjęto następujące działania.
W ramach realizacji zadań Wojewody opiniowano 10 wniosków
jednostek samorządu terytorialnego o dotację na realizację programów z zakresu
opieki nad dzieckiem i rodziną, z czego 9 wniosków zaopiniowano pozytywnie.
Ministerstwo Polityki Społecznej zakwalifikowało do dofinansowania 8 z tych
wniosków:
1.
Miasta Białystok na "Utworzenie i prowadzenie Klubu
wspierania zastępczego środowiska rodzinnego",
2. Miasta Białystok na
"Utworzenie Placówki Wsparcia Dziennego",
3. Miasta Białystok na
"Przyjazne dorastanie - program utworzenia mieszkań usamodzielnienia przy Domu
Dziecka Nr 2 w Białymstoku",
4. Powiatu Białostockiego na
"Stworzenie mieszkań usamodzielnienia dla wychowanków placówki opiekuńczo-wychowawczej jaką jest Dom Dziecka w Supraślu",
5. Powiatu Białostockiego na
"Ośrodek Interwencji Kryzysowej przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w
Białymstoku z Filią w Krasnem przy Mieszkaniach Chronionych",
6. Powiatu Białostockiego na
"Przekształcenie placówki socjalizacyjnej i interwencyjnej w zespół placówek",
7. Powiatu Monieckiego
na "Tworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Mońkach",
8.
Powiatu Zambrowskiego na "Utworzenie i
funkcjonowanie hostelu".
Na realizację ww. programów
MPS przyznało jednostkom samorządu terytorialnego łącznie 204.000 zł., w tym na zadania z zakresu
niedostosowania społecznego 78.000zł.
Informuję
jednocześnie o działaniach podejmowanych na terenie województwa podlaskiego
przez innych realizatorów Programu.
Komenda Wojewódzka Policji w Białymstoku opracowała "Harmonogramy
działań jednostek Policji województwa podlaskiego w ramach wdrażania rządowego
programu zapobiegania niedostosowaniu społecznemu i przestępczości wśród dzieci
i młodzieży".
Harmonogramy
przewidują działania na szczeblu wojewódzkim i powiatowym w pięciu
płaszczyznach, tj.:
ORGANIZACJI DZIAŁAŃ PROGRAMOWYCH - w ramach których
m.in.:
1)
przedstawiono ww. harmonogramy na posiedzeniach
Powiatowych Komisji Bezpieczeństwa i Porządku działających w powiatach
województwa podlaskiego na podstawie art. 38 a Ustawy z dnia 05.06.1998 roku o samorządzie powiatowym,
2)
organizowano lokalne spotkania z udziałem organów
samorządowych i kierownictwem placówek oświatowych, celem wypracowania
wspólnych działań w ramach realizacji Programu oraz zwiększenia
skuteczności zapobiegania negatywnym zjawiskom z udziałem dzieci i młodzieży,
3) dokonywano okresowych, kompleksowych diagnoz i
analiz stanu zagrożenia przestępczością wśród dzieci i młodzieży oraz zagrożeń
patologiami społecznymi tej grupy wiekowej na terenie woj. Podlaskiego.
DZIAŁALNOŚCI EDUKACYJNO-INFORMACYJNEJ - w ramach których
m.in.:
1)
realizowano "Procedury postępowania nauczycieli i
metod współpracy szkół z Policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością
i demoralizacją, w szczególności: narkomanią, alkoholizmem i prostytucją",
poprzez organizowanie spotkań specjalistów ds. nie letnich i patologii z:
pedagogami szkolnymi, nauczycielami, dyrektorami szkół, rodzicami, dziećmi i
młodzieżą, uwzględniając informacje o zagrożeniach społecznych, w tym zwłaszcza
o skali i przejawach przestępczości, narkomanii, alkoholizmu, przemocy,
prostytucji, itp., odpowiedzialności prawnej sprawców przestępstw i czynów
karalnych, prawnych aspektach narkomanii, wychowania w trzeźwości, zasadach
bezpieczeństwa, zachowaniach ryzykownych oraz sposobach unikania zagrożeń.
W
2005 roku ogółem funkcjonariusze KMPIKPP woj. podlaskiego przeprowadzili 6.999 spotkań, w tym: z młodzieżą -
4.643, z rodzicami - 479 i z pedagogami - 1.877.
2) realizowano programy profilaktyczne skierowane do dzieci i
młodzieży, ukierunkowane na zapobieganie konkretnym zagrożeniom: "Bezpieczne
wakacje/ferie", "Bezpieczna droga do szkoły/domu", "Stop
patologiom". W ramach realizacji programu "Stop patologiom"
przeprowadzono kolejną - III edycję działań profilaktycznych - Festiwal Małych
Form Teatralnych pod hasłem "Dramat i tragedię pozostaw teatrowi",
ukierunkowaną na ograniczenie niekorzystnych zjawisk wśród młodzieży
gimnazjalnej w postaci: narkomanii, alkoholizmu, przemocy i nietolerancji.
W
2005 roku nagrodzone przedstawienia III edycji
Festiwalu zostały nagrane przez Podlaską Telewizję PTV, na płytę DVD, celem
promowania w podlaskich szkołach gimnazjalnych w ramach zajęć profilaktycznych
dotyczących uzależnień wśród młodzieży.
3)
zorganizowano IX edycję finału wojewódzkiego konkursu
edukacyjnego "Nasze Bezpieczeństwo", mający na celu przygotowanie dzieci
do bezpiecznego i rozważnego wypoczynku podczas wakacji. W konkursie udział
wzięli uczniowie z 238 szkół podstawowych woj. podlaskiego,
4)
zainicjowano nowe działania profilaktyczne związane z
zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom oraz zapobieganiem demoralizacji i
przestępczości nieletnich, przeprowadzano spotkania edukacyjno-informacyjne
skierowane do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych,
5)
opracowywano
i rozpowszechniano materiały profilaktyczno-edukacyjne, m. in.: w ramach
programu "Bezpieczny przedszkolak" opracował dwa podręczniki realizatora
programu "Bezpieczny przedszkolak" oraz "Poradnik Przedszkolaka",
broszurę pt. "Alkohol, narkomania, przemoc. To co
każdy o profilaktyce wiedzieć powinien", ulotek "Nie bądź niemym świadkiem
przestępstw narkotykowych" oraz "Poradników dla rodziców - Jak uchronić
dziecko od uzależnień".
DZIAŁAŃ ALTERNATYWNYCH - w tym zakresie skupiały się na
inicjowaniu oraz pobudzaniu aktywności podmiotów pozapolicyjnych
w zakresie organizacji alternatywnych (wolnych od uzależnień i zachowań
agresywnych) form spędzania czasu wolnego dzieci i młodzieży, poprzez:
motywowanie przedstawicieli samorządów lokalnych do wspierania inicjatyw
organizacji działających na rzecz dzieci i młodzieży, nawiązanie współpracy z
przedstawicielami podmiotów pozapolicyjnych w celu
wspólnej organizacji różnego rodzaju form twórczości, imprez sportowych,
rekreacyjnych, itp.:
-
przeprowadzono w miesiącach październik - grudzień 2005
roku pilotaż programu "Wychowawca
podwórkowy". Programem objęto 58 dzieci i młodzieży. Obecnie trwają
prace nad szczegółowym harmonogramem powyższych działań na rok 2006 roku.
-
zorganizowano imprezę rekreacyjno-profilaktyczną pt. "Znajdź czas dla swojego dziecka", organizowanej
w ramach programu "Białystok Bezpieczne Miasto".
DZIAŁAŃ POWSTRZYMUJACYCH I
INTERWENCYJNYCH - w celu podniesienia skuteczności rozpoznania i oddziaływania
profilaktycznego na terenie szkół w 2005 roku opracowano i wdrożono nowe
działania profilaktyczne, w szczególności:
1)
przygotowano nowy projekt profilaktyczny pn. "Szkolna Skrzynka Zaufania" (działania
ukierunkowane na integrację środowiska młodzieży oraz jego uwrażliwienie na
wszelkie przejawy łamania ogólnie przyjętych norm, poprzez umożliwienie
anonimowego przekazywania przez uczniów informacji o istniejących na terenie
szkoły sytuacjach problemowych),
2)
realizowano działania pn. "Patrol szkolny", polegające na powołaniu wspólnego ze Strażą
Miejską patrolu interwencyjnego, którego zadaniem jest reagowanie na wszelkie
zakłócenia porządku w rejonie placówek szkolnych. Patrole szkole obejmują 97
szkół na terenie miasta, w których odnotowuje się znaczną liczbę czynów
karalnych popełnionych przez nieletnich lub na ich szkodę,
3)
opracowano działania prewencyjne pod kryptonimem "WAGAROWICZ", ukierunkowane na
ujawnianie czynów świadczących o demoralizacji dzieci i młodzieży w wieku
szkolnym oraz na zapobieganie takim czynom, skierowane w szczególności na
działania sprawdzające w kafejkach internetowych. Realizację działań rozpoczęto
w grudniu 2005r. i są one kontynuowane. Podczas ich realizacji w ubiegłym roku
sprawdzono 6 kafejek internetowych, wylegitymowano 44 osoby, wystosowano 7
wniosków do szkół,
4)
prowadzono działalność interwencyjną w ramach
czynności wykonywanych wobec nieletnich podejrzanych o popełnienie czynu
karalnego lub zagrożonych demoralizacją w związku z objęciem nieletniego i jego
rodziny zainteresowaniem ze strony dzielnicowego
i funkcjonariuszy komórki ds. nieletnich i patologii. W 2005 roku na terenie
woj. podlaskiego ujawniono 1.056 nieletnich, w tym 431
zagrożonych demoralizacją i 625 sprawców czynów karalnych. Ogółem na koniec
2005 roku w komórkach ds. nieletnich i patologii jednostek Policji woj.
podlaskiego prowadzonych było 2.350 kart nieletnich,
5)
w ramach działań ukierunkowanych na
przeciwdziałanie alkoholizmowi podejmowano szereg przedsięwzięć ukierunkowanych
głównie na profilaktykę edukacyjną w tym zakresie oraz ściganie sprawców czynów
łamiących przepisy Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi:
-
wspólnie z pracownikami Urzędu Kontroli Skarbowej
i Państwowej Inspekcji Handlowej kontrolowano rejony targowisk, bazarów - celem
ujawniania wyrobów bez znaków akcyzy,
-
we współpracy z kuratorami sądowymi
podejmowano czynności w stosunku do osób objętych zainteresowaniem w związku z
nadużywaniem alkoholu,
-
policjanci zajmujący się problematyką nieletnich
wspólnie z pedagogami szkolnymi, kuratorami sądowymi odwiedzali osoby
nieletnie, gdzie przeprowadzali rozmowy profilaktyczno-dyscyplinujące,
-
w ramach realizacji różnych programów
profilaktycznych prowadzili spotkania edukacyjne z młodzieżą, rodzicami,
nauczycielami na temat odpowiedzialności prawnej wynikającej z przepisów ustawy
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
-
współorganizowano festyny i imprezy plenerowe promujące
zdrowy styl życia wolny od uzależnień,
6) kontynuowano działania profilaktyczne pn. "Żółta kartka".
DZIAŁANIA
NA RZECZ ZMNIEJSZANIA SZKÓD - w ramach których:
1)
kontynuowano realizację programów prewencyjnych
nastawionych na zapobieganie konkretnym zagrożeniom, w tym zwłaszcza agresji,
uzależnieniom, molestowaniu seksualnemu:
-
program "Bezpieczna komórka" (ograniczenie
liczby zdarzeń, zwłaszcza rozbójniczych na szkodę użytkowników telefonów
komórkowych),
-
program "Bezpieczny przedszkolak", którego
celem jest ograniczenie ilości niebezpiecznych zdarzeń z udziałem dzieci w
wieku przedszkolnym. W ramach programu przeprowadzone są (za zgodą rodziców)
zajęcia z dziećmi nt. "złego dotyku",
2)
opracowano "Plan działań jednostek Policji woj.
podlaskiego w zakresie zapobiegania i zwalczania przestępczości godzącej w wolność
seksualną i obyczajność małoletnich na lata 2005-2008", stanowiący
podstawę do wdrożenia powiatowych planów działań jednostek Policji w tym
zakresie,
3)
kontynuowano działania zmierzające do rozwijania
sieci i wszechstronnego wykorzystywania "Niebieskich pokoi",
umożliwiających wdrażanie skutecznych działań prawnych i ochronnych dzieci i
młodzieży przed wtórną traumatyzacją. Na terenie woj.
podlaskiego funkcjonuje 10 "Niebieskich pokoi", w tym 7 usytuowanych na
terenie KPP/KMP, 3 poza jednostkami Policji (w Białymstoku w Pogotowiu
Opiekuńczym i DSK, w Sejnach - w budynku Sądu). Dotychczas województwo
posiadało tylko jeden w pełni profesjonalny "NP" w DSK w Białymstoku. W
2005 roku przygotowywano drugi w woewództwie. profesjonalny "NP" (wyposażony w sprzęt audio - video)
w KMP w Suwałkach. Uroczyste otwarcie odbyło się 30 stycznia 2006 roku,
4)
w ramach prac Zespołu koordynującego działania
instytucji i organizacji wspierających ofiary przemocy i przestępstw w
zakresie zapewnienia odpowiedniego poziomu obsługi procesowej dzieci - ofiar
/świadków przestępstw, pozyskano komplet lalek anatomicznych (dwoje dorosłych i
dwoje dzieci) i 3 pacynki pomocne przy przesłuchaniu dzieci w warunkach
"Niebieskiego Pokoju" w DSK w Białymstoku., w
celu uzyskania możliwie najobszerniejszego materiału dowodowego w trakcie
jednokrotnego przesłuchania dziecka. Ponadto opracowano algorytm postępowania
nauczyciela w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka (przemoc fizyczna,
emocjonalna, zaniedbanie, wykorzystywanie seksualne), pozyskano środki
finansowe na wydruk plakatów umożliwiającej ich rozdysponowanie na terenie
wszystkich placówek oświatowych województwa podlaskiego,
5)
realizowano działania profilaktyczne pn. "Twoje życie - Twój wybór",
adresowane do pełnoletniej młodzieży zainteresowanej podjęciem pracy za
granicą. Działania te mają na celu uświadomienie zagrożeń wynikających z faktu
podjęcia pracy za granicą oraz działalności przestępczej firm i osób -
pośredników na rynku pracy. W roku szkolnym 2005/2006 na terenie m. Białegostoku
programem objęto 2.846 uczniów szkół ponadgimnazjalnych, natomiast na terenie woj. podlaskiego -
7.103 uczniów,
6)
opracowano formularze zawiadamiania jednostek
Policji i Sądu przez szkoły, placówki służby zdrowia oraz ośrodki pomocy
społecznej o podejrzeniach stosowania przemocy wobec dzieci lub objawach
świadczących o ich demoralizacji. Ww. formularze przekazano jednostkom Policji
woj. podlaskiego w celu wdrożenia na podległym terenie działania
-
w I kwartale 2006 roku planowane jest
pilotażowe wdrażanie ww. druków na terenie miasta Białegostoku,
7. prowadzone są działania pn. "Bezpieczne
Osiedle", ukierunkowane na zabezpieczenie porządku publicznego w rejonach
osiedli mieszkaniowych m.in. ograniczenie agresywnych zachowań młodzieży,
zapobieganie niszczeniu mienia oraz uaktywnienie mieszkańców do informowania o
wszelkich przejawach chuligaństwa. Działania powyższe opierają się o wspólne
patrole dzielnicowych, strażników miejskich, przedstawicieli administracji
spółdzielni mieszkaniowych, rad osiedlowych, szkół (podstawowych i
gimnazjalnych) pod kątem ujawniania i likwidowania miejsc gromadzenia się
młodzieży stwarzającej potencjalne zagrożenie dla mieszkańców osiedli.
Ponadto w 2005 roku na terenie woj.
podlaskiego znacznie podniesiono efektywność realizacji szeregu programów
prewencyjnych, poprzez pozyskanie we współpracy w Wojewódzkim Urzędem Pracy na
rzecz KWP w Białymstoku i jednostek podległych stażystów jako realizatorów
działań profilaktycznych, w celu zwiększenia liczby odbiorców i zakresu
prowadzonych działań. W programie udział wzięło 54 stażystów - bezrobotnych
absolwentów wyższych uczelni o kierunkach pedagogicznych, psychologicznych i
społecznych. W okresie od maja 2005 roku do lutego 2006 roku, po uprzednim
przeszkoleniu prowadzili oni działania profilaktyczne w ramach wybranych
programów prewencyjnych, przede wszystkim skierowanych do dzieci i młodzieży.
Program ten spotkał się z bardzo pozytywną opinią jego odbiorców, kadry
pedagogicznej oraz samych realizatorów tj. stażystów i policjantów. Wstępna
analiza efektów programu wskazuje na osiągnięcie celu głównego tych działań.
Kuratorium Oświaty w
Białymstoku realizując
zadania przewidziane w Programie podejmowało następujące działania:
I.
W ramach realizacji funkcji diagnostyczno-kontrolnej przeprowadzono
następujące działania:
1. Diagnozę dotyczącą rozpoznawania zjawiska segregacji w szkołach na
terenie województwa podlaskiego.
Do dyrektorów szkół
skierowano wnioski dotyczące m.in.:
-
opracowania i stosowania procedur i jawnych kryteriów
rekrutacji uczniów i przydziału ich do poszczególnych klas,
-
procedur odwoławczych od decyzji dyrektora szkoły w ww. zakresie,
-
wyeliminowania "czynników sprzyjających segregacji" podczas
przyjmowania uczniów do szkół, likwidacji różnic w formach dożywiania uczniów w
obrębie jednej szkoły,
-
mobilizowania wychowawców do opracowywania i wdrażania w
szkołach projektów i programów integrujących środowiska klasowe i szkolne,
-
podejmowania działań włączających wszystkich uczniów do
uczestnictwa w imprezach integracyjno-wychowawczych,
-
wzbogacanie katalogu form i metod monitoringu
relacji interpersonalnych uczniów danej klasy przez wychowawców, organizowanie
w większym zakresie zajęć pozalekcyjnych
i dodatkowych.
2. Autodiagnozę w zakresie wdrażania
szkolnego programu wychowawczego i programu profilaktyki szkolnej.
Wnioski wypracowane w wyniku
diagnozy skierowano do:
-
dyrektorów szkół i placówek (m.in.: bardziej efektywnie
włączać rodziców w organizacje działań wychowawczo-profilaktycznych szkoły,
doskonalić umiejętności wychowawcze nauczycieli, dążyć do zatrudnienia w szkole
pedagoga, psychologa, logopedy, podejmować efektywniejszą współpracę z poradnią
psychologiczno-pedagogiczną
i ośrodkami doskonalenia nauczycieli, udzielać uczniom wszechstronnej pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, wspomagać i doskonalić działalność pedagoga w
szkole),
-
dyrektorów poradni
psychologiczno-pedagogicznych (m.in.: organizować efektywniejszą współpracę ze
szkołami, docierać z ofertą do wszystkich szkół i placówek objętych działaniem
poradni, bardziej precyzyjnie formułować wnioski w opiniach dot. pracy z
uczniami w szkole),
-
organów prowadzących szkoły (m.in.: zwiększyć środki
finansowe na organizację zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych, umożliwiać
zatrudnienie we wszystkich szkołach pedagoga, w niektórych także psychologa i
logopedy, upowszechniać informacje o formach pomocy psychologiczno-pedagoicznej
dostępne w placówkach funkcjonujących na terenie miasta/gminy oraz możliwości
korzystania w tych form przez uczniów, rodziców oraz nauczycieli),
-
ośrodków doskonalenia zawodowego (m.in.: kontynuować
szkolenia z obszaru wychowania i profilaktyki dla nauczycieli; uwzględniać
tematykę dotyczącą mediacji, eliminacji zachowań agresywnych, kształtowania
umiejętności życiowych uczniów, rozwiązywania konfliktów w grupie rówieśniczej;
upowszechniać informacje o programach wychowawczo-profilaktycznych
spełniających standardy wymagań w tym zakresie; promować nowe propozycje
literatury z tego zakresu).
3.
Diagnozę w zakresie upowszechniania praw
dziecka w szkołach (analiza praw uczniów, w ty: prawa do informacji,
prywatności, wyrażania opinii, wolności od poniżającego traktowania, prawa a
obowiązki). Wnioski wynikające z diagnozy wystosowano do dyrektorów (m.in.
propagować wśród dzieci i młodzieży wiedzę na temat praw
ucznia oraz możliwości ich dochodzenia, upowszechniać wśród uczniów i rodziców
informacje o możliwościach zapoznania się z dokumentacja szkolną, natychmiast
reagować w sytuacjach łamania praw ucznia w szkole, dostosować procedury
obowiązujące w szkole w tym zakresie).
II.
W ramach realizacji funkcji wspomagającej w roku 2005
zrealizowano następujące przedsięwzięcia:
1.
Uwzględniono tematykę szkoleń z obszaru wychowania i
profilaktyki szkolnej w szkoleniach grantowych.
Zrealizowano grant "Wychowawca klasowy. Role i zdania
wychowawcy". Przeszkolono 245 nauczycieli.
2.
Odbywa się bieżący monitoring
zadań z obszaru wychowania i profilaktyki szkolnej w ramach spotkań z
dyrektorami.
3.
Organizowano kampanie, akcje:
-
"Dramat i tragedię pozostaw teatrowi"- Festiwal Małych Form
Teatralnych organizowany wspólnie z Policją,
-
"Zły dotyk" - funkcjonujący w przedszkolach,
-
"W stronę wychowania" - projekt obejmujący cykl
konferencji organizowanych dla przedstawicieli szkół (o tematyce dotyczącej
m.in. norm i wartości w wychowaniu i profilaktyce szkolnej, współpracy szkoły z
rodzicami, portretu psychologiczno-pedagogicznego dziecka, zagrożeń wieku
rozwojowego, rodzic w szkole, uczeń w szkole - umocowania prawne, wymagania
doświadczeń - prezentacje instytucji i szkół, policyjnych działania na rzecz
ochrony dziecka, wychowawczo-profilaktycznej działalność szkół, działań poradni
psychologiczno-pedagogicznych w obszarze wspomagania szkół).
Sąd Okręgowy w
Białymstoku realizując
zadania wymienione w Programie w części V, pkt 3, ppkt 3.5
sprawował nadzór nad Zakładem Poprawczym w Białymstoku przez
sędziego rodzinnego. Z ustaleń kontrolnych wynikało, że w pełni są realizowane
wymogi ustawowe oraz przepisy wykonawcze dotyczące legalności umieszczania
nieletnich poza placówką. Nie było tez zastrzeżeń co
do zgodności z prawem i prawidłowością programów pobytu nieletnich poza
zakładem.
Cele Programu
dotyczące poprawy efektywności oddziaływań resocjalizacyjnych oraz usprawnienia
realizacji orzeczeń sądowych był realizowane poprzez:
1. Starania na rzecz wzrostu
etatowej kadry kuratorskiej.
Podejmowane każdego roku starania na
rzecz zwiększenia kuratorskiej kadry nie zostały zakończone sukcesem. Okręg
białostocki nie należy do okręgów, w których obciążenie kuratorów znacznie, czy
wielokrotnie przekracza obowiązujące standardy w tym zakresie.
2. Badanie obciążenia
kuratorów.
W okręgu białostockim w pionie
rodzinnym obciążenie kuratorów zawodowych jest prawidłowe. Funkcjonuje tu
zawodowo-społeczny model kurateli. Takiego modelu nie udało się utrzymać w pionie karnym z uwagi na
lawinowo rosnące obciążenie kuratorów zawodowych dla dorosłych, głównie
sprawami kary ograniczenia wolności i tzw. dozorami uproszczonymi. Obowiązujące
wskaźniki są w tym pionie przekroczone średnio o 36 spraw na 1 kuratora.
3. Różne formy szkolenia
kuratorów sądowych (zawodowych i społecznych).
W roku 2005 kuratorzy sadów okręgowych uczestniczyli w
szkoleniach, których celem było doskonalenie warsztatu pracy kuratorów.
Szkolenia obejmowały następującą tematykę:
-
Przyczyny uzależnień od środków narkotycznych-metody pomocy. Rodzaje
narkotyków. Mapa zjawiska narkomanii w regionie.
-
Problem narkomanii u młodzieży.
-
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Procedura "Niebieskie Karty" -
szkolenie dla dzielnicowych, pracowników socjalnych i kuratorów.
-
Konwencja o prawach dziecka w odniesieniu do sytuacji małoletniego i nieletniego w
postępowaniu przed sądem rodzinnym.
Ponadto kuratorzy
uczestniczyli w wojewódzkich i ogólnopolskich konferencjach pt.:
-
Profilaktyka i readaptacja społeczna - teoria a rzeczywistość,
-
Edukacja przeciw wykluczeniu,
-
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
4.
Zacieśnienie współpracy z przedstawicielami lokalnych samorządów,
instytucji i organizacji, których statutowe zadania są zbieżne z obowiązkami
kuratorów w zakresie profilaktyki, wychowania i resocjalizacji.
Zacieśnieniu współpracy służą
powszechnie praktykowane formy zawodowej aktywność kuratorów tj. udział w
naradach i spotkaniach oraz pracach zespołów ds. okresowej oceny sytuacji
wychowanka w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i innych funkcjonujących na
terenie naszego województwa.
W celu poprawy skuteczności oddziaływań podejmowanych
wobec nieletnich i małoletnich, kuratorzy rodzinni współuczestniczą w
realizacji projektu współfinansowanego ze środków
Europejskiego Funduszu Społecznego pt. "Zapobieganie Zjawiskom
Nieprzystosowania Społecznego Trudnej Młodzieży".
Kuratorzy rodzinni ściśle współpracują z Podlaską
Wojewódzką Komendą OHP w Białymstoku w zakresie:
-
rekrutacji do jednostek OHP młodzieży zaniedbanej, zagrożonej
demoralizacją,
-
ustalania jednolitych kierunków oddziaływań wychowawczych i
resocjalizacyjnych w stosunku do uczestników OHP objętych nadzorem kuratorskim,
-
udziału w opracowywaniu i realizacji programów z zakresu
edukacji społeczno-prawnej adresowanych do młodzieży.
Kuratorzy uczestniczyli również w
profilaktyczno-edukacyjnych spotkaniach z uczniami i rodzicami na terenie
szkół, przedszkoli. Prelekcje dotyczyły:
-
środków przewidzianych w ustawie o postępowaniu w sprawach
nieletnich,
-
zapobiegania demoralizacji dzieci i młodzieży,
-
odpowiedzialności rodziców za dziecko,
-
roli środowiska rodzinnego i postaw rodziców w procesie
wychowawczym.
Podlaska
Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy w Białymstoku realizowała następujące zadania w zakresie:
1.
Edukacji społeczno-prawnej rodziców.
|
2.
Edukacji społeczno-prawnej uczestników OHP.
|
3.
Realizacji programów wychowawczych z elementami socjoterapii.
|
4.
Realizacji programów profilaktycznych uwzględniających
zachowania ryzykowne - agresja, uzależnienia, przemoc - we współpracy z
instytucjami ze środowiska lokalnego (realizacja m. in. programów
"Profilaktyka uzależnień - w bezpieczne życie", "Kampania antynikotynowa"
-"Profilaktyka uzależnień" w oparciu o wybrane elementy programu, "Edukacja
dla zdrowego życia", "Program profilaktyki uzależnień", "Najlepsze wyjście -
nie wchodzić".
|
5.
Realizacji Programu Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP (działalność
samorządowa, współorganizacja imprez kulturalno-oświatowych,
sportowo-rekreacyjnych, podejmowanie inicjatyw młodzieżowych, konkursy,
działalność Klubów Aktywnych, Wojewódzkiego Klubu Aktywnych, organizacja
Konkursu "Aktywność - dobry wybór" na szczeblach lokalnym i wojewódzkim).
|
6.
Organizacji pomocy indywidualnej uczestnikom OHP oraz rodzicom.
|
7
Działalności grup zajęciowych proponujących alternatywne i
konstruktywne sposoby spędzania czasu wolnego - sportowa, plastyczna,
taneczna, komputerowa, teatralna, fotograficzno - dziennikarska, modelarska,
majsterkowicza i in.
|
8
Działalności świetlic środowiskowych.
|
9
Organizacji imprez lokalnych - kulturalno-oświatowych, sportowych,
rekreacyjnych, turystycznych umożliwiających odnoszenie sukcesów - na szczeblu
lokalnym, wojewódzkim, regionalnym i udział w imprezach ogólnopolskich.
|
10 Organizacji zajęć
wyrównujących braki edukacyjne młodzieży - zajęcia kompensacyjno-wyrównawcze.
|
11 Kontynuacji działalności
Ośrodków Profilaktyki i Interwencji Społecznej.
|
12 Kontynuacji współpracy z
Sądem Wydziałem Rodzinnym i Nieletnich, Policją Wydziałem Prewencji.
Podpisanie porozumienia pomiędzy Podlaską WK OHP w Białymstoku a Sądem
Okręgowym w Białymstoku.
|
13 Współpracy z instytucjami
ze środowiska lokalnego w zakresie wsparcia psychologicznego osób zagrożonych
uzależnieniami - Młodzieżowym Ośrodkiem Terapii i Readaptacji "ETAP",
Młodzieżowym Ośrodkiem Konsultacji i Terapii, Poradnią Leczenia Uzależnień od
środków Psychoaktywnych i in.
|
14 Postępowania zgodnie z procedurami
postępowania i metod współpracy z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci i
młodzieży przestępczością i demoralizacją, w szczególności narkomanią,
alkoholizmem i prostytucją.
|
|
-
zwiększenie poziomu świadomości rodziców na temat zagrożeń
współczesnej cywilizacji oraz wiedzy na temat środków psychoaktywnych,
|
-
zwiększenie poziomu wiedzy na temat konsekwencji
społeczno-prawnych czynów karalnych, skutków zachowań ryzykownych -
działaniem objęto 72 uczestników,
|
-
rozwój osobisty uczestników, wzrost aktywności własnej,
doświadczanie mocy sprawczej własnych działań, umiejętność pracy w grupie,
zainteresowanie uczestnictwem w zajęciach - działaniami objętych było 852
uczestników OHP,
|
-
zwiększenie poziomu wiedzy na temat zagrożeń
współczesnej cywilizacji, środków psychoaktywnych
oraz mechanizmów uzależnień, wzmocnienie poczucia własnej wartości, trening
zachowań akceptowanych społecznie, poprawa relacji interpersonalnych -
programami objętych było 535 uczestników OHP,
|
-
udział uczestników OHP w działalności samorządowej,
udzielanie pomocy rówieśniczej, wzrost odpowiedzialności za siebie i innych,
umiejętność współpracy w grupie, wzrost poczucia odpowiedzialności za wspólne
mienie - w programie wzięło udział 480 uczestników,
|
-
organizacja i udzielenie wsparcia psychologicznego oraz socjalnego
młodzieży oraz rodzicom znajdujących się w trudnej sytuacji rodzinnej,
materialnej, szkolnej, wzrost motywacji do podejmowania aktywności własnej,
|
-
udział młodzieży w grupach zajęciowych - konstruktywne
spędzanie czasu wolnego, wzrost aktywności fizycznej i kulturalnej młodzieży,
rozbudzenie zainteresowań, integracja ze środowiskiem lokalnym, wzmocnienie
poczucia własnej wartości,
|
-
wdrożenie młodzieży do aktywnego spędzania czasu
wolnego, udzielenie pomocy pedagogicznej i psychologicznej - funkcjonowały 4
świetlice środowiskowe, w zajęciach wzięło udział 300 osób,
|
-
wzrost aktywności fizycznej i kulturalnej młodzieży, integracja
ze środowiskiem lokalnym. Zorganizowano 207 imprez (kulturalno-oświatowych,
sportowo-rekreacyjnych i turystycznych na szczeblu lokalnym, wojewódzkim i centralnym ), w których wzięło udział 880 uczestników,
|
-
udzielenie pomocy w zakresie wyrównywaniu braków
edukacyjnych,
|
-
aktywizacja społeczna i kulturalna młodzieży, udzielenie wsparcia
psychologicznego oraz objęcie specjalistyczną opieką uczestników OHP,
młodzieży ze środowiska lokalnego oraz rodziców, podniesienie samooceny i poczucia własnej
wartości uczestników - działaniami Ośrodka Profilaktyki i Interwencji
Społecznej objętych było 160 uczestników OHP i 15 osób ze środowiska
lokalnego,
|
-
podjęcie wspólnych działań w odniesieniu do osób objętych kuratelą
sądową, ustalenie programu
pracy wychowawczej w indywidualnych przypadkach. Wdrożenie do
realizacji ustaleń zawartych w porozumieniu,
|
-
specjalistyczna pomoc w indywidualnych
przypadkach,
|
-
interwencja w sytuacji zagrożenia.
|
Dokonano ponadto analizy danych przedstawionych przez gminy
i powiaty, dotyczące realizacji Programu w 2005r. Ustalono, że w województwie
podlaskim stosowane formy wsparcia obejmują działania w zakresie m. in.:
działań programowych
-
opracowano metody współpracy pomiędzy kierownikami placówek oświatowych, organami
samorządowymi, policją, w celu zwiększenia skuteczności zapobiegania
negatywnym zjawiskom z udziałem nieletnich,
-
wdrożono programy profilaktyczno-edukacyjne np.: "Pomóż mi", "Saper",
"Dryfująca Tratwa", "Przeciwdziałanie uzależnieniom od alkoholu i
narkotyków", "Profilaktyka Narkomanii", "Stres pod kontrolą",
"Odpowiedzialność nieletnich za czyny karne", "Edukacja prawna
dzieci i młodzieży", "Program profilaktyczny szkoły", "Twoje życie
-Twój wybór" terapeutyczne, "Małolat", "Zachowaj Trzeźwy Umysł" pod
patronem MENiS i inne,
-
prowadzono bieżący monitoring podejmowanych działań.
działalności
edukacyjno-informacyjnej
-
realizowano programy prewencyjne,
-
realizowano autorskie programy profilaktyczne,
-
przekazano do szkół "Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkół
z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością i
demoralizacją, a w szczególności narkomanią, alkoholizmem i prostytucją" oraz
"Algorytm postępowania w sytuacji krzywdzenia dziecka",
-
propagowano akcję - policyjny telefon zaufania,
-
organizowano rady szkoleniowe, szkolenia, warsztaty dla nauczycieli,
-
organizowano spotkania dla rodziców (m.in. dotyczące patologii),
-
prowadzono akcje informacyjne - ulotki broszury "Papierosy alkohol narkotyki",
szkolenia rad pedagogicznych itp.,
-
działalność punktów konsultacyjnych (udzielano pomocy dla osób uzależnionych od
alkoholu, w formie poradnictwa prawnego, pracy socjalnej),
działań alternatywnych
-
promowano aktywne formy spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież
zwłaszcza w okresie ferii zimowych i wakacji (biwaki, wycieczki, zajęcia o
charakterze sportowym i rekreacyjnym, imprezy lokalne),
-
wdrażano młodzież do doradztwa rówieśniczego w zakresie kształtowania właściwych
postaw,
-
organizowano zajęcia pozalekcyjne, czas wolny (działalność świetlic socjoterapetycznych przy szkołach, placówkach, klubach
kultury).
działań powstrzymujących i interwencyjnych
-
organizowano spotkania z młodzieżą (dotyczące np. bezpieczeństwa i odpowiedzialności
karnej nieletnich),
-
współpracowano z Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (realizowano programy oraz
zajęcia profilaktyczne (ferie zimowe, wypoczynek letni, kolonie z elementami socjoterapii dla grupy dzieci z rodzin dysfunkcyjnych),
-
udzielono pomocy psychologiczno-pedagogicznej wsparcia m.in. w szkołach,
-
realizowano programy profilaktyczne.
w zakresie działań o charakterze
resocjalizacyjnym
-
działania profilaktyczno-prewencyjne w ramach procedury "Niebieskie Kart",
-
profilaktyka nieletnich zagrożonych demoralizacja i sprawcami czynów karalnych
(warsztaty dla młodzieży prowadzone przez psychologa i pedagoga w ramach
świetlic socjoterapeutycznych),
-
pomoc wychowawcza dla młodzieży z zaburzeniami zachowania i adaptacji społecznej
w szkole, pomoc w sytuacjach kryzysowych.
|