Informacja z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi za 2005 rok przez samorządy lokalne
Okresowa ocena i analiza realizacji
ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przez samorządy
lokalne województwa podlaskiego została sporządzona w oparciu o dane ze
wszystkich gmin.
W stosunku do lat ubiegłych w 2005 roku wzrosła liczba
punktów sprzedaży napojów alkoholowych ( w 2004 takich punktów było 4030, w
2005r - 4127 punkty). W stosunku do roku 2004 zmniejszyła (o 1,89%) się liczba
jednorazowych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gmin: w
2004r. takich zezwoleń wydano 431, natomiast w 2005 - 423. Zmniejszyła się
liczba decyzji gmin w sprawie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów
alkoholowych; w 2004 r.- wydano takich decyzji 23, w 2005 r. - 13, głównie z
powodu nieprzestrzegania warunków określonych w zezwoleniu.
We wszystkich gminach województwa podlaskiego działają
gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, które podejmują różnorodne
działania, w tym wobec osób nadużywających alkoholu. W 2005 r. przeprowadzono
rozmowy interwencyjno-motywujące z 4076 osobami. W stosunku do roku 2004 liczba
osób z którymi przeprowadzono rozmowy zwiększyła się o
23% ( 772 osób). GKRPA w stosunku do 990 mieszkańców swoich gmin wystąpiły do
sądu z wnioskiem o zobowiązanie ich do podjęcia leczenia odwykowego, w stosunku
do 20 osób- sprawców przemocy zawiadomiono prokuraturę o popełnieniu
przestępstwa, 95 sprawców skierowano na terapię dla sprawców przemocy.
O ile w 2004 roku GKRPA opiniowały 790 wniosków w
sprawie wydania zezwolenia, w tym 98,2% wniosków zaopiniowano pozytywie, to w
2005 roku opiniowały 561 wniosków w sprawie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż
napojów alkoholowych, w tym większość (77,7%) zaopiniowano negatywnie.
W celu zwiększenia dostępności pomocy terapeutycznej i
rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i współuzależnionych
od alkoholu, podobnie jak w 2004 roku działania gmin skoncentrowały się w
głównej mierze na: utworzeniu punktów konsultacyjnych - 21 gmin, finansowaniu
zajęć ponadetatowych prowadzonych przez pracowników
lecznictwa odwykowego - 25 gmin, doposażenie placówek lecznictwa odwykowego -
17 gmin. W celu zwiększenia dostępności pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie,
działania gminy, podobnie jak w roku poprzednim, dotyczyły głównie finansowania
już istniejących placówek, finansowania szkoleń dotyczących procedury
"Niebieskiej Karty", zorganizowania i finansowania szkoleń dotyczących
przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W 11 gminach utworzono punkty
konsultacyjno-interwencyjne dla ofiar przemocy w rodzinie.
W ramach swoich działań
profilaktyczno-interwencyjnych członkowie GKRPA kontaktowali się zarówno ze
sprawcami jak i ofiarami przemocy w rodzinie. Komisja kontaktowała się z 1294
osobami- sprawcami przemocy ( wzrost o 78% w stosunku do 2004r), ofiarami
przemocy - 1095 osobami
(w stosunku do 2004r. spadek o 31,5%).
Z
nadesłanych informacji wynika, że od kilku lat działania interwencyjne podejmowane
przez gminę koncentrują się wokół wezwań nadużywających alkohol sprawców
przemocy na rozmowy interwencyjne oraz powiadomieniu policji. W stosunku do
roku poprzedniego o 50% zmniejszyła się liczba powiadomień sądu rodzinnego o
sytuacji dziecka,
natomiast o 43% wzrosła liczba powiadomień innych służb o
sytuacji rodziny w ramach procedury Niebieskiej Karty ( w 2004 r - powiadomień było 12, w 2005r. - 17).
Wśród działań zapobiegawczych skierowanych do dzieci,
rodzin i nauczycieli
gminy realizowały szkolne i pozaszkolne programy profilaktyczne. Należy
zauważyć, że w stosunku do roku 2003 i 2004 zdecydowanie wzrosła liczba osób
uczestniczących w tych programach. W 2005 roku w ramach realizacji ww.
programów uczestniczyło łącznie 111.139 uczniów - wzrost o 71% ( w 2004r. -
65159 uczniów), 5062 nauczycieli - wzrost o 76,4% i 18358 rodziców - wzrost o 35,2%.
Analizując dane z ostatnich dwóch lat należy
stwierdzić, że nadal zmniejsza się liczba gmin, które kładą nacisk na działania
profilaktyczne skierowane bezpośrednio do ogółu mieszkańców. Już tylko w 44
gminach prowadzone były działania z zakresu edukacji publicznej, skierowane do
wszystkich mieszkańców w formie: ulotek, plakatów, czasopism.
Nisko należy również ocenić współpracę
gmin z innymi samorządami. W ramach gminnego programu profilaktyki i
rozwiązywania problemów alkoholowych tylko 37 gmin podjęło współpracę z innymi
gminami, 30 z samorządami powiatowymi i 18 gmin z samorządem województwa.
Na realizację gminnego programu
profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2005 roku wykorzystano
8.764,993zł w stosunku do roku 2004 jest to spadek o
36,1%. Najwięcej środków - 41,5% przeznaczono na "inne działania" w tym
wynagrodzenie członków GKRPA i koszty utrzymania placówek, 17,7% na realizację
szkolnych i środowiskowych programów profilaktycznych, 15,6% na działalność
świetlic socjoterapeutycznych, 11,3% na zwiększenie
dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od
alkoholu i ich rodzin. Najmniej środków przeznaczono na działania z zakresu
edukacji publicznej (2,6%) i działania związane z przeciwdziałaniem przemocy w
rodzinie ( 2,9%).
Sporządziła:
Ewa Feszler, Mieczysława Nartowicz
Białystok
marzec 2006 r.