WOJEWODA PODLASKI
15-213 Białystok, ul. Mickiewicza 3
tel. (085) 741-59-78

Białystok, 13 czerwca 2006 r.

PN.II.A.Ch.0911- 95/06

ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE

Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 roku Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 i Nr 116, poz. 1203, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457 oraz
z 2006 r. Nr 17, poz. 128)

stwierdzam nieważność

§ 3 ust. 1 pkt 5 oraz postanowień Rozdziału VII „Przedsiębiorcy prowadzący wywóz odpadów stałych, nieczystości płynnych oraz schronisk dla bezdomnych zwierząt” i Rozdziału XI „Tereny podlegające deratyzacji” Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy stanowiącego Załącznik do uchwały Nr XXXV/205/06 Rady Gminy Łomża z dnia 11 maja 2006 r.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 11 maja 2006 r. Rada Gminy Łomża podjęła uchwałę Nr XXXV/205/06 w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Łomża, która w dniu 16 maja 2006 r. wpłynęła do organu nadzoru.

Przeprowadzona analiza wykazała, iż część zapisów Regulaminu została podjęta z naruszeniem prawa, w związku z czym w dniu 30 maja 2006 r. wszczęte zostało postępowanie nadzorcze w sprawie stwierdzenia ich nieważności.

Rada Gminy w § 3 ust. 1 pkt 5 Regulaminu nałożyła na właścicieli nieruchomości obowiązek pielęgnowania trawników, kwietników itp. znajdujących się na terenie nieruchomości.

Unormowanie to jest niezgodne z zapisami art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2005 roku Nr 236, poz. 2008), stanowiącego podstawę prawną do przyjęcia przez rady regulaminów utrzymania czystości i porządku. Zgodnie z jego postanowieniami regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

1/ wymagań w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości obejmujących:

a/ prowadzenie we wskazanym zakresie selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, w tym powstających w gospodarstwach domowych, odpadów niebezpiecznych, odpadów wielkogabarytowych i odpadów z remontów,

b/ uprzątanie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego,

c/ mycie i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi;

2/ rodzaju i minimalnej pojemności urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, warunków rozmieszczania tych urządzeń i ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, przy uwzględnieniu:

a/ średniej ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach domowych bądź w innych źródłach,

b/ liczby osób korzystających z tych urządzeń;

3/ częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

4/ maksymalnego poziomu odpadów komunalnych ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania na składowiskach odpadów;

5/ innych wymagań wynikających z gminnego planu gospodarki odpadami;

6/ obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;

7/ wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach;

8/ wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.

Natomiast obowiązki właścicieli nieruchomości normuje art. 5 ust. 1 cytowanej ustawy, stanowiąc, iż właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez:

1/ wyposażenie nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywania tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym;

2/ przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych;

3/ zbieranie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie;

3a/ gromadzenie nieczystości ciekłych w zbiornikach bezodpływowych;

3b/ pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi;

4/ uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości; właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych;

5/ realizację innych obowiązków określonych w regulaminie.

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, że obowiązki, które Rada Gminy w § 3 ust. 1 pkt 5 Regulaminu nałożyła na właścicieli nieruchomości, wykraczają poza materię zawartą w przytoczonym art. 5 ust. 1 w związku z art. 4 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zatem Rada Gminy nie była uprawniona do ich wprowadzenia.

Również niezgodnie z postanowieniami cytowanego art. 4 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Rada Gminy zawarła w Regulaminie Rozdział VII „Przedsiębiorcy prowadzący wywóz odpadów stałych, nieczystości płynnych oraz schronisk dla bezdomnych zwierząt”, w którego zapisach ustaliła zasady dotyczące zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie odbioru, transportu i utylizacji odpadów komunalnych oraz w zakresie odbioru, transportu i składowania w miejscach wyznaczonych nieczystości płynnych ze zbiorników oraz w zakresie ochrony przed bezdomnymi zwierzętami, prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt, a także pochówku i spalania zwłok zwierzęcych i ich części. Wskazany wyżej art. 4 ust. 2 ustawy nie upoważnia rady do zawarcia w Regulaminie postanowień dotyczących zezwoleń na prowadzenie jakiejkolwiek działalności.

Warunki udzielania zezwoleń na świadczenie usług w w/w zakresie zostały unormowane w przepisach Rozdziału 4 powoływanej ustawy i brak jest podstaw do regulowania mocą uchwały rady gminy materii, która została objęta zakresem normowania przez akt wyższego rzędu, jakim jest wskazana wyżej ustawa.

Nałożenie postanowieniami Regulaminu na właścicieli nieruchomości obowiązku pielęgnowania m.in. trawników i kwietników na terenie nieruchomości oraz umieszczenie w jego zapisach regulacji dotyczących zezwoleń zostało dokonane bez upoważnienia ustawowego. Katalog spraw, do których ustawodawca upoważnił radę gminy, w zakresie określenia w Regulaminie, zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, jest zamknięty. Zatem rada może dokonywać regulacji prawnych tylko w granicach udzielonego jej ustawowego upoważnienia.

Przeprowadzona analiza powyższej uchwały wykazała również, że zapisy Rozdziału XI „Tereny podlegające deratyzacji” Regulaminu dotyczące wyznaczania terenów podlegających deratyzacji, poprzez przeniesienie kompetencji w tym zakresie na Wójta Gminy, zostały podjęte z naruszeniem prawa. Uregulowania te nie znajdują umocowania w brzmieniu art. 4 ust. 2 pkt 8 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, który stanowi, że rada gminy uchwalając Regulamin określa w nim szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku dotyczące wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.

Jak wynika z powyższego, wyznaczanie terminu i obszaru, na terenie którego przeprowadza się obowiązkową deratyzację, należy do wyłącznej kompetencji rady gminy. Delegowanie tego obowiązku na inny podmiot, w tym również na wójta stanowi naruszenie prawa.

Powyższe naruszenia prawa są na tyle istotne, iż skutkują stwierdzeniem nieważności § 3 ust. 1 pkt 5 oraz postanowień Rozdziału VII i Rozdziału XI Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy.

Na niniejsze rozstrzygnięcie służy gminie prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, za pośrednictwem Wojewody Podlaskiego w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.

WOJEWODA PODLASKI

/-/ Jan Dobrzyński

Otrzymuje:

Rada Gminy Łomża